Deze recensie is vooral een aanvulling op mijn recensie van het boek. Ik vergelijk het boek en de film met elkaar in een recensie vol spoilers. Alleen dit eerste stukje is algemeen en spoilervrij.
Het boek vond ik matig en chaotisch. Het was “oké”, maar het miste een ziel, een kloppend hart. De film is best goed in het stroomlijnen van sommige onderdelen, maar haalt wel zoveel weg van het originele verhaal dat die missende ziel tóch nogmaals eruit is gerukt.
Ik geef de film daarom 3 sterren. Hieronder leg ik uit, vol spoilers en verwijzingen, waarom ik dat vind. Gij zijt gewaarschuwd!
De visual effects
Laten we beginnen bij iets makkelijks. De effecten worden beter naarmate de film vordert.
In het eerste half uur zitten enkele stukken waar je vrij duidelijk het green screen ziet. (Zoals wanneer Agatha door die vogel naar de school wordt gebracht.) Of die pratende wolven zijn heel duidelijk een echt mens in een harnas, met daarop een 3D wolvenhoofd gezet. Vrij storend en ondermaats.
Richting het einde werd dit eigenlijk veel beter, professioneler en mooier.
Ik vond het effect van de Wish Fish die langzaam samenkwamen om een persoon (jong meisje) te vormen erg goed gemaakt, bijvoorbeeld.
In het algemeen ziet de film er best prima uit. Het ontwerp van de school, binnen en buiten, is vrij goed. De setting is passend. Alleen sommige shots vond ik vreemd: dan waren we ineens heel ver ingezoomd, of we bekeken iemand van achteren zonder dat er een reden voor was, en dan was het ietwat verwarrend.
(Maar mij vallen dat soort dingen op, de gemiddelde persoon waarschijnlijk niet. Ik ben vrij geïnteresseerd in editing, shots, vormgeving van een beeld, etcetera.)
Ik vond de “fairies” … raar. Ik weet niet wat het is. In het boek wordt duidelijk dat het geen typische fairies zijn, maar een beetje agressief en humeurig. Maar nu hebben ze gewoon mensen aangekleed in elf-achtige kleding, kleiner gemaakt, en door je beeld laten zweven. (Al komen ze daarna volgens mij ook niet meer voor in de hele film?) En het voelde raar, goedkoop, niet passend.
Muziek
De andere makkelijke categorie.
In het algemeen vond ik de muziek best prima. Ik vond het alleen jammer dat ze bij sommige scenes de behoefte voelden om een popliedje te gebruiken.
Het past niet bij een ouderwets sprookjesthema. Het spreekt elkaar letterlijk direct tegen qua gevoel en stijl.
Dit is overduidelijk gedaan in de hoop een jong publiek aan te spreken of enthousiast te maken.
Vergelijk het met Harry Potter. Stel ze hadden daar trendy liedjes gebruikt voor spannende actiescenes. Dan weet ik zeker dat we nu langs die scenes zouden skippen als we de Harry Potter films terugkeken, om hoe stom en gedateerd het was.
De trailer had wel een uniek nummer speciaal geschreven voor de film (als ik het goed heb), wat ik bijzonder goed vond. (Simpel en duidelijk, maar toch een memorabele melodie.) Jammer dat die dan niet terugkomt.
Stroomlijnen
Het boek is lang. Een film moet normaal gesproken al dingen eruit snijden. In dit geval was het een onbegonnen zaak om dit boek terug te brengen naar een film van <2.5 uur.
Dus ik snap de keuzes die ze hebben gemaakt. Dat betekent niet dat het een goede film oplevert.
Sommige manieren van stroomlijnen waren goed! Mij viel op …
- Dat de vriendschap van Agatha en Sophie veel beter werd neergezet. In het boek is Agatha vanaf het begin het aanhangsel van semi-populaire Sophie. Hier zijn ze duidelijk allebei buitenbeentjes en zijn al vanaf jonge leeftijd hartsvriendinnen. (Tegelijkertijd zorgt dit wel dat ze meer op gelijke voet staan. In het boek is duidelijk waarom ze elkaar zo nodig hebben en Agatha duidelijk de mindere. In de film redden ze zichzelf eigenlijk allebei prima.)
- Er is een lange periode in het boek waarin je een beetje heen en weer wipwapt tussen schoollessen, Agatha die Sophie probeert te helpen, ruzie, en het patroon herhaalt zich. Pas richting het einde komt alles weer op gang met het belangrijke “Evers Ball” dat eraan komt. De film slaat dit allemaal over. Vrijwel meteen wordt dit bal aangekondigd, al over een paar weken, en werk je daarnaartoe.
- De uitleg aan het einde van de school master krijgt meer tijd en onderbouwing, evenals hoe het daarna afloopt met de hoofdpersonen. (In het boek … verdwijnen ze ineens in een magische gloed en daar stopt het.)
- Ze introduceren een nieuw personage dat redelijk wat tijd krijgt. Dit om te laten zien hoe dubbelop de school is en wat er gebeurt met leerlingen die falen. Het geeft ook een klein lichtpuntje in het verder wat drabberige (is dat een woord?) verhaal.
- Op dezelfde manier krijgt Tedros iets meer karakter en ontwikkeling, maar ook niet veel.
Maar alle andere versimpelingen vond ik minder.
- In het boek heb je enkele extra personages. Zoals het hondwezen met dubbele kop (Castor en Pollux) die werkelijk overal aanwezig is en toespraken houdt. Ook heb je extra lessen, docenten, plekken, uitdagingen. Door dit alles weg te halen, voelt de school enorm klein en leeg. Het voelt alsof er tien leerlingen zitten op die hele school, die bestaat uit drie lokalen en een eetzaal.
- Door nog meer scenes weg te halen, mis je nog meer karakter en ontwikkeling, waardoor werkelijk elke gebeurtenis dom en onlogisch wordt. En vooral uit het niets komt.
Bijvoorbeeld, in het boek is de Trial by Tale iets waarnaar wordt opgebouwd. Men wordt klaargestoomd. Alle leerlingen moeten het doen. Het is een soort van eindexamen.
In de film? Omdat een Ever en een Never verliefd zijn, besluiten ze ter plekke om die twee een dodelijke opdracht te geven, om te kijken of ze wel echt verliefd zijn. Wat? Welke school doet zoiets? Waarom dit hele belangrijke deel van het boek compleet vernielen?
Ander voorbeeld, in het boek wordt er een heel ding gemaakt van dat de scholen gescheiden zijn. Je kan niet zomaar aan de andere kant komen. Er zijn overal bewakers die dat tegenhouden. De toren van de school master is zeker onbereikbaar en afgelegen.
In de film? Tja, je, eh, loopt gewoon naar de andere kant. En de school master gebruikt zijn “geheime trap” zonder ook maar om te kijken of iemand het ziet. Gezien de haat en strijd tussen Evers en Nevers, is zo’n duidelijke scheiding hartstikke logisch. Zelfde voor scheiding tussen de docenten en leerlingen. Door dit weg te halen voelt de school al helemáál klein en onlogisch.
De hele film lang spring je, eigenlijk net als het boek, van de hak op de tak. Ineens kan iemand magie. Ineens werkt iets volgens bepaalde regels. Ineens is er een portaal terug naar hun eigen dorpje. (De film zegt snel “vanwege haar zoen”, alsof dat iets zou moeten uitleggen. Ah, ja, natúúrlijk. Hoe kon ik dat vergeten? Als twee vriendinnen elkaar een zoen geven, verschijnt er altijd een portaal terug naar je huis!)
Ineens moeten ze die Trial by Tale doen. Ineens bestaat er zoiets als een “nemesis”, en Agatha is de nemesis van Sophie, ook al is dit verder nergens genoemd of uitgelegd. (Ik weet het verhaal hierachter, want ja, ik heb het boek gelezen. Wie dat niet heeft gedaan zal nogal raar opkijken.)
Maar Agatha die het hele verhaal niets anders doet dan roepen “Maar Sophie is mijn vriendin! Luister naar mij, Sophie is mijn vriendin!”—dat blijft hetzelfde.
Veranderingen die ik kon waarderen
Het ophogen van de leeftijd is denk ik een logische keuze. Dit verhaal gaat dus eigenlijk over 12-14 jarigen. Maar ja, daarmee ga je een “young adult” publiek zeker niet bereiken.
Ook werd sommige uitleg gestroomlijnd. Uitleg over hoe de school werkt, de “regels” van good en evil, waar je naartoe werkt, het gaat allemaal sneller en gerichter. (Daar tegenover staat dus dat je nauwelijks iets ziet van de school, de lessen, de onderlinge interacties. Het voelt echt alsof een clubje van twintig mensen die niks te doen hadden samen zijn gekomen in het plaatselijke buurthuis.)
Hierdoor werd het onderwerp “goed versus kwaad”, en “wat is nou eigenlijk goed?”, wat meer direct en duidelijk behandeld. De film neemt een redelijk duidelijk standpunt in, het boek laat dit vrijwel compleet varen.
(Normaal gesproken ben ik een tegenstander van heel duidelijk “de boodschap” in een verhaal proppen of denken dat je kijker achterlijk is. Maar in dit chaotische verhaal? Waar niks samenhangt en je van het ene naar het andere moment springt? Alle duidelijkheid en directe logica kan ik waarderen.)
De keuze om het verhaal te laten “vertellen” is passend. Sprookjes worden doorgaans door een charismatische alwetende verteller gebracht.
De keuze om de Storian dit te laten doen, werkt ook goed.
Ik heb het gevoel alsof ze probeerden het verhaal wat tijdlozer en klassieker te maken. Het viel mee hoeveel “rol met mijn ogen”-momenten de film had. Het probeerde een soort modern sprookje te vertellen.
Maar ja, het bleef bij proberen.
Veranderingen die ik niet kon waarderen
Een van de beste dingen van het boek, vond ik het mysterie van de school master. Hij blijft compleet op de achtergrond. Je hoort alleen dat er twee broers waren—goed en slecht—ze vochten, iemand won, maar ze weten niet wie.
Interessant, toch? Wie won er? Waarom wint Good al 200 jaar? Welke van de broers is nu het hoofd?
Maar de film laat het direct zien aan het begin. Om vervolgens aan het einde—wat een verrassing—te onthullen dat ze hebben gelogen. (Ze laten zien dat de goede broer wint en terugkrabbelt. En dan aan het einde laten ze zien hoe hij, tijdens het terugkrabbelen, werd vermoord door de slechte broer die ineens alsnog leefde.)
Ja, het is een plot twist. Het is ook een hele slechte.
Een plot twist werkt als …
- Iets dat het hele verhaal relevant is
- Ineens anders blijkt te zijn
- En de lezer had dit kunnen weten of voorzien
- En nu ze het weten, zien ze ineens allemaal dingen van het verhaal op andere wijze
Er moet eerst de spanning bestaan (“is dit wel wat ik denk dat het is?”), om de plot twist binnen te laten komen. Wat de film doet, is vertellen “dit is er gebeurd”, wat je als kijker volledig accepteert en vervolgens vergeet, en aan het einde zeggen “grapje, we hebben gelogen, dat is er gebeurd”
Daarnaast gaat Sophie in het boek veel verder. Haar overgang naar haar ware potentie als slechte heks duurt véél langer, met meer elementen, en met vooral ook grotere gevolgen. In de film vecht ze even met andere mensen, maar het is zo’n typisch gevecht van “we mogen niemand echt vermoorden of verwonden, dus het is meer slapstick waarbij iedereen door de lucht vliegt en tóch ongedeerd is”
In het boek vermoordt ze alle wolven en fairies zonder pardon. Als je dat doet, dan geloof ik tenminste dat er echt “evil” in je ziel zit, dat je echt bent gecorrumpeerd.
Een beetje zwaaien met je vinger en dreigementen uiten, zonder daadwerkelijk iemand iets aan te doen, werkt minder.
Overig
De actrice voor Agatha lijkt nogal op Jennifer Lawrence.
Aan het begin kwam ze nogal over als een stenen muur, die je alleen maar onaardig kon vinden. Richting het einde bleek ze toch wel te kunnen acteren. Ik weet niet of dit een bewuste keuze was.
Ook vond ik het wat vreemd eruitzien dat Agatha zoveel langer en groter is dan Sophie. Misschien omdat ik dus eerst het boek had gelezen waarin ze even lang zijn. Misschien omdat deze verschillen qua grootte niet echt passen bij de verschillen qua persoonlijkheid of rol in het verhaal. Ik weet niet, ik vond het er bijzonder uit zien als ze naast elkaar liepen :p
Sommige grapjes vond ik best goed. Zoals dat moment waarop ze tegen de Storian zeggen “ja ja, we horen je wel ons verhaal vertellen, denk maar niet dat het ons bang maakt”
Ik denk dat dit een serie had moeten zijn. Er zijn veel meer delen in deze reeks. Dus desnoods hadden ze twee boeken in één seizoen gedaan. (Want zoals ik zei, veel scenes uit het boek zijn echt niet zo belangrijk, en sommige versimpelingen vond ik juist goed en broodnodig.)
Maar bovenal denk ik dat er veel betere verhalen zijn die een verfilming verdienen. Van dit boek kan je geen goede film maken, ook al verander je nog zoveel, of neem je tien uur de tijd.
Het is gewoon jammer. Er gaat zoveel budget naar deze films. De posters, de actiescenes, het is allemaal behoorlijk mooi en goed uitgedacht.
Maar tegelijkertijd lijkt het alsof Hollywood weigert om geld en tijd te steken in het script. Terwijl dat toch het belangrijkste is. Men geeft films een kans op basis van de marketing, de poster, hoe goed het eruit ziet. Maar men blijft kijken, blijft erover praten, wil het een tweede keer zien vanwege het goede verhaal.
Conclusie
In ruil voor meer tempo en doel, verlies je de paar lichtpuntjes die het originele verhaal had.
Ik vond het een heel, heel matige film. Zeker niet iets dat de populariteit van dingen als Harry Potter, Hunger Games, etcetera ooit gaat vinden of verdienen.
Het is simpelweg een chaos van loshangende scenes die proberen betere verhalen na te doen. Het voelt enorm klein en onzinnig, terwijl het probeert groots en meeslepend te zijn. Het leunt naar dat sprookjesachtige, maar tegelijkertijd gooit het allerlei dingen weg die juist sprookjes goed maken.
Waar gaat de film over? Eh … vriendschap, denk ik? Omdat ze het keer, op keer, op keer, zeggen?
Waarom zou je de film moeten zien? Wat maakt het leuk, of goed, of memorabel? Ik weet het niet.
Ik begon aan dit boek ( + deze film) omdat ik merkte dat het heel populair was en veel jonge fans had. Dus dan wil ik weten waardoor dat komt. En ik heb jammer genoeg niks kunnen ontdekken.
Ik denk dat het idee van een magische school gewoon heel krachtig is. Want school kennen we. Magie is altijd leuk. En een heel jaar meemaken, met leuke karakters of jongens om verliefd op te worden, voelt dan alsof je in een leuk thuis terechtkomt.
Het probleem is alleen dat het boek vervolgens vergat om een verhaal te vertellen. En dat kon de zwaar versimpelde film zeker niet compenseren.
