Een paar jaar geleden wil ik beginnen met serieus muziek opnemen.
Ik ga dingen opzoeken op internet, kijken hoe andere singer-songwriters dat doen, totdat ik het heb besloten: ik heb drie microfoons nodig (en genoeg kabels, standaarden, etcetera daarvoor). Zo kan ik mezelf opnemen terwijl ik zing én gitaarspeel tegelijkertijd. Dat is wat ik gewend ben, dat is hoe veel van mijn liedjes horen te zijn, en met deze opzet kan ik goed een “live take” van begin tot eind opnemen.
Maar je twijfelt. Drie microfoons? Da’s best veel. Kost ook veel geld. En er zal vast een reden zijn dat alle grote artiesten alles los opnemen, met zo’n koptelefoon op?
Ik moet toch naar de muziekwinkel om het te kopen. Dan vraag ik daar wel om advies en wat zij zouden doen.
Wat denk je? Dat advies gaat tegen alles in wat ik voor ogen had. Ze zeggen:
- Begin met één microfoon.
- Koop een hele goede koptelefoon en neem inderdaad alles los op, dan krijg je het helderste geluid en kan je later nog het meeste editen/verbeteren.
- Koop hele goede speakers, zodat je echt kan horen wat je doet en hoe het zal klinken. (Want laptop- of mobielspeakers zijn, in vergelijking, natuurlijk slecht.)
- Zet de microfoon heel dichtbij en zing/speel er direct in.
- De merken die ik wilde kopen? Allemaal rommel. Hier, deze andere moet je hebben.
En ik geloof hen. Ze werken daar al dertig jaar. Zij hebben daadwerkelijk veel hiermee gewerkt.
Je voelt al waar dit heen gaat.
Enerzijds is het echt wel goed gekomen hoor. Die microfoon die ik toen kocht heb ik nog steeds en heeft altijd feilloos gewerkt. Ik heb moeten leren hoe je alles met één microfoon, hoe je dingen los opneemt, hoe je iets natuurlijk inzingt terwijl er helemaal geen begeleiding is.
Anderzijds heeft het me al die jaren tegengehouden. Wat “verstandig” was, of “logisch”, of “wat iedereen doet”.
Een jaar later kwam ik weer terug, nu zeker dat ik meer microfoons wilde (en een digitale piano, maar dat werd me even te duur). Wederom werd ik er vanaf gepraat. Iemand die zei dat het niet ging helpen, dat ik beter kon sparen voor één geweldige microfoon dan een hele verzameling, dat ik gewoon moest leren hoe ik met editing en mixing alles mooi maak.
Dus ik ga daar weg met nog steeds niet de opzet die ik diep vanbinnen wil, maar wel een hernieuwde energie om het toch weer te proberen. En wederom is het een soort leerweg. Alle albums die nu online staan zijn allemaal op andere manieren opgenomen en gemixt, en worden (in mijn ogen) beter en beter, dus daar heb ik veel van geleerd.
Maar uiteindelijk draait het in nummers bijna geheel om de zang. En als je singer-songwriter liedjes maakt, om de zang en gitaar, want dat is vrijwel alles wat je hebt.
En die klonk nooit goed. Nooit natuurlijk, nooit gevoelig, nooit krachtig. Want ik ben niet gewend om zomaar los een paar zinnen in een microfoon te zingen, zonder mezelf te begeleiden, zonder de rest van het nummer erbij. Ik ben niet gewend om strak met een metronoom te spelen.
Ik ben gewend om losjes te spelen, instrument en zang tegelijk, terwijl ik volume en tempo afwissel wanneer ik dat voel. Mijn nummers zijn daar ook voor gemaakt.
Ik heb het dus wel deels geleerd de laatste jaren, en daar ben ik zeker blij mee. Ik kan nu veel beter maat houden, mijn hoofd stilhouden bij het zingen, achteraf opnames mooier laten klinken, dat soort dingen.
Maar het klonk nooit zoals ik wilde—en nu was ik er klaar mee. Ik heb onlangs die extra apparatuur gekocht.
En ja, van dat ene merk dat volgens die mensen een schande was, maar waarover ik online niet meer negativiteit kon vinden dan over andere merken.
Vervolgens heb ik een week lang elke dag een paar takes van nummers gedaan. Ik ga zitten, speel van begin tot eind door het nummer heen, met die drie microfoons op mij gericht.
Het resultaat? Natuurlijk is het wennen, maak ik nog foutjes, zijn er nadelen.
Maar het klinkt zoveel beter en zoveel natuurlijker. Het maakt het editen achteraf zoveel minder werk. Ik maak al lang genoeg muziek om zonder metronoom alsnog in de maat te blijven, om praktisch foutloos door een nummer te spelen, dus uiteindelijk hoefde ik weinig meer te “fiksen”.
Het is voor mij ook minder frustrerend en minder tijdrovend. Zodra ik het nummer heb geschreven, kan ik het gewoon oefenen, en dan een paar keer spelen in mijn slaapkamerstudio. En dan heb ik al 90% van de opname.
(Eén van de nadelen is dus dat achteraf de stem niet meer getuned kan worden. Het kán wel, zeker als de gitaar genoeg op de achtergrond blijft en je al bijna perfect op de noot zat, en dan klinkt het op zichzelf prima. Maar zodra je de gitaar toevoegt ontstaan problemen. Waarom? De gitaar heeft dus “een beetje stem” erin zitten op de achtergrond. Maar die clasht met de andere stem, omdat ze dezelfde opname zijn, maar allebei net iets anders gestemd, waardoor het geheel klinkt alsof de zang door een tunnel wordt gegooid.)
Mijn hart zei al jaren geleden dat dit is hoe ik hoorde op te nemen. Voor mij, mijn stem, mijn soort muziek. Maar ik liet me iets anders aanpraten omdat ik mezelf een naïeve beginner achtte en luisterde naar mensen die al lang met muziek werkten.
Ongeacht het feit dat ze ofwel niet zélf muziek maakten, ofwel muziek maakten in een compleet ander genre/categorie dan ik.
Dus ik betwist niet dat ze er veel verstand van hadden en uit een goed hart adviezen gaven. Maar als jij al je hele leven technomuziek maakt als leuke hobby, zijn je adviezen waarschijnlijk minder van toepassing op iemand die zijn levenswerk wil maken van singer-songwriter muziek.
Dus dan kan je toch beter je hart, je eigen persoonlijkheid, volgen. Als ik toentertijd had gedaan wat ik wilde doen, was ik veel eerder serieus begonnen met muziek opnemen, met véél minder frustratie en ongemak.
Ja, het is ook raar. De meeste artiesten hebben geen enkel nut voor 3 microfoons hebben en zullen nooit op deze manier opnemen. Maar ik ben mijn eigen artiest, met mijn eigen muziek, mijn eigen manier van nummers schrijven en spelen, en ik voelde al jaren geleden dat dit de manier is voor mij.
Hopelijk kunnen jullie deze kwaliteit horen in de volgende albums, in plaats van dat jullie denken dat de kwaliteit zwaar achteruit is gegaan. Anders is dit natuurlijk genant. Je ziet het wel verschijnen!