Na het lezen van haar boeken Vals en Wild was het tijd voor een derde boek: Schuld.
Over haar vorige boeken was ik niet bepaald positief, maar ik kon acceptabele kanten vinden.
Dit boek? Dit is een grote grap.
Hoe dit boek is uitgegeven en zelfs een musical heeft gekregen is mij een héél groot raadsel.
Ik geef het 2 uit 10 sterren, voor de moeite.
Wat is het idee?
Een scholiere heeft zelfmoord gepleegd. Er wordt gesuggereerd dat het géén zelfmoord was om onduidelijke redenen. Een andere scholiere krijgt even later dreigende brieven, en zo wordt langzaam een lijst afgewerkt waarin steeds meer personen verdwijnen.
Dat is het.
De goede kanten
Tja. Het begin is best oké, hoewel wat cliché. Een zelfmoord waarvan niet iedereen denkt dat het een zelfmoord is.
Het feit dat het boek steeds naar een nieuw personage switcht is een aardige structuur.
Als dit je eerste boek van de schrijfster is, zouden sommige scenes als spannend kunnen worden gezien.
(Normaal gesproken zou ik de schrijfstijl als vlot en makkelijk omschrijven. Maar laatst schreef ik een artikel waarin ik een van de eerste hoofdstukken van dit boek een edit gaf, en toen verbaasde ik mezelf met hoeveel korter, beter en scherper het kon.)
De slechte kanten
Je krijgt te weinig tijd en inhoud om iets te geven om de personages. Ze hebben allemaal zonder enige reden een erg boze en lege relatie met hun ouders. Ze hebben praktisch geen eigen persoonlijkheid, of hobby’s, of een reden waarom je om hen moet geven.
Eigenlijk alleen het eerste personage (Kate) steekt hier een beetje bovenuit. Maar dat topje van de ijsberg blijkt later irrelevant.
Dus als ze een voor een verdwijnen, kan je alleen maar je schouders ophalen en hopen dat het einde van het boek een interessante plot twist heeft, ofzo.
Maar dat is niet zo. De “grote onthulling” is één korte scene die uit het niets komt, je niet had kunnen voorspellen, en ook eigenlijk niks beantwoordt.
Onder de spoilergrens (na de conclusie) ga ik hier dieper op in.
Het resultaat is dus een …
- Slecht geschreven boek
- Waarin je niks geeft om de personages en daardoor al die “spannende scenes” niks voorstellen
- En waar het einde voelt alsof je nietsvermoedend over straat loopt, op weg naar een spannende eerste date (of iets anders waar je enorm naar uitkijkt), maar uit het niets komt een bus van rechts en rijdt je ondersteboven en je bereikt je date nooit.
- Sterker nog, je sterft.
Meer kan ik er niet over zeggen. Er is geen inhoud, er is geen slim idee, er is helemaal niks.
Conclusie
Niet lezen. Er zijn oneindig veel betere thrillers. Zelfs de vorige boeken die ik van haar las lijken meesterwerken in vergelijking met dit.
Meer woorden wil ik er niet aan vuil maken. Ik lees nog een laatste boek van haar (meer heb ik ook niet liggen) en dan is het wel klaar.
Spoilergrens
Oké, dus Leila pleegt zelfmoord aan het begin van het boek. De klas lijkt haar niet echt te kennen en er weinig om te geven. Dat is het enige dat we hier verder over te weten krijgen, een paar losse zinnetjes en verwijzingen aan de start.
De rest van het boek worden allemaal verschillende jongens geïntroduceerd: ene Luuk (vriend van Kate), ene Kevin, de licht ontvlambare Max, en meerdere jongens die verder geen identificatie krijgen. De meeste krijgen dus één of twee benoemingen dat ze bestaan en verder niks.
Ten eerste mis ik het punt hiervan. Ik bedoel, die Luuk heeft zojuist meegemaakt hoe zijn vriendin zelfmoord pleegde. Maar gaan we hier op in? Laten we zien wat dit met hem doet? Heeft hij daarna nog een belangrijke rol? Nee, hij krijgt één scene waarin hij als een soort zombie met iemand praat, dat is het.
Ten tweede is dus één van hen de uiteindelijke moordenaar. Iemand die één keer is genoemd, waarvan we verder niks weten (niet eens een naam of iets).
En wat was de motivatie? Leila was zijn zusje. In haar dagboek vond hij brieven aan enkele klasgenoten waarin ze vertelde dat zij haar hadden genegeerd of iets anders kleins aangedaan. Dus hij besloot deze meisjes te stalken, te vermoorden, en het zelfmoord te laten lijken. Want duh, dat is een hele normale en logische stap voor iemand. Alsof het niet een gigantische sprong vraagt, fysiek en mentaal, om over te gaan op moord, laat staan met voorbedachte rade en zo’n heel plan eraan vast.
Ik zal het even herhalen:
- Leila pleegt zelfmoord vanwege onvrede over hoe sommige klasgenoten haar behandelden. We krijgen één vage hint dat Leila niet goed in de klas lag, niet meer.
- Broer besluit op basis daarvan klasgenoten op te zoeken en te vermoorden. We krijgen één vage referentie naar het bestaan van deze persoon.
En dat is het hele boek. De hele onthulling, de hele spanning.
Het was net zo logisch geweest als Leila gewoon per ongeluk ergens vanaf was gevallen, bovenop de kat van haar buren, die daardoor stierf, en dat dan haar buurjongen, die je dus nooit hebt gezien, uiteindelijk uit woede de dader blijkt. Sterker nog, dat was een betere onthulling geweest.
Het boek is meer tijd kwijt met jou in een andere richting sturen die nergens iets mee te maken heeft. Alle personages hebben (middellang) blond haar, alle personages zitten blijkbaar op hockey, dat soort dingen worden almaar uitgelicht. Top.
Dus wat heb je uiteindelijk gelezen? Een onverklaarbare psychopaat die je pas in het laatste hoofdstuk leert kennen, heeft een stel oppervlakkige meisjes waar je niks om geeft vermoord, en is ermee weggekomen, en er is niks veranderd.
Het boek wil heel graag doen alsof het een boodschap heeft. Zo van “let op je medemens” en “pas op hoe je omgaat met anderen, laat ze niet in de kou staan”. Maar die boodschap zit niet in het boek, helemaal nergens.
Pas ná de epiloog krijg je de stukjes uit Leila’s dagboek te zien. Daarin legt ze uit hoe ze niet mee mocht doen bij een potje voetbal, hoe mensen haar lelijk vonden, etcetera. (Overigens kon ik dit heel moeilijk lezen, dat had groter gemoeten en met duidelijker lettertype.)
Zet dit in het fucking boek. Dan had het iets betekent, dan had de onthulling iets uitgemaakt, dan had je als lezer mee kunnen denken. Weet ik veel, elke keer als je naar een nieuw personage switcht laat je de pagina’s uit het dagboek zien dat aan deze persoon zijn gericht. Of je laat alleen een deel zien, alsof iemand delen heeft uitgewist, alsof de laatste pagina mist.
(Hoewel ik het nog steeds hele zwakke redenen vind om zelfmoord te plegen en je broer full-on psychopaat te laten gaan.)
En daarmee is de enige boodschap van zo’n boek dus dat het compleet normaal is om zelfmoord te plegen om kleine dingetjes (die je nooit hebt geprobeerd te veranderen), of anderen te vermoorden als je maar verdrietig genoeg bent.
Ik ben ook wel eens als laatste (of niet) gekozen bij gym. Weet je wat je dan doet? Je gaat door met je leven. Of je zegt er iets van. Of je zorgt beter voor je gezondheid, maakt indruk, en voor je het weet wordt je in de bovenbouw zelfs de sterspeler van het team genoemd. Als het boek zoiets had laten zien, had het betekenis gehad, zat er een punt achter.
De schrijfster deed nog een poging. Eén van de personages praat over hoe ze met Angel sprak online, totdat het ineens ophield. Wederom één of twee zinnen ergens. En uiteindelijk blijkt Angel dus Leila te zijn. Geen enkele manier om dat te voorspellen, elke lezer is het compleet vergeten op dit punt.
Laatste punten:
- De schrijfster denkt dat alle jongeren constant Cola Light drinken. Ik weet niet precies waarom, maar het begint te irriteren :p
- De schrijfster moet elke tien hoofdstukken iemand ’s nachts uit een open raam de tuin in laten kijken, en laten opmerken dat het een zwart gat is, waarin ze tóch denkt een bewegende schaduw te zien. De eerste keer was al stom, de tiende keer zeker.
- Ik vraag me steeds meer af waarom de schrijfster vriendschappen schrijft alsof de personen in kwestie een tyfushekel hebben aan elkaar en in het echt nooit vrienden zouden zijn?
- Op diezelfde manier blijven repetitieve opmerkingen als “ik had het gevoel dat iemand me volgde” of “ik ben ineens bang dat iemand me door het raam bekijkt” saai en zinloos.
