Header / Cover Image for 'Serierecensie: Merlin (BBC)'
Header / Cover Image for 'Serierecensie: Merlin (BBC)'

Serierecensie: Merlin (BBC)

Er was eens, in een land hier niet ver vandaan, een jochie dat nog televisie keek en zojuist in de krant had gelezen dat er een nieuwe fantasyserie op de BBC was.

Vanaf de eerste aflevering was ik een groot fan van Merlin. Het idee was sterk, de wereld sterk, het voelde als een soort evolutie op het idee van Harry Potter.

Elke week keek ik uit naar de volgende aflevering.

Het enige probleem was dat ik mijn hele leven in Nederland heb gewoond, niet in Engeland, en de serie niet per se voor kinderen is, dus de serie werd uitgezonden op rare tijdstippen. Na de eerste paar afleveringen werd het te onhandig om bij te houden en verloor ik het uit het oog.

Maar eens per jaar kwam die gedachte weer voorbij: “Oh ja, die Merlin was best een leuke serie, ik zou eigenlijk wel willen weten hoe het verder ging.”

Nou, onlangs zat ik in een put qua motivatie en productiviteit, dus ik had ineens tijd om de serie erbij te pakken en te kijken!

Wat vind ik ervan, 10 jaar later? Ik geef het 7 uit 10 sterren.

★★★★★★★☆☆☆
Een sterke opzet en bijzondere setting trekken je in de serie. De personages en hun capriolen houden je daar, niet het plot of de geweldige ideeën. Veel actie en magie, ook veel gemiste kansen en herhaling. Een luchtige familievriendelijke serie die vaak voelt als een sitcom met een fantasysausje.

Wees niet bevreesd! Weet dat je in deze recensie géén spoilers leest! (Met uitzondering van het stukje ná de conclusie. Ik geef het opnieuw aan.)

Wat is het idee?

Merlijn is een jonge, ongelofelijk sterke tovenaar. Omdat hij niet meer past in zijn kleine dorpje, wordt hij naar Camelot gestuurd om te werken voor Gaius (de hoofdarts aan het hof, zijn “mentor” in dit verhaal als het ware).

Waarom is zijn moeder zo bang dat anderen merken dat Merlijn magie heeft? Omdat magie verboden is.

De koning heeft lang geleden alle tovenaars opgespoord en geëxecuteerd, en doet nu nog steeds hetzelfde met ieder persoon dat ook maar enigszins iets met magie te maken lijkt te hebben.

Als Merlijn het leven redt van Prins Arthur (de zoon van de koning, vanzelfsprekend), wordt hij beloond met een positie aan het hof, als dienstknecht van de prins.

De hele reeks lang probeert Merlijn Arthur (of de koning) te beschermen tegen alle mensen die hen willen vermoorden en Camelot laten vallen, terwijl hij nooit mag laten zien dat hij magie bezit.

Wat vind ik ervan?

Het voelt stom om dit te zeggen, maar de serie volgt nog het “oude” patroon voor series. Elke aflevering is een opzichzelfstaand probleem, dat wordt opgezet en opgelost binnen die 40 minuten. Er zijn slechts enkele verhaallijnen die over langere periode gaan, maar dat is meestal alleen omdat dezelfde slechterik in meerdere afleveringen terugkomt.

Sinds Netflix (en alles wat daarna kwam), zijn series grotendeels van dit format afgestapt. Game of Thrones had nooit één probleem per aflevering dat werd begonnen en opgelost. (“Oh nee, draken!” Een uur later: “Ah, geweldig, we zijn voorgoed van de draken af!”) Het waren vele verhaallijnen die constant doorgingen.

En ik vind het nieuwe format beter dan het oude. Het voelt een beetje leeg, een beetje … zinloos, als elke aflevering op zichzelf staat en vrijwel niks buiten zichzelf teweegbrengt. Zo’n serie voelt meer als “filler” of “fastfood”. Want je zou prima aflevering 3 t/m 10 van een seizoen kunnen overslaan, en waarschijnlijk weinig missen.

Zeker bij een fantasy serie die draait om magie/mythes/legendes zou je verwachten dat verhaallijnen veel langer moeten zijn.

Aan de andere kant past het wel bij deze serie, want het leukste en interessantste zijn eigenlijk de personages die keer op keer rotzooi schoppen. Daarvoor kom je, daarvoor blijf je kijken.

Deze serie is niet een of ander groots avontuur met ridders en magiërs en voorspellingen die moeten uitkomen. Ook al lijkt het er heel erg op. Ook al zijn er soms afleveringen die in die richting gaan en worden enkele voorspellingen keer op keer genoemd. De serie gaat niet écht daarover.

Het is eigenlijk een sitcom in een hele bijzondere fantasy setting. Wat er ook gebeurt, hoe hard mensen ook bijna dood gaan, hoe overduidelijk het ook lijkt dat Merlijn per ongeluk zijn magische krachten heeft onthuld … aan het einde van de dag, vergeet iedereen wat er is gebeurd, maakt wat grapjes, en de aflevering eindigt.

Het feit dat er zeer regelmatig grote gebeurtenissen zijn, met flinke actiescènes of magische effecten, is indrukwekkend … maar lost dit probleem niet op.

Een gemiste kans

Ik heb de serie dus met plezier gekeken. Er zijn genoeg interessante scenes, dingen die me lieten lachen, bijzondere ideeën die voortkomen uit deze bijzondere opzet.

Want dat is het. Een hoofdpersoon die misschien wel de sterkste tovenaar ooit is … maar het elke seconde moet verbergen omdat hij anders meteen wordt vermoord. Een stel personages dat de huidige koning verschrikkelijk vindt en het liefst nu al zijn zoon (Arthur) op de troon willen, maar anderzijds té loyaal en goed zijn om hierop te handelen.

Een geweldige opzet! Daarom voelt het als een gemiste kans dat er eigenlijk weinig mee is gedaan.

Als je de echte legendes van Arthur kent, weet je dat de serie deze totaal niet volgt. Wat jammer is, want er is een reden dat die legendes bekend en geliefd zijn bij velen. Anderzijds, omdat het al bekend is, voelt het natuurlijk zinloos om het na te maken: immers weet iedereen al exact wat er gaat gebeuren.

Nee, het grootste probleem zit in het feit dat ze eigenlijk constant dezelfde (ietwat cliché) ideeën over magie en fantasy herhalen. Toen ik ongeveer op de helft van de reeks was, had ik al meer dan genoeg afleveringen gezien waarin bijvoorbeeld …

  • De slechterik met een spreuk diens gedaante verandert
  • Een vrouw zichzelf met magie heel aantrekkelijk maakt en zo probeert snel met Arthur/de koning te trouwen
  • Iemand valsspeelt op een ridderlijk toernooi waaraan Arthur natuurlijk meedoet.
  • Iemand zomaar compleet wordt vertrouwd en toegelaten aan het hof, terwijl de slechterik met een spreuk hen in hun macht heeft en dus een soort spion heeft.
  • En aan het einde van dit alles … in plaats van de slechterik vermoorden, slaan ze diegene knock-out (of iets dergelijks) en lopen weg! Tja, dan vraag je er ook om.

Eén keer is nog prima, hoewel niet ideaal. Maar om het keer op keer te doen voelt zonde.

Je hebt letterlijk magie in je arsenaal. Je serie is fantasy en daarvoor komt iedereen. Bedenk dan iets nieuws! Iets creatiefs! Gebruik het ten volste!

Als je hieronder de sectie “Grappige observaties” leest, zal je zien wat ik bedoel met onrealistische of rare elementen die simpelweg keer op keer op keer terugkomen.

Zoals altijd, als ik iets bekritiseer, probeer ik ook aan te geven hoe ik het anders zou doen. Zie daarvoor het stukje “Mijn Verbeteringen” ná de conclusie, want hiervoor moet ik wat spoilers geven.

Eigenlijk zegt het einde van elke aflevering alles. Het eindigt met “the adventure continues … " waarna het een halve minuut laat zien wat er de volgende aflevering zal gebeuren. Vrij standaard voor TV series.

Het probleem? Omdat elke aflevering op zichzelf staat, moeten ze véél laten zien, anders heb je geen idee wat ze bedoelen. Maar dat zorgt ervoor dat je eigenlijk al 50% van de volgende aflevering weet. Ik weet al het probleem, ik weet al een paar dingen die daarom gebeuren, ik weet al wat de climax gaat zijn. En vanwege hoe de serie is opgezet, weet ik ook dat iedereen het zal overleven. Wat zorgt dat ik de volgende aflevering met minder plezier kijk. Dus deze stukjes begon ik vrij snel te skippen.

Wat mij opviel

Beeldkwaliteit

Ten eerste viel het me op hoeveel beeldkwaliteit vooruit is gegaan het laatste decennium. Ik dacht eerlijk gezegd dat het allemaal niet zoveel verschilde, dat die paar extra pixels die we nu hebben niet uitmaken, maar ik zat fout. Na drie seconden weet je al dat het een iets oudere serie is. De beeldkwaliteit, de kleuren, zeker de visuele (3D) effecten zijn net wat minder.

Dit wordt natuurlijk verergerd door het feit dat het een BBC serie is, met een laag budget, maar wel vele uren aan materiaal per seizoen.

Dus in seizoen 1, kostte het elke actiescène (tegen bijvoorbeeld een 3D monster) weinig moeite om de green screen eruit te halen. En er was nooit directe interactie tussen de personages en de effecten. Ze laten ofwel alleen de personages zien, ofwel alleen de effecten, altijd een cut ertussen :p

In latere seizoenen is dit véél beter.

Maar daarbuiten is het een hele mooie serie. De locaties, de kleding, de kleuren, alles past goed. (Hoewel Merlijn er bij tijd en wijle wel erg uitziet als een moderne tiener tussen de kastelen en ridders. Misschien is dat met opzet.) En het camerawerk vond ik verrassend goed. Waar mogelijk wordt er iets bijzonders gedaan dat het net iets interessanter maakt om naar te kijken.

(In de eerste aflevering, als Merlijn Camelot voor het eerst betreedt, versnelt de camera even terwijl het rond zijn (blije) hoofd draait. Dat hoef je niet te doen, het heeft geen functie, maar ze kozen toch om de moeite erin te steken, en het maakt het allemaal net wat beter.)

Ook is de intro van de serie stijlvol gedaan, met mooie muziek en beelden, niet te kort en niet te lang.

Wat mij vooral opviel is dat het scherm sneaky kleiner wordt gemaakt tijdens deze animatie. Tijdens de laatste ~10 seconden, groeien er zwarte balken aan de randen om het beeld kleiner te maken! (Niet eens stijlvol weggewerkt, als je erop let zie je dat het gewoon een standaardeffect is dat je in elke video editor kan doen.) En ik denk dus dat het alleen maar is zodat ze de draak eruit kunnen laten springen. Die vliegt namelijk vlak daarna door het beeld alsof die “uit het scherm vliegt”. Vond ik grappig.

Muziek

Over de muziek gesproken: die is ook erg mooi. Passend, effectief, zonder té veel aandacht te vragen. Eén van de deuntjes die steeds terugkomt klinkt heel erg als “Stairway to Heaven” (en dan letterlijk die zin “… building a stairway to heaven”). De eerste keer dacht ik dat ze een instrumentale versie daarvan gebruikten, maar dat vond ik raar, zeker toen het maar terug bleef komen.

Bijzondere manier van vertellen

Deze serie doet nog iets anders dat me pas laat opviel, maar eigenlijk héél bijzonder is. En in mijn ogen een rare en foute keuze. Het laat alles zien. De slechterik, wat diegene doet, wat diens plan is, je ziet het allemaal aan het begin van de aflevering. Dit zorgt ervoor dat je een sterk element van verhalen weghaalt: niet weten wat er precies gebeurd en als kijker dat proberen te achterhalen.

Het is alsof je een detectiveserie schrijft waarbij de lezer allang weet wie het heeft gedaan en hoe, en het enige dat het verhaal doet is laten zien hoe die detective (na veel fouten en omwegen) op dezelfde conclusie uitkomt.

Soms is het wél een goede beslissing, omdat het extra spanning geeft. Jij weet als kijker dat iemand snode plannen heeft, maar Merlijn niet, wat voelt als een soort tikkende tijdbom die ergens moet afgaan.

Maar dit is zeker niet altijd het geval. Ik weet niet waarom de schrijvers hiervoor kozen, want nu ik erop let, zie ik dat ze echt 100% van de tijd alles laten zien en niks overlaten om als kijker zelf te ontcijferen. Wat nog raarder is als je de setting van de serie, met mythes en legendes, meeneemt.

(Pas in de laatste seizoenen waren er soms momenten dat je niet zeker wist wie iets had gedaan, of iemand slecht was, wat er precies aan de hand was. Niet geheel verrassend waren dit de beste afleveringen in mijn ogen.)

Zwaardvechten

Ik ben altijd een beetje geïrriteerd over hoe series zwaardvechten laten zien. Ze doen alsof je aan het houthakken bent, met de zwaarden die recht op elkaar inhakken. Zo ging het natuurlijk niet, want dat is super onhandig. Je vernielt je zwaard en het kost veel kracht. Het doel met zwaardvechten is vooral om de aanval van de ander af te buigen (door het zwaard langs je heen te laten glijden). Hun energie/momentum negeren of tegen hen gebruiken.

In de realiteit, echter, duurde een zwaardgevecht meestal zo’n twee seconden: je probeerde eerst de ander te vermoeien of in een nare positie te brengen, en dan pas kwam het zwaard tevoorschijn, zodat één vrije slag het gevecht besliste. Maarja, zou wel niet super interessant zijn om te laten zien.

Grappige observaties

Normaal gesproken schrijf ik recensies met meer structuur (iets over personages, iets over plot, iets over het thema, etcetera). Maar ik heb eigenlijk weinig te zeggen over al die onderdelen, en de hele serie heeft dus dezelfde repetitieve structuur waarin de meeste dingen niks uitmaken of maar een beetje luchtig worden behandeld.

Dus ik ga mijn gedachten over de serie samenvatten in grappige observaties: dingen waar ik me niet heel erg aan stoor, maar die wel veel beter hadden gekund.

Beveilig de koning!

De beveiliging van Camelot is nogal, eh, niet bestaand :p

Letterlijk het eerste dat Merlijn doet is doodleuk het kasteel binnenlopen, als vreemdeling met een grote rugzak, en aan twee bewakers vragen: “Hé, waar vind ik jullie hoofdarts?”

En die bewakers wijzen nonchalant met hun duim naar achteren. (“Letterlijk deze deur door, diegene die we nu bewaken, je bent er eigenlijk al, vreemdeling.”)

Dat herhaalt zich keer op keer in de serie. Alle deuren staan altijd open, iedereen kan overal binnenlopen en alles maken, wat toch een beetje raar is voor een serie die zoveel hamert op hoe Prins Arthur (en “de mensen van Camelot”) beschermt moet worden en geen enkel (dodelijk) risico mag lopen.

Aan de andere kant, wat is er leuk aan elke scene beginnen met een onderhandeling met bewakers, of op een deur kloppen?

Want wat de serie wél constant laat zien, is hoe mensen ontsnappen uit de gevangenis, of simpelweg langs die bewakers komen. Maar dit doen ze op zulke stomme manieren dat ik altijd de neiging had met mijn ogen te rollen. (Ze gooien een steen in een andere gang, bijvoorbeeld, en daar gaan de bewakers dan achteraan.) Nogmaals: de hele beveiliging is incapabel.

Iedereen heeft een straaljager

Alle hoofdpersonen kunnen doodleuk, op elk tijdstip, in en uit het kasteel lopen. Ze lopen (of paardrijden) sowieso werkelijk overal naartoe. In één dag kunnen ze van Camelot, naar een bos ergens ver van hier, en weer thuis zijn! Wonderbaarlijk! En zonder enig probleem loopt Morgana keer op keer in haar eentje recht het gevaar in. Een koning die er constant op hamert hoe belangrijk ze is, zou toch iets meer op haar moeten letten, denk ik.

Maar nee hoor, het gebeurt keer op keer, alle hoofdpersonen negeren alle bevelen en gedragen zich als een stel recalcitrante pubers … en de aflevering daarna is alles weer helemaal prima :p (Dit maakt de serie leuk, en grappig, en herkenbaar. Maar het is natuurlijk verre van realistisch.)

Merlijn: de slechtste dienaar ooit

Zeker Merlijn doet elke aflevering wel iets wat eigenlijk niet kan, maar dat doet hij om te verbergen dat hij magie heeft. Weet je, na twintig afleveringen moet je dan toch concluderen dat de koning hem had moeten ontslaan, want hij is het allergrootste leugenachtige gevaar voor iedereen op deze manier.

In elke aflevering moet er een moment zitten dat Merlijn iemands kamer binnenloopt terwijl diegene er niet is, aan diens spullen gaat zitten (want als je een slechterik bent, waarom zou je de belastende spullen ook goed opbergen?), en zo een of ander groot geheim ontdekt.

Ze wisselen van “Merlijn moet worden vermoord, hij is een gevaar voor Arthur!” naar “Hé, Merlijn, gekke gozer, blijf maar lekker de servant van Arthur met toegang tot alle belangrijke mensen in het koninkrijk!” (En dan de aflevering daarna vermoorden ze de vader van een belangrijk personage puur en alleen omdat hij probeerde te ontsnappen nadat hij onterecht was opgesloten.)

Merlijn gebruikt zeer regelmatig magie waar iedereen bij is, inclusief de hardop gefluisterde woorden, maar blijkbaar is er niemand die dit ziet of hoort? Niemand die het raar vindt dat een pilaar ineens instort of een vuur tien keer zo fel wordt?

(Terwijl er één aflevering is waarbij iemand letterlijk op vijftig meter staat als Merlijn weer een toverspreuk zegt, en diegene aan het einde zegt “ik hoorde je wel, ik weet dat je magie hebt, geen zorgen, ik zal het niemand zeggen”)

Magie bestaat toch echt

Ik vond het grappig hoe werkelijk elke aflevering op ongeveer 2/3 zo’n moment heeft van: “Maar … nee, dat kan niet … je bedoelt dat er magie in het spel is!? Wie had dat gedacht! Niet alweer! Maar dan hebben we dus magie nodig om het op te lossen!” Als ze nou gewoon vanaf het begin meenamen dat het magie zou kunnen zijn, was elke aflevering twintig minuten korter geweest.

Hiërarchie bestaat niet … meestal

En blijkbaar kan iedereen, hoe hoog of laag hun klasse ook is, perfect lezen en rekenen. No questions asked. Mensen praten ook vaak met Arthur of Morgana alsof ze beste buddies zijn, terwijl ze in het echt natuurlijk nauwelijks bij hen in de búúrt hadden mogen komen.

Maar er zijn ook een paar afleveringen waar mensen doodleuk de doodstraf krijgen omdat ze ook maar enigszins iets zeggen dat buiten hun kader gaat, omdat ze ietsje te vriendelijk werden met mensen aan het hof.

A land of mist

Ik kijk altijd met ondertiteling. Ik woon aan een hele drukke straat, met een groot gezin, dus je kan de helft van de tijd niks verstaan, hoe hard je het volume ook zet. Hoe dan ook, de intro van de serie is altijd “in a land of myth and a time of magic … “.

Op een of andere manier kreeg de ondertiteling het meerdere keren voor elkaar om te zeggen “in a land of MIST and a time of magic” :p

Waarbij mijn hoofd meteen een serie bedacht die niks anders is dan dikke witte mist en waarbij je op basis van geluid maar moet achterhalen wat er precies gebeurt. Een ideetje voor als je een laag budget hebt.

Grappige credits

Ik deed vaak mijn stemoefeningen terwijl ik deze serie keek. Daardoor heb ik regelmatig de credits gekeken, want ik had geen hand vrij om de video stop te zetten :p

Ik deel twee dingen die ik grappig vond.

Wat is de “grip”?! Sterker nog, het is zo’n belangrijke baan dat je een assistent nodig hebt! Moet je acteurs vasthouden terwijl ze een moeilijke stunt doen? Moet je de camera vasthouden met je superieure grip?

“Clapper Loader” klinkt ook als een geweldige baan. Een clapper is dat ding waarop staat “scene X, take Y, …” waarmee ze klappen voordat ze een opname doen. Dus ik gok dat dit de persoon is die de juiste informatie daarop schrijft en zorgt dat het ding klaarstond. Maar voor hetzelfde geldt is het iemand die vuurwerk heeft ingeladen ofzo voor de special effects.

“Focus Puller” klinkt net zo geweldig. Ik gok wederom dat het gaat om het focussen van camera’s. (Geen idee waarom je daar een apart persoon voor nodig hebt. De cameraman heeft alles geregeld … maar dit ene ding kon hij niet.)

Maar het lijkt me nog leuker als het iemand is die spreekwoordelijke focus moet creëren bij de acteurs :p Elke keer als ze niet opletten, of de slappe lach hebben, of ze kunnen na de lunch break Merlijn niet meer vinden, is deze persoon verantwoordelijk voor het bij elkaar pullen van de focus.

Maar de beste baan is natuurlijk de “Best Boy”. (Ik dacht dat het misschien een hond was die op de set rondliep. Maar wie geeft zijn hond een voor- en achternaam die verdacht veel klinken als een mens?)

Wat meer serieuze observaties

Er zijn twee dingen die de serie constant tegenhielden

  • De structuur van “alles opgezet en afgerond in 40 minuten” … terwijl we werken met magie, mythes, voorspellingen, dingen die langere verhaallijnen hebben
  • We willen een familievriendelijke, luchtige serie blijven … terwijl we eigenlijk een thema en onderwerp hebben dat veel dieper gaat dan dat

En als deze twee problemen onder je serie schuilgaan, uit zich dat op allerlei manieren. Te veel om op te noemen, daarom noem ik de onderliggende problemen en geef slechts een paar voorbeelden.

De koning die haast een cartoon villain is omdat hij overal boos op reageert met “Magie is verschrikkelijk! Iedereen met magie moet dood!” Zelfs als de rest allemaal goede argumenten heeft, of er geen enkele reden is voor hem om zó boos te zijn, of je zou willen dat hij eens wat anders zegt en een persoonlijkheid heeft.

Alle gevaren worden dus (vrijwel) nooit vermoord of definitief uitgeschakeld. Bij elk gevecht heb je eigenlijk geen idee of iemand nou dood is, of bewusteloos, of gewoon geen zin meer had om te vechten. Elke keer als iemand met magie een stel ridders tegenkomt, steekt die een hand op en blaast ze allemaal tien meter verderop. Wat 99% van de tijd betekent dat ze allemaal bewusteloos zijn voor een uur, maar 1% van de tijd staan ze boos op en gaan gewoon door.

De serie was véél sterker geweest als ze toestonden om dieper te gaan, meer betekenis toe te voegen, belangrijke personages te laten sterven, niet steeds in herhaling te vallen met hun actie. De hele serie gaat over hoe Arthur uitgroeit tot een geweldige koning, maar we zien praktisch niks van hoe hij het land nou heeft veranderd en verbeterd, want dat zou diepere verhaallijnen betekenen die ingaan op hoe je een land bestuurt en moeilijke keuzes maakt.

Maar omdat ze “family friendly” wilden blijven en alleen kleine avontuurtjes vertelden, was het zo goed als onmogelijk om zo ver te komen. Alleen richting de allerlaatste aflevering, als de serie echt moet worden afgerond, laten de schrijvers zien impactvolle keuzes te kunnen maken—en de serie wordt er ineens honderdmaal beter door.

Conclusie

Deze serie is niet zo geweldig als ik dacht, toen ik als kind de eerste aflevering toevallig zag. Nee, er zit veel herhaling in, veel gemiste kansen, special effects die beter hadden gekund.

Maar de opzet is erg sterk. Het idee van de serie, en de setting waarin het speelt, is sterk. En de personages, hoe ze met elkaar omgaan, hoe ze langzaam groeien, is het andere punt waarvoor je blijft.

Het is een serie voor de hele familie. Ik denk dat die groep er ook het meest van zal genieten. Voor anderen zal het wat “tam” voelen, of, zoals voor mij, alsof ze er veel meer uit hadden kunnen halen.

De serie wordt beter over tijd, ook op visueel vlak. Zeker de laatste twee seizoenen zijn behoorlijk sterk, echt een niveau boven waarmee we begonnen.

Maar elke keer als iemand dat gebruikt als argument om iets te kijken rol ik mijn ogen, want door 10 uur beeldmateriaal modderen waarvan je niet geniet, met de belofte dat het daarna geweldig wordt, vind ik stom. Besteed je tijd aan series die je vanaf het begin pakken en interesseren. Deze kan dat zijn, maar het kan ook volledig de plank misslaan en niet aan je verwachtingen voldoen.

Vandaar een 7 uit 10 sterren.

Mijn verbeteringen (Spoilers!)

Zoals ik al zei, is het format van een TV serie iets dat je mee moet nemen.

Het voordeel is dat je véél meer tijd hebt dan een film. Dus je kan langere, diepere verhaallijnen vertellen. Bovendien is het opgedeeld in afleveringen en seizoenen, waardoor je met cliffhangers de kijker geïnteresseerd kan houden.

Ten eerste zou ik elk seizoen, of misschien over de hele serie, een of andere voorspelling het werk laten doen. Nu heb je soms wel dat de grote draak iets tegen Merlijn zegt als: “Jij en Arthur zijn voorbestemd samen Camelot weer groots te maken!” Maar dat is vaag, dat gaat nergens heen, dat duurt te lang.

Zeg iets als: “Arthur zal vijf testen moeten doorstaan om de Grote Plaag te voorkomen” (Ik bedenk dit ter plekke, je kan vast betere dingen vinden.)

Het hele seizoen lang zal de kijker denken: Is dit een test? Heeft hij ze al gehaald? Wat zijn de testen? Gaat het lukken om het te halen?

Het geeft een reden om te blijven kijken, zelfs als je nog steeds kiest alle afleveringen op zichzelf te laten staan. (Wat ik dus niet zou aanraden, ik zou liever langere verhalen zien. Maar ik ga er nu even vanuit dat deze keuze hetzelfde blijft.)

Zo zorg je ook dat een seizoen sterk begint en sterk eindigt. Maar er is meer voor nodig. Ik zou het liefst, elke seizoensfinale, één gigantische blijvende verandering zien. Iets waarmee ze dus het volgende seizoen moeten omgaan.

Een hoofdpersonage sterft. Nog beter als wordt onthuld dat iemand het hele seizoen slecht was en dus in een moment van verraad de koning neersteekt. Arthur faalt de vijfde test en die Grote Plaag breekt uit.

Ik denk dat deze serie sterk vooruit was gegaan als de koning aan het einde van seizoen 1 of 2 was gestorven. Het zou Arthur ineens tot koning verheffen, iets waarmee hij in het seizoen daarna zou kunnen worstelen, tot hij de serie eindigt als de koning die hij hoort te zijn. Het zou Camelot ondersteboven gooien, andere koningen uitnodigen om het zwakke Camelot aan te vallen, de moordenaar een grote rol geven in de rest van de serie. Maar zo’n grote keuze is ook lastig als je niet weet hoeveel seizoenen je krijgt.
Op dezelfde manier hadden andere hoofdpersonages soms moeten verdwijnen. Want nu weet je dat iedereen van de hoofdcast altijd in leven blijft, wat alle spanning weghaalt. Je kan prima na een heel seizoen een groot personage laten sterven. Kijkers hebben veel tijd met die persoon gehad, dus het komt binnen en het is niet alsof je iets afkapt voordat het mocht bloeien.

Het belangrijke is dat het significant en blijvend is. Dat geeft nog meer reden om te blijven kijken.

De legendes van Arthur gaan dikwijls over de bijzondere ridders die hij om zich heen verzamelde. Ik had graag veel méér daarvan gezien. De serie had kunnen laten zien hoe hij langzaam die groep om zich heen verzamelt. Elk seizoen komen er één of twee bij, met hun eigen achtergrond, hun eigen unieke weg richting Camelot en het ridderschap.

Je hoeft je niet eens aan de legendes te houden. Bedenk andere namen, andere verhalen, prima.

Dit zorgt wéér dat mensen blijven kijken, want we zijn gek op groei en ontwikkeling en het idee dat we ergens naartoe werken. Maar het zorgt ook voor méér personages. Dus meer variatie in verhaallijnen. Tevens meer kansen op bijvoorbeeld een impactvolle scene waarin zo’n ridder definitief sterft en Arthur voorgoed verandert. (Want, zoals we weten in series met magie, is dood … meestal niet dood.)

Hierboven noemde ik al dat deze serie, gek genoeg, alles laat zien. Zo is er een aflevering waarbij twee magiërs de gedaante van twee ridders aannemen, en op die manier met een vals zwaard mee kunnen doen met een toernooi, met als doel Arthur te vermoorden in de chaos.

Als kijker wéét je dit. Je hebt exact gezien wie de slechterik is, hoe ze de échte ridders vermoorden, en waarom ze het doen. Ja, het zorgt ervoor dat je in elke scène met deze persoon denkt: “oh nee, gaat hij stiekem een zwaard in Arthurs rug steken?”

Maar het was véél sterker geweest als je dit niet wist. Als Merlijn slechts het valse zwaard vond, maar niet wist bij wie het hoorde. Als halverwege de aflevering pas de dode lichamen van de échte ridders werden gevonden, waardoor Merlijn terug moest rennen en op tijd Arthur waarschuwen. Als er wordt gesuggereerd dat er één verrader is onder de ridders, en de hele aflevering probeer jij diegene te vinden, want elk van hen kan het zijn.

Veel leuker, toch? Zorgt dat je veel liever blijft kijken, veel meer actief bezig bent met de serie.

Over de special effects: het is prima mogelijk om magische, mythische of fantasierijke verhaallijnen te vertellen zonder overal special effects voor nodig te hebben. Als je het budget niet hebt, maak het jezelf dan makkelijker. Schrijf afleveringen waarin de drama geen dure visuele trucjes nodig heeft. Het kan prima. Ik refereer wederom aan Game of Thrones. De spannendste scenes in die serie hebben nul effecten, ook al is het een fantasy serie.

Over het einde: ik weet niet wat ik vind van het einde. Het was erg abrupt, gehaast, onafgewerkt. De scenes tussen Merlijn en Arthur waren echt mooi gedaan! Dat is ook belangrijk, want zij zijn de dragers van de serie, hun relatie is nou het allerbelangrijkste.

Maar we zien totaal niet hoe het nu eigenlijk verder gaat. We zien niks van hoe de rest reageert op de dood van Arthur, of de onthulling dat Merlijn een tovenaar is. De hele serie gaat over dat ze vechten om “magie weer te laten bloeien/toestaan in Camelot” … en je krijgt gewoon geen antwoord daarop.

Ja, ik kan zelf ook wel bedenken dat Guinevere weet dat Merlijn een goede tovenaar is, en dus eventueel daaruit de gedachte kan krijgen om meer open te staan voor magie, en hoe dat over tijd kan zorgen dat zij als Koningin deze wet omdraait.

Maar er is een verschil tussen de kijker zelf laten nadenken en tussen de regels lezen, en gewoon helemaal niks afmaken of laten zien. Arthur had 10-15 minuten eerder in de aflevering kunnen sterven. Dan hadden ze genoeg tijd gehad om de serie daadwerkelijk af te ronden.

Want nu voelt het alsof ze pas op het laatste moment erachter kwamen dat ze met de laatste aflevering bezig waren en snel een einde aan elkaar hebben geknoopt. De hele serie is licht, luchtig en zonder echte donkere momenten … en dan ineens dit. De hele serie is opgezet als een soort “prequel” met het idee “zie hoe Merlijn en Arthur elkaar leren kennen en leren samenwerken voordat de bekende legendes van Arthur beginnen”. Da’s lastig te verkopen als Arthur sterft aan het einde, na, voor mijn gevoel, een paar jaartjes aankloten als koning en niet veel anders :p

Maar Arthur laten sterven is nog niet eens een probleem. Het is zelfs een gewaagde keuze die ik kan begrijpen. Het is de wijze waarop en hoe letterlijk een halve minuut later de volledige serie gewoon is afgelopen.

Dit soort dingen zou ik aanraden. Dat zou ik hebben gedaan als ik de serie had gemaakt, denk ik.