Welkom bij mijn volgende artikel in de reeks “dingen die niet de aandacht krijgen die ze verdienen”.
Toen ik laatst de film About Time opnieuw zag, leerde ik twee dingen:
- Het blijft een geweldige film
- Ik was zéker dat ik er allang iets over had gezegd op mijn blog, maar dat bleek niet zo te zijn.
Dit artikel is dus geen recensie. Het is meer een persoonlijk stuk over waarom ik die film geweldig vind en waarom jij hem ook moet kijken.
Ik ga redelijk veel spoilers geven! (Hoewel dat bij een romcom natuurlijk niet van levensbelang is.)
(Zoals je ziet, is de film van de maker van Love Actually en Notting Hill: Richard Curtis. Een van de beste en meest consistente comedyschrijvers in mijn ogen. Hij heeft zelfs Blackadder gedaan, voor wie dat kent.)
Wat is het idee?
Tim (de hoofdpersoon) leert van zijn vader dat alle mannen in hun familie terug kunnen reizen naar een eerder moment in de tijd. (Door in een donkere ruimte te gaan staan met hun ogen dicht.)
Dit klinkt bizar … en de film had makkelijk slecht/cliché/raar uit kunnen pakken … maar dit gegeven wordt precies op de juiste manieren gebruikt.
About Time is een romcom die je misleidt. Het wekt de indruk __dat je twee uur lang kijkt hoe twee mensen langzaam samen komen. En ja, natuurlijk is dat ook een onderdeel ervan. Je ziet hoe hij Mary ontmoet en hoe ze bij elkaar komen.
Maar in werkelijkheid is het een verhaal over het leven, over familie, over liefde, over gemiste kansen of domme fouten, over de gevolgen van acties, over een tweede kans krijgen.
In het kort: over tijd.
Waarom is het zo goed?
Het is heel simpel.
De film is gemaakt met het hart.
Elke keuze voor het verhaal, de acteurs, de onderlinge relaties, de manier waarop dingen zijn gefilmd, wat de aandacht krijgt, is gemaakt met het hart.
De film verspilt geen tijd met cliché oneliners, gemaakte drama, voorspelbare wendingen, alle dingen die elke romcom graag wil doen.
De film probeert niet commercieel te zijn. Sterker nog, het is een nachtmerrie voor de marketing.
“Een romcom? Van twee uur lang? Met een hoofdpersoon die soort van kan tijdreizen op een bizarre manier? En we focussen de hele tijd op andere dingen dan het hoofdkoppel? Hmm, ik weet het niet met dit idee.”
Het gebruikt het tijdreis-aspect om compleet nieuwe, unieke, grappige, menselijke verhalen te vertellen.
Ik ken geen film die erop lijkt. Ik weet niet of ik ooit een film ga vinden die boven deze kan staan, in ieder geval niet binnen hetzelfde genre. En ik hou niet eens zo van romcoms of zoetsappige films.
Deze film weet simpelweg perfect de balans te vinden en constant nieuwe leuke aspecten van het leven te vinden.
Voorbeeld #1: Het hoofdkoppel
Het “hoofdkoppel” (Tim en Mary) komt halverwege de film al samen en gaat nooit meer uit elkaar. Er zijn géén gemaakte ruzies, géén momenten waarop ze elkaar ineens gaan haten om een stomme reden, géén drama dat puur bestaat om de film op te rekken.
Je ziet hoe ze samenkomen en vervolgens volg je hoe ze de rest van hun leven verder gaan. Het is een romcom over wat er gebeurt nádat je de liefde van je leven hebt gevonden, en het leven simpelweg door blijkt te gaan.
Dit is slechts één voorbeeld. De film zit bomvol momenten waarop de makers kozen om een verhaal te vertellen vanuit het hart, en om geen enkele andere reden.
Voorbeeld #2: De trouwdag
De trouwdag van Tim en Mary is niet een of andere droomdag met perfecte kleding en weer en alles.
Een regenstorm breekt uit. De partytent scheurt en stort in. Ze nemen het niet zo serieus. Tim kiest een bijzonder liedje voor als Mary over de rode loper komt en gaat subtiel playbacken.
Tim kiest keer op keer de verkeerde “best man” die een super ongemakkelijke toespraak geeft, waardoor hij weer moet tijdreizen om iemand anders te kiezen.
Het voelt als een echte trouwerij waar je bij had kunnen zijn en daadwerkelijk de tijd van je leven kunnen hebben. Het is hilarisch en liefdevol.
Elke conversatie tussen Tim en Mary voelt als een koppel dat van elkaar houdt en elkaar een beetje plaagt, maar ook serieuze dingen durft te bespreken.
Voorbeeld #3: Tims vader
De relatie tussen Tim en zijn vader is al helemaal geweldig. Hoeveel ze om elkaar geven, hoe trots hij is op wat zijn zoon is geworden.
Hoe ongelofelijk veel scenes we hebben waarin hij en zijn vader aan het tafeltennissen zijn in de garage terwijl ze iets bespreken :p Serieus, welke andere film doet dat?
En natuurlijk, het moment dat naar buiten komt dat zijn vader ongeneeslijke kanker heeft en de film nóg een niveau omhoog gaat.
Wat mij altijd bijblijft is de reactie van Tims moeder als dit nieuws naar buiten komt en hij vraagt hoe het met haar gaat.
“Honestly? I’m fucking furious. I’m so uninterested in a life without your father.”
Geen enkele andere romcom zegt zoiets. Maar het moment dat je het hoort begrijp je het, voel je hoe waar het is.
En op dezelfde manier, als de dag aanbreekt dat zijn vader sterft, doet de film wederom precies wat het moet doen. Geen clichés, geen lange dramatische scenes, de begrafenis zie je überhaupt niet.
Je ziet alles eromheen. Hoe Tim en Mary ernaartoe reizen. Hoe Tim nog snel terug in de tijd reist om zijn vader te vertellen over zijn eigen begrafenis. Hoe ze vervolgens diep in de nacht, hun slapende kinderen op de arm, weer thuiskomen en kort napraten.
En als moeder vraagt: “Are we all ready?”
Reageert de chagrijnige familievriend simpelweg: “Of course not. Hateful day.”
Zó waar. Zó echt. Geen andere film doet dit, zeker geen romcom. Zelfs nu ik erover schrijf moet ik bijna huilen.
En dat is het ook. De film blijft hier niet hangen. Het is voorbij voordat je het weet. Het is perfect.
Sterker nog, ná dit moment is er dus nog een heel stuk film. Want Tim kan nog een tijd terug blijven gaan in de tijd om toch zijn vader te spreken. Want de film focust op de hele familie, op veel andere dingen.
En het moment dat Tim echt zijn vader voor het laatst spreekt, dat hij echt niet meer terug kan gaan, komt daardoor nóg harder aan. (Want de reden dat hij niet meer terug kan, heeft wederom te maken met het verloop van tijd: hij wil een volgend kind krijgen met Mary, maar als die eenmaal is geboren kan hij niet verder terug.)
Voorbeeld #4: meer dan grappen en verdriet
De film is enorm grappig. Op een slimme, tijdloze, frisse manier.
De film is ook enorm verdrietig. Op diezelfde echte, tijdloze manier.
(De film heeft ongelofelijk goede muziek. Vrijwel alle nummers van de film, die ik inmiddels bijna tien jaar geleden voor het eerst zag, zijn sindsdien favoriete nummers geworden van mij.)
Maar het is zelfs meer dan dat. Op de een of andere manier weet het méér te zijn dan een hilarische emotionele romcom én drama.
De hele film gaat dus over tijd. En het vertelt dan ook een hele bijzondere boodschap over tijd, wat zorgt voor een sterk einde van de film dat ook bij mij binnenkomt. Het heeft ook nog eens een diepere laag een sterke boodschap!
Deze zal ik niet spoilen. Ook omdat dit artikel anders véél te lang zou worden terwijl ik hierover blijf praten :p
De film is slim. Het is intelligent, zonder in de weg te zitten of over te komen als een trucje. Problemen worden opgelost op een slimme manier of men komt erachter dat het niet op te lossen valt en een deel van het leven is. Wat mensen doen en zeggen is logisch en wederom intelligent.
De film is slim, en zodanig ook slim genoeg om het simpel te houden en niet té gecompliceerd, zelfs het bizarre tijdreisgedeelte.
Ergens is het vrij verdrietig dat ik dit moet benadrukken. Maar de hoeveelheid films die niet slim proberen te zijn maar daadwerkelijk intelligent zijn is schrikbarend klein tegenwoordig.
Conclusie
Alles bij elkaar genomen …
Deze film is eigenlijk op alle manieren een deel van mijn leven geworden, puur door hoe goed hij is.
Dat is wat kunst moet doen. Dat is het effect van goede kunst die met het hart is gemaakt.
De muziek is me bijgebleven. De boodschap over tijd, de dialoog, de grappen, de menselijke en liefdevolle situaties, alles.
Het is een film die het onmogelijke mogelijk maakt. Die alles tegelijkertijd doet en daar nog in slaagt ook.
Een nachtmerrie voor marketing, een bizarre opzet, een twee uur durende romcom. Maar de film geeft er niks om en gaat volle bak voor wat het wil zeggen.
Een film die ik dus iedereen zal aanraden. Ook al weet ik dat niet iedereen de film zal waarderen: het bezit bijvoorbeeld geen enkele actie of avontuur. Maar zelfs dan zou ik het aanraden om de film een kans te geven. Zó goed is hij.
Dat wilde ik even kwijt over About Time.
(Ik snap overigens niet waarom de gemiddelde score van de film niet heel hoog is. Alle persoonlijke recensies die je kan vinden zijn lovend over de film. Als er iets negatiefs wordt aangemerkt, gaat het over de lengte van de film of het ietwat zoetsappige/feelgood/“perfect picture” element dat mensen niet aansprak. Voor sommigen blijkbaar genoeg om de film een ramp te noemen. En dat trekt de score omlaag, en veel mensen gaan toch af op die score en niets anders 🙁 )