Onlangs las ik over een nieuwe transgenderwet die misschien wordt aangenomen.
Het zou iedereen in staat stellen om, wanneer zij dat willen, hun geslacht in hun paspoort te veranderen. Op dit moment kan dat ook, maar alleen na tussenkomst van een hulpverlener die jou in het gelijk stelt. Dat vindt men “betuttelend” en achterlijk.
En dat is het ook. Iemand anders kan nooit beter in jouw hoofd kijken dan jijzelf. Het is een vreemde stap die eigenlijk niks oplost.
Maar het is vooral achterlijk omdat het hele idee rondom gender achterlijk is, in mijn ogen. (En ik ben teleurgesteld dat de meeste tegenstanders ervan met zulke matige argumenten op de proppen komen, zoals “maar dan lopen straks mannen massaal de vrouwentoiletten binnen!”)
Dus in de hoop een redelijk tegengeluid te laten horen, schrijf ik dit artikel.
Waarom ik de wet niet goed vind
Het doel van een paspoort is identificatie. Jouw biologische geslacht is een van allerbeste manieren om je te identificeren. Iedereen op de wereld ziet binnen een milliseconde of iemand een man of een vrouw is. (Zelfs als iemand een transitie heeft ondergaan, ziet men meestal meteen het biologische geslacht.) De populatie is bijna perfect gelijk verdeeld, met 50% man en 50% vrouw.
Daarom staat het in het paspoort (en op andere gerelateerde plekken).
Als je mensen toestaat om daar neer te zetten wat ze willen, kan je het beter compleet uit het paspoort halen. Het is hetzelfde als leeftijd: goed in te schatten voor alle mensen, een identificatiepunt waaraan je niet kunt sleutelen. (En gezichten in mindere mate. Hoewel je uiterlijk natuurlijk verandert, blijven je schedel en belangrijkste kenmerken hetzelfde.)
Zelf je geslacht invullen op je paspoort, is hetzelfde als je profielfoto veranderen in dat van je huisdier en de leeftijd opschrijven die je zou willen hebben.
Op dat punt kan je paspoorten geheel weggooien, want ze hebben geen functie meer.
Waarom men het woord gender uitvond
Het woord geslacht slaat op biologisch geslacht. Oftewel, de wetenschap heeft lang geleden fysieke kenmerken geobserveerd die zich uiten in twee geslachten, die wij man en vrouw noemen.
Het idee van geslacht hebben wij niet “uitgevonden”. Het zijn de termen die wij hebben gegeven aan de werkelijkheid, bij zowel ons als het overgrote deel van de natuur. Net zoals wij “kinderen” niet hebben uitgevonden: het is simpelweg de naam die wij geven aan het feit dat mensen de eerste jaren van hun leven andere fysieke eigenschappen hebben dan daarna.
Dus je geslacht veranderen op een paspoort zou nooit ook maar een optie moeten zijn. Want het is een observatie van een werkelijkheid, niet iets dat je zelf kiest of ontwikkelt.
En dat begrijpt men gelukkig, want ze vonden de term gender uit. Dit gaat niet over je biologische geslacht, maar al het andere rondom geslacht. Hoe jij je voelt, aan welke stereotypes jij meer voldoet, over de sociale rol van geslacht.
Oké, prima, mensen kunnen besluiten dat ze het gender van vrouw hebben (terwijl ze een man zijn). Maar dan moet je het zo noemen in het paspoort! Dan moet je een extra regel toevoegen, onder geslacht, genaamd “gender”, waarin mensen invullen wat ze willen.
Want anders krijg je een essentieel document voor identificatie, in de hele wereld, waarin een glasharde leugen staat bij veel mensen.
(Andere toepassingen zijn bijvoorbeeld in de medische wereld. Hulpverleners vragen altijd om je geslacht, omdat medische behandelingen nogal verschillen tussen geslachten. Risico’s op ziektes zijn anders, hoeveel je moet hebben van een medicijn is anders, etcetera. Zeker in noodgevallen is dit cruciale informatie die dus niet moet worden verhuld in leugens of onduidelijkheid.)
Waarom ik zelfs dat een slecht idee vind
Oké, dus iemand is een man, maar ze zeggen dat ze zich “meer een vrouw voelen” (of geen geslacht, of een derde geslacht).
Wat betekent dit? Wat zeggen ze eigenlijk?
Ze weten niet hoe het is om een vrouw te zijn, want dat lichaam hebben ze niet. (En ze weten zeker niet hoe het is om géén geslacht te zijn of een derde verzonnen geslacht.)
Nee, zij hebben in hun hoofd geslachten gedefinieerd op een bepaalde manier. Een vrouw is … iemand die jurkjes draagt. Een man is … iemand die zijn emoties verbergt. En op deze manier komen ze uit op de conclusie: nee, ik ben dus meer een vrouw.
Maar dat is dus helemaal verzonnen. Ze hebben zelf een definitie gemaakt van wat een geslacht zou moeten zijn en besloten dat zij dat niet zijn.
Ik heb vele situaties meegemaakt waarin een vriend(in) van mij iets “typisch mannelijk” noemde, terwijl ik dat helemáál niet zo vond. Ik ben zelf een man die zonder problemen rondloopt met knuffeltjes op zijn rugtas en roze kleding, want ik zie het probleem niet, maar anderen vinden dat een vrouwelijk trekje blijkbaar.
Het is ironisch. De personen die juist het meeste zeggen te vechten tegen traditionele rollen of ideeën over geslachten, doen juist heel veel moeite om deze te bevestigen en als waarheid aan te nemen. Want dat is wat je doet. Elke transgender die een transitie ondergaat, heeft zojuist diens eigen ideeën over de onontkoombare verschillen tussen geslachten bevestigd.
In plaats daarvan … kan je ook deze ideeën niet vormen. Kan je beseffen dat het maar stereotypes zijn, dat wat een andere grote groep denkt niet de waarheid is, zeker niet voor jou. Is het veel nuttiger en sterker als je er tegenin gaat, simpelweg door jezelf niet aan te passen.
Dus nee, ik sta niet achter je als jij besluit je gender aan te passen. Ik val je niet lastig, je mag het doen, maar vraag me niet om het te respecteren of zelfs als waarheid te zien.
Op dezelfde manier als dat ik godsdienst achterlijk vind, omdat mensen de meest vreselijke dingen doen en denken puur omdat het op een papiertje staat, puur omdat ze erin geloven. Hartstikke leuk dat jij de honderden contradicties (en slavenhandel) in de Bijbel negeert zodat je kan geloven in wat jou uitkomt, maar houd het ver bij mij vandaan, want ik leef in de echte wereld en probeer keuzes te maken op basis van wetenschap en feiten.
Het gevoel dat je een ander geslacht hoort te zijn, is een verzinsel, iets dat in je hoofd zit maar je nooit kunt onderbouwen. Want als jij een biologische man bent, weet je niet hoe het is om een biologische vrouw te zijn. En dat is het enige dat bestaat in de echte wereld.
En juist door eraan toe te geven, versterk je stereotypes in de samenleving.
(Natuurlijk een kanttekening voor de minuscule groep die wordt geboren met geslachtskenmerken van beide geslachten. Daar kan je iets simpels voor bedenken. Zoals het geslacht opschrijven dat het meeste past, of dus een derde categorie in het paspoort als je wilt. Alle andere mensen die iets beweren over hun geslacht mogen genegeerd.)
(Andere kanttekening: vaak geeft men de argumentatie dat hun hersenen van een ander geslacht zijn dan hun lichaam. Iets dat ik als kind prima geloofde. Maar er is geen onderzoek dat dit onderbouwt, terwijl er steeds meer onderzoek verschijnt dat deze notie onzin verklaart. Onze hersenen bestaan uit heel veel kleine gebiedjes, sommige komen statistisch meer voor (of zijn groter) bij een bepaald geslacht, maar er is geen objectief concept zoals een “mannelijk brein”. Nog belangrijker: vrijwel iedereen die hun geslacht verandert weet dit niet en/of heeft dit nooit getest, dus ze zeggen maar wat.)
En zo komen we bij het belangrijkste punt
We leven in een vrij land. Dus als jij je lichaam wilt veranderen, ga je gang. Als jij jezelf anders wilt noemen, en wilt eisen dat anderen jou op een bepaalde manier behandelen, ga je gang.
Maar anderen zijn net zo vrij. Ze hoeven niet te volgen. Niemand is verplicht jou te respecteren of mee te gaan in jouw ideeën. Ze hebben het recht om je te bekritiseren, om je belachelijk te maken, zeker omdat er dus hele goede argumenten daarvoor zijn.
(Ik ben dermate voorstander van vrijheid en beschikking over jezelf, dat ik niet eens weet of het geheel verboden moet zijn voor kinderen om een transitie te ondergaan, op welke manier dan ook. Als een kind dat echt wilt … tja, wie zijn wij om dat tegen te houden. Het probleem is natuurlijk dat onze wet al vol zit met dingen die kinderen wel/niet mogen, en dat ze vrijwel compleet worden bestuurd door meningen van hun ouders/vrienden/docenten, dus dat het nooit goed zichtbaar is of een kind echt zelf iets wilt.)
Want we moeten niet doen alsof je gender veranderen iets anders is dan een kledingstuk aantrekken.
Jij denkt dat je er beter uitziet met een rood T-shirt. Jij denkt, om wat voor redenen dan ook, dat het beter bij je past. Misschien omdat je vrienden zeggen dat rood geweldig moet staan bij iemand met jouw gezicht of karakter, weet ik het.
Dus je trekt het aan. Misschien zijn sommige het met je eens, misschien vinden anderen het lelijk, de meesten geven er echt niks om. Luister ernaar of negeer het, doe lekker wat jij wilt, trek het shirt aan als jij er gelukkig van wordt.
Maar doe niet alsof je daarmee objectieve onderdelen van jezelf verandert. Alsof je iets hebt gepresteerd. Alsof gender en geslacht (nagenoeg) hetzelfde zijn, aan te trekken als een kledingstuk dat jou wel lekker zit, maar ook eentje die alle andere mensen verplicht mooi moeten vinden. Alsof allemaal extra wetten en aanpassingen jou “eindelijk erkenning geven”, alsof hun afwezigheid jou “onderdrukt en mensenrechten schendt”.
Je kunt allang een rood T-shirt aantrekken. Doe het en accepteer dat je het niet op je paspoort kan zetten als manier van identificatie.
Ik heb respect voor de man die jurkjes wil aantrekken en het doodleuk doet. Ik heb respect voor de man die zijn zwakheden erkent, de zwakheden die misschien komen bij een bepaalde biologische realiteit, maar hard werkt en er het beste van maakt. Ik heb geen respect voor de man die zijn lichaam kapotmaakt om aan een fantasie in diens hoofd te voldoen, en iedereen die dat geen slimme actie vindt een seksist noemt.