Deze reeks stond al lange tijd op mijn leeslijst, maar niet bepaald bovenaan. Ik heb eigenlijk nooit eerder pure sciencefiction gelezen en had een hoop andere fantasyreeksen hoger op die lijst gezet.
Maar toen kwam naar buiten dat Netflix een serie maakte van deze boeken! (Genoemd naar het eerste boek: Three Body Problem.) Het zag er interessant uit, en de reacties op die trailer waren nog interessanter, en zo kwam het dat ik deze boeken alsnog bovenaan mijn lijst plaatste.
Na al die jaren heb ik de reeks dus eindelijk gelezen 🙂
Ik geef de reeks een hele voorzichtige voldoende. Ja, daar moeten we het maar mee doen.
Deze recensie is grotendeels spoilervrij! Alleen helemaal aan het einde geef ik wat extra meningen inclusief spoilers. Ik zal het aangeven!
Wat is het idee?
Tja, dat is eigenlijk lastig uit te leggen zonder spoilers te geven. Ik ben blij dat ik geen verdere beschrijving van de boeken had gelezen online (voordat ik begon), want die geven eigenlijk heel erg veel weg.
Dus ik zal alleen heel kort vertellen hoe het eerste verhaal begint.
- Ye Wenjie maakt in korte tijd een reeks verschrikkelijke dingen mee. Uiteindelijk belandt ze bij een geheim project dat boodschappen de ruimte instuurt, al begrijpt ze niet waarom en mag ze verder ook niks erover weten.
- Wang Miao wordt opgeroepen door een geheim militair project om te “infiltreren” bij een wat geheimzinnige groep onderzoekers (die door hen bijna een cult wordt genoemd). Om het nog erger te maken, ziet hij vervolgens overal nummers die aftellen, alsof ze op zijn netvlies zijn gebrand.
Terwijl je toewerkt naar antwoorden op deze mysteries, ontdek je steeds meer een potentieel gevaar vanuit buitenaardse wezens en de gevolgen die dat nu al heeft op de aarde. Ook komt er een virtual reality spel bij kijken dat, hoe kan het ook anders, Three Body Problem heet.
De originele boeken zijn in het Chinees. Ik heb de Engelse vertaling gelezen.
Wat vond ik goed?
Hoofdpersonen
Het boek zet vrij goed neer wie de hoofdpersonen zijn en waarom ze doen wat ze doen. Het boek begint met meerdere hoofdstukken zonder enige hint van buitenaards leven of het algemene probleem. Nee, het begint met “character work”: scenes die de karakters neerzetten en uitleggen wat ze dadelijk gaan doen.
In het algemeen wordt dit schrijvers afgeraden. Zeker als je nog geen naamsbekendheid hebt, wil je eigenlijk beginnen met het grote probleem van je boek, zodat lezers er meteen in zitten en meegaan in de actie.
Maar áls je het kunt maken … is dit vaak het betere begin. Want nu geeft de lezer om de personages, wat alles dat ze daarna doen automatisch interessanter maakt. Je zet een sfeer neer, een toon, en algeheel concept waarna het verhaal goed kan beginnen.
Ik moet toegeven dat het boek erg vaak zomaar namen eruit gooit voor personages die echt behoorlijk weinig voorkomen. Zoals verwacht krijgen al die personages, zelfs de hoofdpersonen, dus ook niet al te veel persoonlijkheid.
Als je dat combineert met dat het Chinese namen zijn, krijg je een eerste boek waarin ik in eerste instantie vrijwel geen enkel personage bij naam kon identificeren. Buiten de hoofdpersonen (Ye, Wang, en een leuke politieagent genaamd Shi) had ik de hele tijd praktisch geen flauw benul wie iemand precies was. Totdat ik het uit de context kon raden.
In latere boeken werd dit beter. Die focusten meer op een hele kleine groep personages van begin tot einde én ik was gewend aan Chinese namen. Zelfs dan, echter, was enig karakter of gevoel ver te zoeken.
Boek twee begint bijvoorbeeld met meerdere (vrij lange) hoofdstukken waarin het ineens drie personages introduceert. Waarom? Geen idee! Ze verdwijnen vervolgens van het toneel en hadden nooit überhaupt invloed. Waarschijnlijk gebruikte de schrijver ze alleen om heel veel informatie op de lezer te dumpen aan het begin van het boek.
Ik was een haar verwijderd van stoppen met lezen.
Waarom bleef ik het dan toch lezen? Wat maakt het boek een hele voorzichtige voldoende?
De mysteries en ideeën
De boeken uit deze serie beginnen allemaal met een paar interessante ideeën en mysteries. Die zorgen ervoor dat je echt wilt verder lezen. Dat het boeit en dat je antwoorden wilt.
Ik ben zelf iemand die ook verhalen vaak structureert rondom een paar “mysteries”. (Het is eigenlijk een wonder dat ik nog nooit een puur detectiveverhaal heb geschreven. Iets dat hopelijk binnenkort gaat veranderen …) Dus dit kan ik waarderen en is genoeg om een boek boeiend te maken, zelfs met al mijn minpunten en verwarring.
De meeste hiervan hebben ook best een prima oplossing of uitwerking. Het enige minpunt is eigenlijk dat ze niet nog een paar keer worden herhaald tijdens het boek. Daardoor vergat je eigenlijk dat een probleem aan de hand was totdat de oplossing komt. Dat is jammer, want zo heb je dus minder spanning en cliffhangers dan je zou kunnen hebben.
Deze mysteries worden ook grotendeels fysiek gemaakt. En dat is goed!
Wat bedoel ik daarmee? Nou, mensen zijn gemaakt om te leven in de fysieke wereld. Wij begrijpen abstracte concepten, zeker bij sciencefiction, veel beter als je fysieke voorbeelden kunt geven. Dit boek doet erg veel moeite om dat voor elkaar te krijgen. Om moeilijke ideeën uit te leggen door ze te laten zien en door fysieke metaforen te gebruiken.
Ik zal een voorbeeld geven van beide bovenstaande punten. In het tweede hoofdstuk van Wang bezoekt hij een onderzoeker die er doorheen zit en het opgeeft. Als Wang vraagt waarom, legt hij het uit met een fysieke metafoor.
- Hij vraagt Wang om de biljardtafel te verplaatsen en een makkelijk schot te nemen. Dat lukt.
- Hij vraagt het opnieuw, vanaf een andere plek. Het identieke schot lukt weer.
- Hij vraagt het opnieuw, vanaf weer een andere plek. Het schot lukt opnieuw, want waarom zou het niet lukken?
- En zo nog een paar keer.
Op deze manier laat het hoofdstuk zien dat natuurkundige principes niet afhangen van plaats of tijd. Het is niet dat op de ene plek zwaartekracht actief is, maar op de andere helemaal niet. Het is niet alsof op zondag ineens alle krachten anders werken!
Oftewel, het boek laat dit idee eerst zien, en daarna geeft het de algemene theorie. Vervolgens start hiermee één van de eerste mysteries: in zijn onderzoeken blijkt dit ineens niet meer waar te zijn. Hij herhaalt honderden keren exact hetzelfde onderzoek, en de resultaten zijn plotseling steeds anders! Hoe kan dat nou?!
Dat is de manier waarop je het wilt doen. En dat is waarmee het verhaal mij kan boeien.
(Dat virtual reality spel is het beste voorbeeld hiervan. Dat hele spel bestaat alleen maar om, uiteindelijk, enkele cruciale ideeën uit te leggen. Maar als ik dat voorbeeld geef, moet ik veel te veel spoilers geven.)
Hoe meer ik erover nadenk, hoe meer dit hele boek wordt gered door een paar hele unieke en creatieve ideeën. (Over buitenaards leven, ons contact met hen, evolutie en technologie.) Alle andere aspecten, zoals ik hieronder zal aangeven, zijn eigenlijk vrij ondermaats.
Nooit cliché of makkelijk
Dit punt voegde ik pas laat toe aan de recensie, omdat ik eerst niet wist hoe ik dit gevoel moest uitdrukken.
Het verhaal kiest constant de ontwikkeling (of “plot twist”) die andere verhalen nóóit zouden kiezen. Andere verhalen kiezen iets dat de “verhaalformule” voorschrijft, of iets dat makkelijk is, of iets melodramatisch waarvan ze denken dat het aanslaat.
Dit boek maakt constant de logische en realistische keuze. En ja, die keuze is vaak negatief, of slecht, of dom, of niet zo episch als je zou denken. Maar het is de logische keuze. Het voelt realistisch en, nadat je vele boeken hebt gelezen (en geschreven), daardoor juist fris en uniek.
Hoofdpersonen zijn geen helden, verre van. Mensen—zowel individueel en als collectief—maken domme, egoïstische, paniekerige keuzes. Als personages voor een (wetenschappelijk) onmogelijke taak worden gezet, kan je ervan uitgaan dat het daadwerkelijk onmogelijk is en dat niet op het laatste moment ineens de magische oplossing uit een hoge hoed wordt getoverd.
Ik kon dat waarderen. Het paste bij de schrijfstijl en bij de ideeën, en het maakte het plot fris, uniek, minder voorspelbaar, en meer zoals mijn logische/wetenschappelijke brein het zou invullen.
Wat vond ik minder?
Voetnoten
Zoals gezegd had ik nog nooit zo’n type boek gelezen. Ik weet niet of dit voor alle sciencefiction geldt, maar in dit boek worden veel dingen gerelateerd aan waargebeurde zaken or namen. Als zoiets werd genoemd, stond er een voetnootje achter. (Daarop kon je klikken, of het natuurlijk opzoeken als je een papieren boek hebt, om de extra informatie te krijgen.)
Ik weet niet wat ik hiervan vond. Die voetnoten daadwerkelijk lezen haalt je constant uit het verhaal. De bedoeling was misschien om het verhaal meer “echt” te laten lijken, meer alsof het “echt had kunnen gebeuren”, maar daarvoor werd het dan weer veel te weinig gebruikt. Het verhaal baseerde zich op waargebeurde zaken als het er niet echt toe deed, maar deed geen enkele poging daartoe als het wél interessant was geweest.
Aan de andere kant, als dit je niet interesseert, kan je er natuurlijk overheen lezen zonder enige problemen.
Ongebruikelijke vertelstijl
Nogmaals, ik weet niet of dit misschien de Chinese manier is van verhalen vertellen, of dat dit gebruikelijk is bij sciencefiction boeken. Ik vond het in ieder geval opvallend, soms positief, vaker negatief.
Het boek heeft regelmatig hele korte scenes waartussen het steeds heen en weer springt. Dus dan ben je misschien een paar pagina’s (hoogstens) in een bepaalde tijd/verhaallijn/perspectief, en dan spring je weer naar iets anders, en dan weer naar iets compleet anders, en zo ga je van de hak op de tak.
Om dat nog erger te maken, switcht het verhaal soms naar een andere vertelstructuur. Bijvoorbeeld, ergens richting het einde van boek 1 bestaat een hoofdstuk plots uit een transcript van een interview. Dus in plaats van de scene helemaal uit te schrijven, krijg je alleen een stuk interview alsof het een filmscript is.
Ik snap waarom de auteur dat zou doen. Het is een hele efficiënte manier van de informatie aan de lezer geven. Dat interview geeft letterlijk cruciale informatie, pagina’s lang, met zo min mogelijk woorden. Ik kan zulke variatie en experimentele hoofdstukken alleen maar aanmoedigen!
Maar in dit geval werd het gebruikt op manieren die, in mijn ogen, het verhaal juist véél minder maakten.
Want wat gebeurt er nu de hele tijd?
Het boek introduceert een interessant probleem (een conflict, een mysterie, een vraag) …
… maar het wil zó efficiënt zijn dat het letterlijk drie pagina’s later, in een andere scene, precies de hele oplossing vertelt.
Het doet niet eens een poging om het uit te spreiden. Om de spanning langer op te bouwen en vast te houden. Om iemands achtergrond in stukjes te geven of een mysterie langzamer te ontvouwen.
Nope, dit nieuwe personage is plotseling belangrijk geworden, dus je gaat nu tien pagina’s lezen waarin diegene zijn eigen autobiografie letterlijk vertelt! Hartstikke saai en de minst effectieve manier om het te doen.
Bijvoorbeeld, ergens halverwege het boek komt iemand in paniek naar een politieagent. Diegene is één keer bij naam genoemd, inclusief de uitleg dat Wang “niks van hem afweet en hij vrij teruggetrokken leeft”. Hij is bang dat hij zal worden vermoord.
Oké, interessant. Ik had graag wat langer iets opgebouwd met dit personage, maar oké. Hij wordt vast vanaf nu belangrijk en we leren gaandeweg diens—
Nope! Hij legt nu pagina’s lang zijn hele geschiedenis en persoonlijkheid letterlijk uit. Hij wordt alleen onderbroken, eens in de zoveel tijd, doordat Wang een hele korte vraag stelt voor opheldering.
(Dat is dé techniek die beginnende schrijvers gebruiken als ze zien dat hun hoofdstuk één lange monoloog is: onderbreek eens in de zoveel tijd de monoloog met een snelle vraag! Maar dit is dus ook de techniek die je afleert zodra je beter leert schrijven, want het is onrealistisch en saai om te lezen.)
Nou, nu die hele berg informatie aan de lezer is verteld, komt deze persoon na dit hoofdstuk nooit meer terug en is niet meer belangrijk.
Ditzelfde gebeurt ook met heel wat andere mysteries: ze worden veel te laat opgeworpen en vrijwel direct (met een grote dump informatie, zo efficiënt mogelijk) weer afgelost.
Dit stukje uit een recensie van een andere grote auteur (Rick Riordan) somt mijn gevoel eigenlijk perfect op.
“I found the novel a bit of a struggle until about halfway in. There are a lot of characters, and many of them seem like ciphers to advance the plot or mouthpieces to espouse ideas rather than living breathing people. Sometimes the prose seems like the summary of a novel rather than a novel.”
Verder onderzoek leerde mij dat de auteur hier zelf over heeft gezegd dat het een bewuste schrijfstijl is. Hij vind dat boeken moeten lezen als krantenartikelen, als verslagen van waargebeurde dingen, zonder invloed van de auteur of emotie.
Ik kan er redelijk inkomen, maar het maakt het verhaal voor mij een stuk minder fijn of meeslepend om te lezen.
Soms vergezochte oplossingen
En het gevolg is dat veel van de “oplossingen” nogal … matig voelen. Ja, ze worden goed uitgelegd. En als je er wat moeite in steekt, kan ik me inleven—met wat fantasie—in de bijzondere ideeën of technologie.
Maar omdat de ideeën vaak pas op het laatste moment worden verteld aan de lezer, zonder opbouw of eerdere hints, voelt het alsnog alsof de schrijver het ter plekke bedacht. Je “begrijpt” ze pas lang nadat je het boek uit hebt, want op het moment zelf wordt je overvallen door deze compleet nieuwe informatie. (Die soms op de meest saaie en droge manier wordt verteld.)
Het is alsof een docent het hele jaar lang één hoofdstuk uit je schoolboek compleet negeert … om aan het einde van het jaar één les van drie uur te geven over dat hele hoofdstuk, waarin het geweldig wordt uitgelegd en steeds herhaald hoe belangrijk dit hoofdstuk is.
Boek 1 staat niet op zichzelf
Het eerste boek eindigt wat abrupt. Het kent eigenlijk geen “einde”: dit verhaal werkt alleen als je alle boeken leest, want met alleen het eerste boek krijg je géén antwoorden en géén afronding van wat dan ook.
(Bovendien heb ik wat vragen over de legaliteit van dingen en hoe Chinese politie werkt, maar dat zijn spoilers, dus die vertel ik hier niet.)
Is dit erg? Mwah. Ik vind dat delen ook op zichzelf moeten staan, wat is anders het nut van het ophakken in delen? Bovendien vind ik het wat veel gevraagd van lezers om te zeggen: “je krijgt alleen een volledig verhaal, met begin en eind, als je alle drie de boeken koopt en leest”.
Aan de andere kant is dit niet het einde van de wereld en heeft boek 1 wel iets van afronding.
Jammer genoeg kan ik dezelfde kritiek ook geven over het derde boek. Het is echt een héél lang boek … en toch voelt het einde abrupt en afgeraffeld.
Ik stapte op een avond mijn bed in met het idee van “oké misschien lees ik vandaag of morgen dit boek uit”. Terwijl ik nog bezig was met in bed stappen, begon ik alvast te lezen …
En twee pagina’s later was ineens het boek afgelopen! Voordat ik goed en wel in bed lag, was mijn boek plotseling uit!
Ik vond het een heel raar, abrupt einde. Zowel die laatste ~10 pagina’s, als wel de laatste ~50 pagina’s.
Inconsistente uitwerking van ideeën
Ondanks mijn bewieroking van hoe dit boek ideeën vrij goed en fysiek uitlegt, is het daarin wel wat inconsistent. Sommige dingen worden opgeworpen en keer, op keer, op keer opnieuw behandeld of gebruikt voor het volgende stukje van het verhaal.
Andere dingen worden eenmaal opgeworpen … en daarna nooit meer gebruikt. Of ze worden nooit verder uitgelegd, terwijl ze een cruciale rol spelen in de hele reeks.
Neem bijvoorbeeld “hibernation”. In de wereld van dit boek (of in de “zeer nabije toekomst”) heeft men de mogelijkheid om zichzelf te laten invriezen voor … eeuwig. Ze kunnen elk moment weer wakker worden gemaakt en doorleven, zonder schade en zonder een seconde ouder te worden.
Dit is cruciale technologie. Karakters gaan constant in hibernation en komen er 10, 50, 100 jaar later weer uit. Het lost allerlei problemen op alsof iemand met een toverstafje heeft gezwaaid en voelt in het algemeen als een technologie die de hele wereld zou veranderen als hij bestond.
Maar het wordt nooit verder uitgelegd. Het voelt sterk alsof de schrijver deze technologie héél goed kon gebruiken om het verhaal aan elkaar te knopen, maar verder niet wilde nadenken over de gevolgen of details ervan.
Bijvoorbeeld, mensen sterven nog steeds. Ze worden misschien een paar decennia ouder dan nu, maar verder niets. Je wilt mij vertellen dat ze mensen voor eeuwig kunnen invriezen … maar niks hebben bedacht voor verjonging of het leven verlengen?
Op dezelfde manier begint hoofdstuk 2 met een héél interessant feitje. (Die ik nu niet kan vertellen vanwege spoilers.) Toen ik dat las dacht ik: “hèhè, eindelijk begint het verhaal te stromen, hier gaan we!”
Maar nee, na een paar snelle toepassingen—die het plot wederom goed uitkomen—stopt die hele trein weer en wordt dit vrijwel compleet vergeten.
Waar het uiteindelijk op neerkomt
Dit is geen verhaal. In mijn ogen, en die van de auteur. Zo moet je het ook eigenlijk niet beoordelen.
Het is een poging om abstracte of interessante ideeën over technologie, buitenaards leven en het universum te vertellen op een iets leukere en spannendere wijze.
Daarin slaagt het redelijk, vandaar de voldoende en dat ik de reeks heb uitgelezen.
Maar het is verre van perfect.
Ook wordt het hele verhaal direct een stuk minder als je, zoals ik, al behoorlijk veel weet van de wetenschap en theorieën erachter. Ik ben de schrijver van De Levenssaga en een afgestudeerd wetenschapper, dus ik wist allang meer dan de helft van de “onthullingen” of “schokkende ideeën” die het verhaal boeiend moeten maken. Dus bij grote delen van het boek wist ik al wat ging komen of was mijn eerste gedachte “tja, eh, dat is gewoon hoe wetenschap werkt, waarom doen ze hier zo raar over?”
En uiteindelijk moet ik concluderen dat dit soort “semi-educatieve” verhalen simpelweg niet de beste insteek zijn. Veel dingen zijn beter uit te leggen met een plaatje, of een filmpje, of een spelletje, of iets anders dan lange lappen geschreven tekst.
De hele reden dat wij verhalen vertellen—met personages, emotie, plot twists, cliffhangers—is juist omdat al deze extra dingen het makkelijker maken om nieuwe informatie te leren.
Deze schrijver haalt al die goede, nuttige kanten van verhalen weg om eigenlijk vooral de droge theorie te vertellen, waardoor het precies alle planken misslaat.
Voor mij was de uitvoering nét goed genoeg, maar het is kantje boord. Voor een ander is dit het boek van de eeuw—iemand minder bekend met de wetenschap of minder geïnteresseerd in die andere kanten van verhalen—en voor de rest is deze reeks onbegrijpelijk saai en droog.
Conclusie
Tot zover mijn gedachten over deze boeken.
Ik was nooit echt verveeld of gefrustreerd, maar ook nooit echt geïnteresseerd en opgenomen in het verhaal.
De ideeën zijn interessant, maar niet wereldschokkend.
Het is allemaal middelmatig en net voldoende.
Ondanks mijn interesse in wetenschap, biologie, het leven … is deze reeks juist een reden voor mij om de komende tijd géén sciencefiction te lezen.
In zekere zin heb ik veel geleerd van deze boeken.
- Leg abstracte dingen fysiek uit. Het kan altijd en is altijd goed.
- Je kan behoorlijk snel over gebeurtenissen heen gaan, of grote tijdsprongen maken om direct naar het volgende belangrijke moment in je verhaal te gaan. (Dit kan behoorlijk abrupt zijn en nog steeds beter voelen dan als je met wat tussenscenes ergens naartoe probeerde te gaan.)
- Sommige dingen zijn veel efficiënter of interessanter als je even switcht naar een heel ander format, zoals een transcript van een interview of opname van een verzonden boodschap.
- Maar dingen zoals karakter, emotie, een plot dat meer tijd krijgt en dingen opbouwt—het blijft allemaal essentieel om een verhaal een verhaal te maken.
Moet jij ze lezen? Ik heb geen idee. Ik stel voor dat je het probeert, daarvoor is de kwaliteit zeker hoog genoeg. Als je halverwege boek één verder wilt lezen, zit het waarschijnlijk wel goed. Anders zijn deze boeken niet voor jou.
Spoilergrens!
Hieronder geef ik nog wat extra gedachten, maar deze keer met allerlei spoilers! Gij zijt gewaarschuwd!
Deze recensie is, echter, veel langer geworden dat ik dacht, dus ik ga het kort houden.
Boek 1
Het begin is even wennen, omdat het dus qua stijl compleet clasht met wat erna komt (en wat je verwacht). Je krijgt snel een paar scenes tijdens de culturele revolutie (in China), daarna een paar scenes van Ye Wenjie die een rotleven heeft en ergens bomen gaat hakken, en dan pas komt een sciencefiction verhaal op gang.
Deze introductie legt de keuzes en gebeurtenissen later in het boek goed uit.
Het zorgt ook dat ik het boek bijna had opgegeven, of dacht dat ik per ongeluk in het verkeerde deel/boek was begonnen.
Vanaf dat moment, echter, laat de reeks zich van haar beste kant zien. Dan beginnen enkele mysteries die ervoor zorgden dat ik het eerste boek razendsnel en met veel interesse uit las.
Bijvoorbeeld …
- Waarom geven alle natuurkundig experimenten willekeurige resultaten?
- Waarom ziet Wang nummers die aftellen op zijn netvlies?
- Wat is dat virtual reality spel?
Dit zijn goede, interessante mysteries met een goede uitleg. Wederom doet de schrijver een goede poging om alles eerst fysiek en concreet te laten zien.
Zo maak je eerste 4 of 5 keer dat spel mee als een speler. Je leert allerlei nieuwe, vreemde informatie. Tijd gaat retesnel, de zon doet rare dingen, de wezens moeten “dehydrateren” als het te warm wordt.
Het is desoriënterend, maar niet omdat het vaag is of slecht uitgelegd—omdat het een puzzel is en je wil hem oplossen.
Eigenlijk het enige minpunt hier is de introductie van de sophons. Het idee is wederom goed en makkelijk te begrijpen. Maar ergens heb je een stuk van ~15 pagina’s waarin je direct meemaakt hoe ze worden gemaakt.
Dat is simpelweg langdradig, vaag, onnodig, en niet te begrijpen. Ze “ontvouwen” protonen in andere dimensies? Plaatsen er dan allerlei computers op en “vouwen” ze weer op naar drie dimensies? Wat betekent dat überhaupt? Wat moet ik me erbij voorstellen?
En, wederom, als de Trisolarans dat kunnen … dan hadden ze veel meer geavanceerde technologie moeten hebben en veel slimmere dingen kunnen doen.
Boek 2
Dit heeft een beetje hetzelfde probleem als boek 1.
Het begin met een hoofdstuk vanuit een mier. Erg langzaam en wederom een beetje desoriënterend.
Daarna komt een super interessant hoofdstuk: het wordt duidelijk dat Trisolarans niet kunnen liegen. Ze communiceren namelijk door direct elkaars gedachten te lezen (ze kunnen wel praten, doen het weinig), waardoor deceptie en liegen simpelweg niet bestaat.
Dit is een interessant idee, goed onthuld ook. Jammer genoeg doet de reeks er verder weer bijna niks mee.
En daarna … komen meerdere ellenlange hoofdstukken vanuit Luo Ji die echt veel korter of belangrijker hadden gekund.
Maar daarna, als het hele Wallfacer idee begint, wordt het weer interessant.
Dit is wat ik bedoelde met “hele interessante ideeën zijn het enige dat dit boek overeind houdt”. Het idee van de Wallfacers is geweldig.
- We worden constant afgeluisterd door buitenaards leven.
- Dus we hebben mensen nodig die een tegenaanval kunnen bedenken en uitvoeren puur in hun gedachten.
- Alle anderen moeten dus maar hun commando’s uitvoeren en vertrouwen dat er een plan achter zit.
En dat Luo Ji dan, compleet onverwacht, een Wallfacer wordt … is natuurlijk slim en goed voor het plot.
Maar oké, in dit boek volg je een kleinere set personages, met een duidelijkere verhaallijn van begin tot eind.
Boek 3
Te lang, dat ten eerste. Er zijn meerdere secties met veel herhaling. Secties waarin het verhaal twintig pagina’s wordt stilgezet om even in detail uit te leggen hoe mensen leven op vijf verschillende ruimtestations.
Hartstikke leuk als dit relevant was. Maar nu is het beschrijven voor het beschrijven, en dat kan ik persoonlijk nooit waarderen. Het zijn van die momenten waar de details op zichzelf echt wel interessant zijn en een beter beeld scheppen, maar dat betere beeld is onnodig en zet het plot stil.
Daarbuiten had dit boek weer een paar ijzersterke ideeën. Met elk boek leek de schrijver steeds beter te begrijpen hoe het een verhaal vertelde vanuit diens goede ideeën.
Er zijn meerdere momenten waar ik, weet je wel, daadwerkelijk iets voelde en met interesse een half uur langer heb doorgelezen.
- Het moment dat Blue Space/Gravity als laatste overblijven en maar besluiten om het zelfmoordsignaal de wereld in te sturen om wraak te nemen op Trisolaris.
- Het moment dat Cheng Xin de nieuwe Swordholder wordt—waarnaartoe lang wordt opgebouwd alsof ze een soort heldin is—om het meteen onder haar uit te trekken in een compleet logische twist.
- Het moment dat Yun Tianming zijn “sprookjes” verteld en iedereen vervolgens tien hoofdstukken lang probeert de geheimen te ontrafelen die hij sowieso—gecodeerd—heeft doorgegeven.
Allemaal slimme ideeën, goede twists, interessante momenten. Het zorgt dat ik van boek 3 erg veel heb onthouden, maar van boek 1 en 2 bizar weinig. (Het is maar goed dat ik een groot deel van deze recensie schreef direct na het lezen van boek 1, want ik ben nu alles kwijt. Dat is het nadeel als geen enkel personage een karakter heeft of, tja, terugkomt en later relevant wordt.)
Maar dan komt het einde.
Het hele boek bouwt op naar dat Cheng Xin een soort laatste overlevende is. Dat het op haar schouders rust om de menselijke beschaving weer opnieuw op te laten bloeien in plaats van te laten afsterven. Dat zij als enige ene schip heeft dat met de snelheid van het licht kan reizen (en dus vluchten voor de aanval op ons zonnestelsel).
En dan, een hoofdstuk later, blijkt dat die andere schepen het ook gewoon prima hebben gedaan en in haar afwezigheid al lekker meerdere succesvolle menselijke kolonies hebben gesticht :p
Vervolgens probeert het verhaal nog binnen tien hoofdstukken razendsnel alles af te raffelen en naar een einde toe te werken.
- Ineens komen ze die andere tegen
- Ineens komen ze vast te zitten in een “black domain”, waar ze pas uitkomen als ze achttien miljard jaar verder zijn.
- Ineens blijken de Trisolarans nóg veel meer geavanceerde technologie te hebben, waardoor Cheng Xin + Yufan ineens voor eeuwig kunnen vluchten in een mini-universum buiten tijd? WAT?
- Ineens hebben ze daar eigenlijk ook geen zin in.
- Ineens blijkt dat superveel volken deze mini-universa hebben, en dat dit waarschijnlijk voorkomt dat het universum een volgende big bang meemaakt. (Begrijpelijk, maar toch WAT?)
- Ineens breken ze hun mini-universum dus weer af en … dan is het verhaal plotseling ten einde.
Ik weet niet. Misschien was ik al te bekend met veel wetenschappelijke concepten en voelde dit allemaal afgeraffeld en een beetje matig. Het gaat erg snel, vele dingen worden voor het eerst überhaupt benoemd, en het einde is simpelweg een beschrijving van hun lege mini-universum.
Anderen vinden het een geweldig einde.
Dat is denk ik de beste opsomming van de boeken.
Voor wie nog nooit over zoiets heeft nagedacht of zoiets gelezen, zijn deze boeken een vrij makkelijke en spannende introductie tot geweldige ideeën. Voor wie er al iets vanaf weet is het zowel voorspelbaar als matig uitgewerkt. Voor wie weinig geeft om het universum, buitenaards leven, en natuurkundige principes … is dit net zo vermakelijk als een schoolboek.
