Welkom bij het artikel waarin ik vertel wat ik heb gedaan (of wat er is gebeurd) de afgelopen drie maanden (Oktober, November, December 2023)! Ook houd ik hier (aan het einde) mijn woordaantallen bij van elke dag.
Dit zal de allerlaatste “kwartaalupdate” zijn op dit blog, in ieder geval in deze vorm. Als ik doorga met deze updates—en dat is nog niet zeker—worden ze Engels en alleen op mijn nieuwe website tiamopastoor.com.
Maar niet getreurd, want er is weer veel te vertellen!
Wildebyte
Langzaam naderen we het moment dat mijn eerste Engelse fictie uitkomt die, hopelijk, de start tekent van een lange reeks (korte) kinderboeken.
De eerste drie boeken waren al geschreven in het vorige kwartaal. Ze moesten alleen nog een laatste edit krijgen; iets dat ik vaak lang uitstel omdat ik het een van de saaiere en moeilijkere onderdelen van schrijven vind. Bovendien wilde ik kijken of ik ook echt de kleine spelletjes kon maken die in de boeken worden gespeeld, want ik hoopte dat het proces extra inspiratie zou geven en potentiële blunders zou voorkomen.
Maar daarnaast wilde ik iets meer voorsprong krijgen. De eerste ~5 boeken (nogmaals, dit zijn korte boeken) zie ik als de grondleggers die ik nodig heb om te bepalen hoe de wereld en de verhalen gaan lopen, dus die wilde ik eigenlijk allemaal afhebben voordat het eerste boek uitkwam.
Zo heb ik bijvoorbeeld dankzij het schrijven van boek drie betere ideeën gekregen over hoe “geld” zou moeten werken in de computerspelwereld, die ik vervolgens nog snel heb verwerkt in het eerste boek.
Nou, goed, kan ik verder niet te veel over zeggen. Dat zouden namelijk spoilers zijn, en eventuele plaatjes/filmpjes zijn nog zwaar onderhevig aan verandering.
De boeken zullen verschijnen, misschien de spelletjes die erbij horen ook (met zware vertraging, zoals het er nu naar uitziet), en dan praten we verder.
Dit was in ieder geval een grote hoop schrijfwerk (en revisiewerk).
De Levenssaga
Ja, de volgende cyclus van de Levenssaga is nog ver weg. Maar ik wil het niet meer in één grote hoop doen (alle tien verhalen praktisch in één keer), dus dat betekent dat het verspreid moet over het jaar, en dan komt het allereerste verhaal er eigenlijk alweer aan. Dus ik heb een paar verhaaltjes van de volgende cyclus geschreven.
Ter herinnering, dit is de planning/structuur die ik nu hanteer. Hij werkt eigenlijk al het hele jaar goed voor mij, beter dan al het andere dat ik ooit heb geprobeerd. Het feit dat ik er nog steeds netjes aan vasthoudt bewijst dit—elke andere structuur had ik vaak na drie maanden alweer overboord gegooid :p
- Naast mijn laptop ligt een papiertje.
- Daarop schrijf ik de planning voor de komende ~12 maanden (meer past er niet op)
- Elke maand komen twee projecten uit. (Met ongeveer evenveel tijd ertussen.)
- Ik wissel af tussen schrijfwerk (het meeste werk, maar ook de meeste kans op inkomen) en ander werk (meestal spellen). Dus het eerste project van elke maand zal iets met verhalen of schrijven zijn, het tweede project iets anders.
- Bij twijfel, kies ik om simpelweg verder te werken richting de eerste aankomende deadline (die ik nog niet heb volbracht)
Terwijl ik dit schrijf, bijvoorbeeld, heb ik alles tot Mei 2024 af, maar de planning loopt door tot Oktober 2024. De meest vroege deadline die nog niet af is, is werk aan het volgende Wildebyte boek. Dus als ik morgenochtend wakker word, kies ik datgene om aan te werken.
Misschien klinkt het simpel, of stom, of overduidelijk. (Wie houdt er nou z’n hele planning bij op één handgeschreven papiertje van een notitieblok!?) Maar mijn hoofd is chaotisch en dingen afmaken is per definitie onmogelijk voor kunstenaars, dus ik ben blij dat ik een rare mix van elementen heb gevonden die lijkt te helpen.
Bordspellen
Eigenlijk heb ik dit hele jaar non-stop keihard toegewerkt naar één moment. Uiteindelijk kwam alles op 1 September samen en heb ik toen een gigantische lading aan projecten afgemaakt, online gezet, of gelanceerd. Vanzelfsprekend gingen er dingen mis en waren sommige dingen nog niet 100% af, dus uiteindelijk kon ik op 20 September mijn eerste rustdag van het jaar nemen :p
Dan merk je dat je toe bent aan een rustweek, dus die nam ik. Ik zei tegen mezelf dat ik tot 1 Oktober mocht doen waar ik zin in had, lekker rustig aan, elke dag beginnen met sporten en daarna zie je wel.
Blijkbaar ga ik dan tien verschillende spelprojecten opstarten.
Ik heb in die laatste week van September een ongelofelijke hoeveelheid dingen geregeld en opgezet voor vele verschillende spelletjes. Niks afgemaakt of doorgezet—want ja, dat kostte moeite en daar had ik geen motivatie voor en het was mijn rustweek—maar wel een heel sterk begin neergezet.
Tja, deze drie maanden moest ik dus weer de pet omzetten (is dat het spreekwoord?) en daadwerkelijk al die dingen afmaken.
Ik heb het al vaker hierover gehad, maar gelukkig begrijp ik steeds beter waar het probleem zit (voor kunstenaars die niks kunnen afmaken of doorzetten) en kan daar dus omheen.
Die nieuwe planningsstructuur van mij is eigenlijk compleet ingericht om dit probleem te verhelpen! Dit is namelijk de cyclus die zich constant herhaalt:
- Oh, ik heb een geweldig idee! Zou dat mogelijk zijn? Hoe zou dat werken? Dat moet ik maken!
- Ik werk drie dagen en kom erachter dat het inderdaad (niet) mogelijk is of hoe het werkt.
- Nu ben ik het enthousiasme kwijt.
- Hé, kijk, een nieuw glimmend idee! Nouhou, waarom moet ik dit idee afmaken, ik wil door naar dat idee!
Er is dat overheersende gevoel dat je steeds door wilt naar het volgende idee.
Nu ik deze planning heb … weet ik exact welke dingen ik moet afmaken/doen voordat ik eindelijk door mag. Ik weet “als ik nu twee dagen dit boek afschrijf, kan ik dat afstrepen, en ben ik aangekomen bij dat gloednieuwe idee waar ik wél zin in heb!”
Dat geeft motivatie om de huidige dingen af te maken en op tempo te blijven. Want hoe meer ik de huidige dingen afmaak, hoe sneller ik door kan naar het volgende idee.
Dit is niet uniek voor mij. Dit is iets dat vrijwel alle kunstenaars net zo sterk voelen, en het is zelfs vastgelegd in meerdere bekende filosofieën / methodes over productiviteit en creatief werk. Ik schrijf ergens nog wel een artikel over de “Cult of Done” en dergelijke :p
Dat gezegd hebbende, met elk bordspel verbeter ik weer mijn systemen achter de schermen (die mijn Pandaqi website overeind houden en alle interactieve regels en dergelijke), en merk ik weer iets te zijn gegroeid als het gaat om spellen maken. Nog kortere regels, nog duidelijkere kaarten, nog slimmere insteek.
Vroeger ging ik met angst en vrees een proefpotje aan van mijn spellen, en kwam terug met drie pagina’s vol notities en gebroken onderdelen. (Zowel bordspellen als computerspellen.) Nu wacht ik eigenlijk op de bevestiging (via proefpotjes) dat ze werken :p
In het algemeen gaat het per spel nu als volgt.
- Ik krijg het originele idee en probeer het goed en compleet op te schrijven. (Vaak door het opschrijven los ik al automatisch de grote problemen op, want je wordt gedwongen erover na te denken en het uit te leggen alsof je spelregels schrijft voor een vreemdeling.)
- Zodra ik tijd heb, maak ik dit idee definitief “af”. Ik zoek het thema van het spel, de visuele stijl, oplossingen voor alle problemen die ik voorzie, etcetera.
- Ik leg de definitieve spelregels vast op mijn website als “playful rules”. Door interactieve voorbeelden te maken heb ik nog een check of de regels wel echt werken en of er geen gaten zijn.
- In samenwerking met AI maak ik alle plaatjes en onderdelen die ik nodig heb. (Ik gebruik een gratis online AI met een lage limiet van hoeveel ik mag genereren, dus vandaar dat ik probeer in grote groepen snel al mijn plaatjes te laten maken. Normaal gesproken is de visuele kant iets dat je voor later bewaart.)
- Als het spel code nodig heeft (zoals willekeurige borden om te genereren), doe ik dat nu van begin tot eind. Dit wordt soms behoorlijk ingewikkeld, dus ik wil er eigenlijk geen tijd tussen laten zitten. Dan vergeet je hoofd hoe de code precies werkte en welke complexe problemen je had en dat maakt alles langzamer.
- Bijvoorbeeld, onlangs was ik bezig met een generator om willekeurige speelborden te maken voor Risk. Nou, ik heb nog nooit zó diep nagedacht over “wat is een continent” en “hoe krijgen landen hun vorm”.
- Als alles zo’n beetje op z’n plek zit, maak ik alle marketing, schrijf de artikelen/devlog/pagina af, en werk een lijst van kleine foutjes of irritaties af.
Tussendoor probeer ik het spel zoveel mogelijk te testen met anderen, zeker omdat mijn spellen vaak hoge interactie hebben en ik ze niet alleen kan testen, maar dat is erg lastig en komt er jammer genoeg weinig van. Dat is hét grote gemis in dit hele proces. Hopelijk kan ik daar volgend jaar iets op vinden.
Ja ja, de oplossing is natuurlijk om overal en nergens te vragen om proefspelers, of zelfs te betalen daarvoor, en veel meer naar evenementen te gaan en te “netwerken”. Maar ik merk dat ik nu nog in een fase zit waarin ik té onrustig ben hiervoor. Ik wil maken, maken, maken—zelfs één dagje afremmen voor bijvoorbeeld marketing of testpotjes voelt naar. Zie het zo: een afgemaakt spel kan altijd later nog worden getest en verbeterd. Een niet-gemaakt spel heeft niks aan proefspelers.
En ja, ik hoop ook dat ik rustiger wordt in mijn hoofd en lichaam zodra ik ouder word. En ergens ook weer niet, want ik kan me geen leven voorstellen waarin ik niet de hele dag ren, vlieg, spring, en hele projecten van de grond til.
Verder?
Mijn laptop is inmiddels zo goed als gestorven. Vandaar al dat schrijfwerk en bordspellen maken. Iets dat ook maar enigszins iets vraagt van mijn computer zal leiden tot 10 minuten wachten, een crash, onverklaarbaar gedrag, of het idee dat mijn ventilator dadelijk naar buiten springt.
Ik had gehoopt eind dit jaar eindelijk een werkende computer te kopen. Dankzij iemand die zich niet aan een contract hield en mijn keuze om mijn gezondheid voor te laten gaan, heb ik dat geld nog niet.
Het zal dus nog een tijdje duren voordat ik weer muziek opneem of een computerspel maak.
Dit zorgt er ook voor dat die mobiele spelletjes bij mijn Wildebyte boeken een grote “misschien” zijn. In de huidige staat kan ik ze niet (af)maken, maar als ik eenmaal een werkende computer heb zou het relatief weinig moeite moeten zijn. We praten hier over het bouwen van zoiets simpels als “Flappy Bird” en “Jelly Jump” en een zwaar versimpelde versie van “Candy Crush” en dergelijke.
Je hoeft je natuurlijk geen zorgen te maken, ik houd mezelf bezig met wat nog wél kan.
Conclusie
Weer een jaar voorbij. Ik heb ongelofelijk veel gemaakt, geleerd, bereikt, verbeterd. Tegelijkertijd werk ik nu dus een flink eind “vooruit”, dus we gaan eigenlijk pas in 2024 zien wat ik allemaal heb gedaan en of het iets oplevert.
Ben ik tevreden met dit jaar? Redelijk. Zo tevreden als een kunstenaar kan zijn, denk ik maar. Sommige dingen werden beter dan verwacht, andere slechter. Sommige dingen had ik écht dit jaar willen doen, maar het paste niet meer in die planning.
Maar als je alles even op een rijtje zet, heb ik …
- 4 boeken uitgebracht (deels geschreven)
- 10 levenssaga verhalen geschreven én vertaald (gelijk aan ~3 boeken)
- 5 boeken geschreven (Wildebyte)
- Meer dan 15 cursussen voor Pandaqi Tutorials geschreven, en de website in het algemeen flink geüpdatet met extra tools, interactieve onderdelen, etcetera.
- Een hele nieuwe website gelanceerd en mijn blog ernaartoe overgezet. (Eigenlijk hebben al mijn websites grote updates gekregen, vooral ook achter de schermen.)
- 12 bordspellen uitgebracht (nog eens 12+ extra gemaakt)
Best prima. Had sneller gekund, maar ach, ik moest perse een paar rustweken nemen :p
Wat verwacht ik van volgend jaar?
Ten eerste denk ik dat mijn bordspellen echt héél goed worden inmiddels. Volgend jaar zal bomvol staan met enorm professionele en mooie spellen die gave dingen mogelijk maken. Er is de kleine hoop dat dit ergens opvalt of indruk maakt, en ik misschien spellen traditioneel kan gaan uitgeven. Zelfs als dat niet zo is, verwacht ik een heel sterk portfolio te hebben met geweldige ervaringen voor ieder die het zoekt.
Ten tweede hoop ik dat Wildebyte mijn doorbraak wordt. Dat is (realistisch gezien) wederom een kleine hoop, maar dat is het plan. Ik heb daar alle pijlen op gezet. Het is een goed idee, mijn kennis is uniek geschikt om dat zo goed mogelijk uit te werken, het is modern en spreekt kinderen aan, en het zijn korte boeken met steeds een ander spel. Oftewel, mijn hyperactieve hoofd heeft niet genoeg tijd om uitgekeken te raken op het schrijven van elk boek.
Ten derde hoop ik volgend jaar meer ruimte te houden voor iets geks of iets nieuws doen. Zo komt er regelmatig nieuws van een grote ontwikkeling in de wereld van programmeren, of spellen, of verhalen. Maar ik blijf lekker mijn ding doen … terwijl ik eigenlijk even wil kijken wat het is en er misschien van wil leren. Nu zit ik een beetje in het patroon van redelijk op het bewandelde pad blijven, want er vanaf stappen betekent dat ik twee keer langer over het project ga doen, en daarvoor heb ik het geduld niet!
Als laatste is er nog steeds veel te verbeteren aan mijn websites achter de schermen. Dus ik zal waarschijnlijk weer één gigantische update doen waarin ze allemaal naar een hoger niveau worden getild.
Dat was het weer. Een gelukkig nieuwjaar, neem die rustweek, eet ongezond eten nu het even mag, probeer een van mijn gratis spellen of mijn aankomende Wildebyte boeken, op naar 2024!
Woordenaantallen
Oktober
- 5,562
- 3,212
- X
- 2,259
- 5,237
- 512
- X
- X
- 9,574
- X
- 5,962
- 2,867
- 2,500
- 9,890
- 5,590 (beetje gek twee verhalen door elkaar heen geschreven)
- X
- X
- 3,100
- 700
- 2,852
- X
- X (een week alleen maar spellenwerk)
- 3,501
- X
- 2,809
- X
- X
- 3,006
- 3,008 (blijkbaar ben ik extreem consistent in hoe lang mijn hoofdstukken zijn :p)
- 1,895
- 1,668
Begin van de maand zomaar wat korte verhalen geschreven. Daarna was mijn hoofd een beetje moe van alle verhalen, dus toen viel dat volledig stil.
In de tussentijd ging ik maar wat spellen afmaken (en nieuwe spellen opzetten … en afmaken), terwijl mijn hoofd langzaam weer wat schrijfinspiratie aanvult.
Zo had ik een paar dagen voor Halloween plots een spelidee … voor Halloween. Dus, tja, je kent mij, in twee dagen dat hele idee uit de grond gestampt en afgewerkt. Het is nog een behoorlijk goed en mooi spel ook. Maar ja, dan ligt dus wel al het andere werk even stil terwijl ik weer als een puppy mijn eigen staart achterna ren.
Ach ja, als dat plotseling goede spellen oplevert in een recordtijd, dan accepteer ik dit soort uitstapjes.
November
- 3,441
- 3,714
- 2,000
- X
- X
- 1,200
- 4,008
- 1,468
- 3,900
- 700
- 5,109
- X
- X
- X
- 400
- 1,200
- 1,500
- 2,200
- 1,300
- 1,500 (mijn snuggere hoofd had mijn blaadje met woordenaantallen van vorige week al weggegooid, dus deze getallen zijn een ruwe schatting)
- 3,105
- 2,712
- X
- X
- 2,051
- 4,500
- 512
- 2,567
- X
- 400
Dat zijn 46,382 woorden. Minder dan normaal, maar nog steeds prima.
Mijn hoofd was nog steeds moe van verhalen, en mijn computer nog steeds kapot. Dus ik bleef bordspellen maken in een record tempo.
(Ik heb nu eindelijk het geld voor een nieuwe computer, maar voor mij is dat dus een investering voor de komende 10 jaar aan werk, dus ik wil niet overhaast eentje aanschaffen. En rond deze periode gooit men altijd de prijzen een paar weken van tevoren flink omhoog, zodat ze daarna bij Black Friday kunnen doen alsof ze flinke kortingen geven. Het is zo opzichtig en zo dom en zoveel mensen trappen erin.)
De meeste woorden deze maand komen van het bijhouden van een dagboek voor zo’n spel. Of de paar artikelen die ik voor mijn blog schreef, voornamelijk recensies.
Zoals altijd: spellen ontwikkelen is makkelijk, spellen afmaken (marketingteksten schrijven, mooie header plaatjes, blabla) vind ik vaak een kandidaat voor uitstellen :p
December
- 3,355
- 500
- X
- 2,343
- X
- 3,600
- 3,000
- 3,220
- 10,428 (je ziet het moment waarop ik weer volledig op schrijfwerk moest gaan focussen)
- 3,120
- X
- 4,423
- 2,784
- 3,000
- 2,230
- 3,123
- X
- 15,233 (ongelofelijk veel vertaalwerk voor Levenssaga)
- 5,211
- 4,999
- 5,678
- X
- 720
- X
- 783
- 7,083
- 9,444
- X
- 3,088
- 2,957
- X
Dat zijn 100,322 woorden in totaal.
Ik moest er toch echt aan geloven en een paar verhalen definitief afmaken en klaarzetten voor publicatie. Het is nu zo erg dat ik al bordspellen inplan voor 2025 … maar nauwelijks een gepland boek/verhaal voor 2024 af heb.
Sinds halverwege December heb ik ook werkelijk alles openbaar staan (mijn websites, gepubliceerde computerspellen, etcetera). Dus je kan zelfs checken waar ik over praat door die broncode te bekijken en te zien dat er al 10+ bordspellen, volledig afgewerkt, staan te wachten.
Waarom doe je dat, Tiamo? Omdat ik met alles wat ik doe probeer mee te werken aan een wereld die gebouwd is op delen, transparantie, eerlijkheid, elkaar helpen. Een wereld waarin men niet vanwege geld een klootzak wordt en/of alle zin uit het leven zuigt. Ik doe vrijwel alles openbaar en gratis, dit was slechts een volgende stap.
Grappig genoeg zien andere mensen dat nooit zo. Als ik emails krijg dan spreken ze me aan alsof ik een of andere groot persoon ben. “Oh als je tijd hebt, misschien, het hoeft niet hoor,je bent vast druk, zou je misschien deze vraag willen beantwoorden / dit voor me willen doen? Het zou veel betekenen van zo’n autoriteit als jij.”
Nou, nee, ik ben allesbehalve groot, bekend of winstgevend. Ik heb geen idee wat ik aan het doen ben! Maar blijkbaar komt het niet zo over.
De hele reden van deze actie was dan ook iemand die mij vroeg of hij/zij de broncode van twee oude spellen mocht hebben. Diegene wilde er zelfs voor betalen! Diegene was blij verrast toen ik een paar dagen later zo’n beetje al mijn oude spellen openbaar gooide.
Ik had het lang uitgesteld omdat ik dacht dat het veel moeite zou kosten. Dat was niet zo. Ik heb altijd alles open en minimalistisch gedaan, dus het kostte slechts een paar uur om al die projecten te controleren op eventuele problemen en vervolgens publiekelijk op GitHub te zetten.
De enige “problemen” waren privébestanden die zomaar her en der door (slecht gestructureerde) projecten slingeren. Als je een mobiel spel bouwt, bijvoorbeeld, moet je deze versleutelen met een bepaalde naam en wachtwoord. Als ik die ook zomaar online zet, kunnen anderen zich gaan voordoen en spellen insturen alsof ze van mij komen, en dat vindt Google écht niet leuk. (Ik geef er zoals altijd geen fuck om, maar ja, als Google eenmaal boos op je is merk je plots hoe ze het hele internet beheren.)
Het is grappig. Een paar jaar geleden werk ik aan zo’n spel en ben super geheimzinnig. Niks per ongeluk publiceren! Niet het idee verklappen, straks gaat iemand anders ermee aan de haal!
Nu gooi ik zonder problemen alle plaatjes, code, ideeën, etcetera online. Inmiddels ben ik vergeten hoeveel moeite dat toen kostte, terwijl ik kan zien—met de ervaring van nu—hoe amateuristisch en meh het spel is.
In mijn ervaring is het zinloos om vast te houden aan ideeën of werk, dus toon alles gewoon aan de wereld. De kans dat het wordt gestolen voordat het af is, is minimaal—niemand gelooft in jouw idee totdat je het hebt gemaakt. Helemaal niemand.
En zelfs al wordt het gestolen is het geen probleem. Want jij hebt daadwerkelijk de ervaring en skill om ter plekke nieuwe ideeën te genereren en maken. Als iemand een liedje van mij jat, heb ik morgen drie nieuwe geschreven. (Ik weet zeker dat her en der, in die oude projecten, op rare plekken liedjesideeën van mij rondzweven :p)
Het doet me altijd denken aan een schrijfadvies van een bekende schrijfster dat ik ooit online las. Ik parafraseer: “Don’t save your cool shit for later. Write cool stuff now, cool stuff next chapter, cool stuff every time. Don’t hold back—you know you can always generate more.”
Er zijn talloze goede ideeën waarvan ik weet dat ik ze (waarschijnlijk) niet ga afmaken of uitwerken. Het past niet bij mijn skillset. Of het kost te veel tijd, of lijkt te veel op iets dat ik afgelopen half jaar al heb gedaan, of er zijn onzekerheden die ik niet kan oplossen. Beter om het dan met iedereen te delen, dan koppig vast te houden.
Oh, het zijn ook goede backups natuurlijk. Voor het geval er iets mis gaat en/of ik morgen ineens dood neer val. Dan heb ik tenminste bijna alles wat ik ooit heb gedaan vrij toegankelijk en gedeeld met de wereld.
Hoe dan ook, ik kreeg het voor elkaar om in ieder geval de Wildebyte en Levenssaga verhalen voor het komende seizoen alvast af te krijgen. Ik wil heel graag ook één of twee op zichzelf staande verhalen doen volgend jaar, dus daarmee wissel ik af. Het gevolg is vooral dat er nu zo’n vijf boeken zijn met tien hoofdstukken all over the place :p
Daarna nam ik toch een soort van Kerstvakantie, want ik was moe.
Tot volgend jaar.