Heftige titel, ik weet het. Maar ik zie dit probleem al jarenlang met lede ogen aan en vind dat er iets moet veranderen.
Ik maak dingen. Voornamelijk kunstproducten, zoals boeken en muziek, maar ik breid me eigenlijk constant uit.
En al jarenlang zit Bol overal in de weg om geen enkele andere reden dan dat ze gierig zijn. Ze hebben zo’n machtspositie dat ze hele strenge eisen kunnen stellen en zichzelf een groter stuk van elke taart kunnen geven. En veel consumenten weten dit niet, waardoor ze alles bij Bol blijven kopen en het probleem verergeren.
Ik zal het uitleggen.
Ik heb inmiddels bijna tien boeken in eigen beheer uitgegeven. Van alle verkopen daarvan (op verschillende platforms), zijn er drie geweest die niet via Bol gingen.
Boeken zijn overal exact even duur. (Dankzij de Wet van de Vaste Boekenprijs.) Er is geen enkel nadeel voor de consument aan het boek ergens anders kopen. Maar het gebeurt zelden.
En wat is het effect hiervan voor de auteur? Ik verdien gemiddeld 1-2 euro minder aan een verkoop via Bol.com. Koop het boek bij de Bruna, bij de Wehkamp, waar dan ook … en je geeft de auteur een euro meer. Terwijl het jou niks extra’s kost! (Koop het boek bij de originele uitgever en ik verdien 4-5 euro, maar dat is weer een heel ander verhaal.)
Maar Bol komt ermee weg. Ze kunnen extra veel geld vragen, want mensen kopen toch wel alles bij hen.
En het wordt erger.
Ik bereidde me voor om mijn volgende boek uit te brengen. Het is een fantasy boek, dus grotendeels tekst en zwart-wit, maar er zat een wereldkaart bij. Die was véél mooier en duidelijker in kleur. Dit is belangrijk, want het is een soort interactief boek waarbij de kaart een belangrijke rol speelt.
Dus ik dacht: “joh, twee kleurenpagina’s, dat zal niet veel duurder zijn, toch?” En vijf jaar geleden was dat inderdaad geen punt geweest. Dan was het twintig cent duurder en iedereen was blij.
In plaats daarvan kostte deze nieuwe versie 10+ euro extra. Ja, dat lees je goed. Voor twee pagina’s kleur, in plaats van zwart-wit, betaalde je bijna 30 euro voor een relatief kort kinderboek.
Dit moest een fout zijn, dacht ik. Maar in mijn achterhoofd had ik al zo’n donkerbruin vermoeden … dat Bol weer aan het werk was. (Want als ik zelf een exemplaar wilde bestellen, als proefdruk, kostte het maar 11 euro nogwat.)
Dus ik mail met mijn self-publisher. En inderdaad, zij sturen terug dat Bol.com eist dat elke bestelling binnen vier uur kan worden geprint. Dat dwingt hen om een heel duur contract te hebben met andere drukkers, waardoor de prijs gigantisch stijgt.
Merk dus op dat dit niet altijd zo is geweest. Het hoeft ook niet zo te zijn. Ik heb hele prentenboeken met tientallen kleurenpagina’s uitgegeven voor onder vijftien euro, in het verleden. Maar puur omdat Bol gierig en veeleisend is, krijgen we deze situaties. (En dan hebben we het nog niet eens over dat zij vijftig procent van je inkomsten willen.)
Oké, dat zag ik al aankomen een jaar geleden, dus ik was al langzaam op zoek naar de mogelijkheid om zelf een webshop op te zetten. Er zijn gratis (of betaalbare) opties. Ik kon best een goed plan opschrijven. Maar … dan komt altijd Bol weer om de hoek kijken.
Overal las ik artikelen van mensen die vertelden dat ze toch maar via Bol.com gingen verkopen. Want daar zaten alle mensen op. Daar verkochten ze ineens 10x zoveel. Ook al was het duurder dan als je het direct bij hen kocht. Ook al moesten ze daarvoor aan al die eisen van Bol.com voldoen, koste wat kost. Mensen hadden een functionerende webwinkel met goede producten, en werden alsnog platgewalst door de dikke buik van Bol.
In het groot (wereldwijd) gebeurt eigenlijk hetzelfde met Amazon. Zij bieden alles aan, meestal goedkoper, meestal sneller, en zijn een bekende naam voor iedereen. Dus iedereen gaat maar via Amazon verkopen. In de wereld van boeken is dit helemaal rampzalig, want Amazon is zo’n beetje de grondlegger van de moderne ebooks en audiobooks. Met als gevolg dat zij een heel groot deel van je inkomsten nemen, want ja, wie houdt ze tegen?
(Ze hebben twee programma’s voor boeken. Bij de ene krijg je heel weinig per boek, maar mag je overal uitgeven. Bij de andere moet je exclusief bij Amazon uitgeven. Je krijgt meer per boek, maar de komende paar jaar zit je vast aan wat zij willen. En ze kunnen het maken, want 90+% van de mensen koopt hun boeken daar.)
Ik schrijf dit artikel dus om twee redenen.
Enerzijds om mensen bewust te maken van wat Bol doet. Ze pakken veel meer dan anderen. Hun eisen gooien systemen overhoop die anders veel beter en goedkoper waren geweest. De verhalen over hun sorteercentra en hoe ze medewerkers behandelen zijn schandalig. (Ook een treffende gelijkenis met Amazon.)
Anderzijds om de simpele oplossing te geven: koop iets bij de originele maker of uitgever. Steun kleinschalige webshops. Meestal is iets precies even duur, of zelfs goedkoper, met ongeveer dezelfde verzendtijd of verzendkosten. Maar iemand ontvangt nu 5 euro in plaats van 1 euro. Je zal veel betere support krijgen. En je hebt het beest van Bol niet onnodig gevoed.
Hierbij maak ik nog wat extra kanttekeningen.
- Stop met eisen dat alles dezelfde dag nog wordt geleverd. Het is 99% van de tijd compleet onnodig, terwijl het achter de schermen dus van alles verwoest.
- Als je iets online bestelt, zorg dan dat het serieuze aankopen zijn waarover je hebt nagedacht. Zo kom je automatisch boven die grens uit waarna verzendkosten gratis zijn—want ik weet hoeveel mensen daarom geven.
- (Dit heeft natuurlijk ook weerslag op dingen zoals het klimaat. Het verbaast mij hoeveel mensen zichzelf héél milieubewust vinden, maar wel doodleuk elke dag vier verschillende kleine pakketjes laten bezorgen.)
Eigenlijk komt het altijd neer op hetzelfde.
- Elke machtspositie zal worden misbruikt.
- Dus zorg dat je met je keuzes niet alle macht naar één ding laat gaan
- En ik denk dat we als mensheid 99% minder spullen zouden kunnen bestellen online, zonder dat we zouden sterven :p Maar dat heb ik wel vaak genoeg benoemd in artikelen.
De hoop is natuurlijk dat ik ooit dermate succesvol ben dat ik gewicht in de strijd kan gooien. Dat ik die eigen webshop kan beginnen en genoeg klandizie heb om daarmee mijn inkomen te verdienen, zodat ik mijn werk niet op Bol hoef te zetten.
Maar vooralsnog is het een keuze tussen twee slechte opties. Of ik geef mijn werk niet uit op Bol (of Amazon) en zal waarschijnlijk niks verkopen, of ik werk mee aan dit probleem.
Klanten hebben een veel minder lastige keuze. Voor exact hetzelfde geld, kan je dezelfde boeken kopen bij elke andere online webwinkel, en je hebt jouw stukje gedaan.
Ik hoop dat steeds meer mensen dat beseffen en hun kans grijpen.