Header / Cover Image for 'Filmrecensie: Dungeons & Dragons'
Header / Cover Image for 'Filmrecensie: Dungeons & Dragons'

Filmrecensie: Dungeons & Dragons

Het is altijd een klein wonder als men een film maakt naar aanleiding van een spel—computerspel of bordspel—en de film daadwerkelijk goed lijkt te zijn. Toen ik de eerste trailer zag van deze film, dacht ik meteen “zal wel een cliché fantasyverhaal zijn en echte fans van D&D flink teleurstellen”. Toen ik allemaal lovende recensies zag bij het verschijnen, was ik verrast en benieuwd.

Nu had ik eindelijk de mogelijkheid om de film te zien. (Waarom zeg je dat zo raar? Nou, ik heb weinig vrije tijd en weinig geld. Dus een groot deel van films die ik recenseer zie ik bijvoorbeeld omdat ik ze met iemand anders kijk, toevallig.)

Wat vind ik van de film? Deze recensie is helemaal spoilervrij!

★★★★★★★★★☆
Een film die niets anders probeert te zijn dan een luchtige campagne van D&D waarin van alles misgaat. Dat maakt het een film met humor, tempo, creativiteit, en iets dat fijn wegkijkt. Toch zit er een verrassend sterke emotionele onderlaag in, ook al is de film daardoor wat minder grappig of fantasierijk dan ik hoopte.

Wat is het idee?

De film begint met de twee hoofdrolspelers die in de gevangenis zitten. Voor de “Absolution Council” moeten zij uitleggen waarom ze een pardon zouden moeten krijgen en vervroegd worden vrijgelaten. Dat trucje gebruikt de film om backstory te geven over waarom ze daar zitten.

Niet geheel verrassend, komen ze uit die gevangenis en begint daarmee het hele verhaal. Ze zoeken contacten van vroeger op, willen wraak, en verzamelen daarvoor een team.

Wat vond ik goed?

Creatieve actie

Laten we beginnen met iets waarop ik vaak heb gehamerd bij dit soort films: actie. Zooooveeel actiefilms hebben lange scenes van tien minuten waarin niks anders gebeurd dan soldaten die op elkaar inhakken. Vuist tegen gezicht, vuist tegen buik, iemand valt, iemand staat weer op, ik val in slaap en heb de neiging vooruit te spoelen.

(Ik doe het niet. Ik skip nooit stukken. Maar als ik die neiging krijg—de persoon die nooit zou doorspoelen, nooit z’n mobiel zou bekijken tijdens een film—dan weet je dat je te ver bent gegaan.)

Deze film heeft daar geen last van! Er wordt veel gevochten, ja, maar altijd op andere plekken en creatieve manieren. De krachten van personages worden gebruikt. De omgeving wordt gebruikt. De gevechten zijn relatief kort.

Zo heb je een gevecht waarbij Holga de tegenstander net een beetje vertraagd, zodat ze een steen kan loswrikken, en vervolgens met een paar mooie bewegingen gebruikt als schild en als wapen. Bij andere gevechten verandert Doric in een bepaald dier dat helpt. Bij veel gevechten is de oplossing een slim plan B, in plaats van blijven vechten totdat … iemand een keer is uitgeput?

Het is zoiets simpels, toch doen te weinig films het.

Samenhang

Vrijwel alles dat wordt opgezet of verteld, komt terug op één of meerdere manieren. Dit zorgt dat de film samenhangend en gestroomlijnd voelt.

Het maakt de film ook erg voorspelbaar, hoewel ik jammer genoeg bijna elke film kan voorspellen nu ik al jarenlang schrijver ben 🙁 Ik weet niet of de gemiddelde kijker dat ook kan. Maar ik hoor een zin, of zie een scene, en weet meestal al precies waarom de schrijver die erin heeft gestoken en precies waar het heen gaat.

Toch is de film onvoorspelbaar genoeg om ook voor mij leuk te blijven. Niet op een manier die compleet uit het niets komt, maar op een slimme manier. Iets komt later terug—zoals je had verwacht—maar niet op de manier die je had verwacht. Ze bedenken een plan waar je als kijker nooit op was gekomen, maar nu de film het zegt, is het eigenlijk een slim en logisch plan.

Dat is wat je wilt! Je stopt alleen dingen in je verhaal die ertoe doen en die later terugkomen. En op de juiste momenten ben je slimmer dan de kijker en maak je het verhaal daarmee minder voorspelbaar.

Emotie

De backstory waarmee het verhaal begint is erg sterk. Toen ze het vertelden, riep mijn schrijversbrein meteen: “oooh jaaa wat een goed idee”.

Het is erg simpel, zelfs een beetje cliché. Maar door twee backstories te combineren (die van de twee hoofdpersonen), krijg je een unieke combinatie. Eentje die de hele film in gang zet, wordt uitgediept, en een bevredigende afronding krijgt. Eentje waarvan ik niet denk dat ik hem ooit eerder ben tegengekomen in een verhaal.

En dan zien we de uitspraak “een goed begin is het halve werk” in de praktijk. Als je de personages een sterke emotionele opzet geeft, hoef je daarna eigenlijk weinig meer te doen om dat de hele film vast te houden. Dat krijg je, als je actiefilm karakters heeft met een persoonlijkheid en een menselijk verleden vol fouten of pech.

Ze hadden het niet hoeven doen. Ze hadden een simpel avonturenverhaaltje kunnen schrijven en verfilmen met veel actie en mooie kleurtjes. Maar ze kozen om alles op te zetten vanuit emotie en karakter, en de avonturen daarop te laten volgen. En dat zorgt altijd voor een verhaal met meer … gewicht. Een rijker verhaal. Want het heeft iets meer diepgang, iedereen heeft iets meer reden om te doen wat ze doen, en zo wordt “zinloze actie” ineens een gevecht waarvan je de uitkomst graag wilt zien.

Special Effects

De animatie en special effects vond ik erg goed. Je vergeet haast dat het grootste deel van wat je ziet verzonnen spreuken zijn, niet-bestaande diersoorten, fysiek compleet onmogelijke plekken. Ik kon geen enkel moment vinden waarop de film er niet goed, gepolijst en immersive uit zag.

Ik heb zelf slechts een klein beetje verstand van D&D. Dus ik kan niet zeggen hoe accuraat al die spreuken, namen of wezens waren. Maar voor zover ik online kan lezen, is het de typische “90% accuraat, 10% veranderd om het verhaal ten goede te komen”.

Show, don’t tell

Dit is misschien wel mijn grootste pluspunt. Maar ik noem hem als laatste, want hij is wat abstract en moeilijk uit te leggen.

Ongelofelijk veel dingen in dit verhaal worden niet letterlijk verteld of van tevoren uitgelegd. De film laat zien hoe een bepaalde spreuk werkt. In de laatste scene, als een hele belangrijke keuze moet worden gemaakt, laat de film dit zien zonder dat een woord wordt gezegd.

Er wordt nog steeds veel direct uitgelegd. Dat kan ook niet anders, want je moet de backstory en die hele fantasywereld opzetten in een film die krap 2 uur duurt. Maar zelfs dan, wordt veel hiervan verteld op de meest leuke en interactieve manier.

Zoals het begin van het verhaal. Terwijl Chris Pine (sorry, ik heb de naam van zijn personage nu meerdere keren opgezocht, maar blijf het vergeten) zijn uitleg en flashbacks geeft, zijn er steeds grappige onderbrekingen of wisselingen van perspectief. Dat houdt het wat levendiger en verbloemt het feit dat je de kijker gewoon 6 minuten aan informatie probeert in te stampen.

Op dezelfde manier krijg je de backstory van de slechterik van het verhaal eigenlijk in 4 losse stukjes (met tijd ertussen). Dat is hoe je het doet! Het is één van de hoofdregels die ik hanteer bij het schrijven: alle informatie is saai en overweldigend als je het allemaal in één keer geeft. Mensen leren dingen beter als ze er, verspreid over tijd, kort aan worden herinnerd of iets nieuws over leren.

De film gebruikt vaak simpele visuele taal om dingen te vertellen, in plaats van houterige dialoog of een voice-over. Dat maakt het veel levendiger en is de handtekening van een kundige schrijver.

Een ander terugkerend element bij D&D, bijvoorbeeld, is het rollen van een dobbelsteen. Veel acties mislukken omdat je pech hebt, terwijl de meest gekke acties misschien lukken omdat je véél geluk hebt. De film zegt hier nooit iets over. Er is geen dialoog of matige grap over “pech hebben” of “de kans van slagen is zó laag”.

Nee, deze eigenschap van D&D is verwerkt in het plot. De film zit vol met plannen die stomweg … mislukken. Door domme pech of toeval. Plannen die, in elke andere actiefilm, natuurlijk zouden slagen en een heldhaftige conclusie krijgen. Maar de film laat ook zien dat, ongeacht wat er gebeurt, je door moet en een nieuw (wild) plan maakt. Oftewel, show don’t tell.

De reden waarom veel films het niet doen, is natuurlijk omdat dit moeite kost. Je moet je uitleg ophakken in kleine stukjes en die op een logische manier op andere momenten verwerken. Je moet weten wat je belangrijkste informatie is en die omzetten van een paragraaf uitleg naar een scene die dit laat zien. Zelfs als je dit weet, kan het soms onmogelijk voelen om dit goed te doen.

Wat ik minder vond

Te weinig tijd (en worldbuilding)

Normaal gesproken noem ik films en boeken vaak te lang. Maar ik denk dat deze film ietsje langer had mogen zijn.

Want de ontwikkeling die ze de twee andere hoofdpersonages proberen te geven (Simon en Doric), vond ik maar matig. Het kreeg dermate weinig tijd en opzet, dat je het uit de film had kunnen halen en verder niks hoefde te veranderen. Sterker nog, misschien zijn die paar zinnetjes/scenes wel later toegevoegd, zo losjes voelden ze.

Ook had ik het idee dat we écht wel meer van die wereld, de spreuken, de verschillende klassen, enzovoort hadden kunnen zijn.

De film is nu héél goed te kijken voor mensen die niks van D&D of fantasy afweten. Zo goed … dat je het nauwelijks een D&D film kan noemen.

Niet geweldig grappig

De film is best grappig, op sommige punten. Een paar grappen vond ik écht goed, de meeste slechts écht matig.

Maar zo grappig als veel recensies beweren? Nee, zeker niet. Men zegt dat de film zichzelf “niet serieus neemt”, maar ik heb een film gezien die zichzelf “best redelijk serieus neemt”.

Het besteed iets te veel tijd aan de backstory, de emotionele ondertoon, en de emoties of doelen van de personages om “grappig” te kunnen noemen. Een écht hilarische film is dat meestal van begin tot eind, elke seconde van het script, omdat het zichzelf totááál niet serieus neemt. Het neemt vijf minuten de tijd om één grap op te bouwen, want zo’n film geeft meer om grappig zijn dan om het plot.

Deze film is simpelweg een avonturenfilm met hier en daar best een leuke grap. Alle onderdelen die je in een film zou kunnen willen, zitten erin en zijn redelijk gebalanceerd. Dat maakt hem nooit hilarisch. Het maakt de film zelfs nooit echt “luchtig”.

Maar het maakt de film wel goed van begin tot eind.

Conclusie

Ik wilde de film eerste 8 sterren geven. Maar toen zag ik dat vorige recensies van mij véél mindere films maar liefst 6 sterren gaven, dus relatief gezien was dit eerder een 9 waard. Misschien had ik halve sterren moeten toestaan.

Tot zover mijn geheel spoilervrije gedachten over deze film. Een goede film omdat alle verschillende onderdelen voorkomen en elkaar genoeg tijd geven. Een film met een paar slimme scenes, plannen of backstories. Een film met geweldige special effects en creatieve actie, maar net iets te weinig tijd om sommige ideeën volledig uit te werken.

Een film die ik met plezier heb gekeken en die niet voelde als twee uur. Tegelijkertijd geen film die ik ooit opnieuw zal kijken—maar dat recht blijft dan ook voorbehouden aan een héle smalle selectie films.