De laatste tijd, in een poging mezelf wat rust te geven en niet te overwerken, probeer ik eens in de paar dagen een film te kijken.
Nu ik daar enkele weken mee bezig ben, is er een behoorlijke irritatie ontstaan jegens de “opening credits” en “end credits” die elke film heeft. En op dezelfde onnodige manier invult.
Elke film begint met een “pakkende openingsscène”, om, zodra dit probleempje is opgelost, te schakelen naar een of andere langdradige montage (de “opening credits”).
Over nietszeggende beelden, of vage animaties die misschien later in de film nog terugkomen, zien we allerlei namen voorbijkomen (de regisseur, de bekendste acteurs, de schrijver van het script, etcetera). Voor minstens een paar minuten. Zonder verdere informatie, zonder dat er iets belangrijks gebeurt, zonder dat het verhaal wordt voortgezet.
Maar het kan dus nog erger. Want als de hele film voorbij is komen de “end credits”!
En dat zijn meestal twintig hele minuten van witte tekst (vol met namen van mensen die iets met de film te maken hadden) die verticaal over een zwarte achtergrond scrollt. Soms doen ze nog wat animaties en een leuke titelsong bij de eerste paar minuten daarvan, maar daarna houdt dat vaak op.
De vraag in de titel (“waarom?!”) is op zich vrij makkelijk te beantwoorden:
- Er werken zó veel mensen aan een film, vaak achter de schermen, ze dienen benoemd te worden en credits te krijgen!
- Het is een gewoonte, een traditie, die maar eindeloos wordt voortgezet.
Maar daar houden de voordelen op. In de praktijk doe je namelijk het volgende:
- Elke film heeft aan het begin zo’n 5 minuten van irrelevante gebeurtenissen waar je maar een beetje doorheen moet zitten. (Althans, als je bijv. in de bioscoop kijkt. Maar zelfs als je thuis kijkt, weet je niet zeker wanneer de credits eindigen en of ze inderdaad irrelevant zijn, en is blind doorspoelen ook geen geweldig idee.) Al die interesse, al die spanning van het begin valt meteen plat en je begint weer opnieuw—maar nu 10 minuten verder.
- Films worden altijd geadverteerd op basis van hun lengte inclusief de aftiteling, wat betekent dat de “formele lengte” en de “echte lengte” van de film altijd zo’n 5-20 minuten zullen verschillen. Zo ben ik vaak genoeg verrast dat een film van 2 uur—waar ik even goed voor was gaan zitten en mijn avond voor had uitgeruimd—al na anderhalf uur afgelopen was.
- Niemand leest die namen. Zelfs al zou het je interesseren, en zou je moeite doen, is het haast onmogelijk om die informatie eruit te vissen.
Vergelijk het eens met boeken. Hoe stom zou het zijn als je een spannend eerste hoofdstuk leest, de pagina omslaat … en dan ineens een lange lijst krijgt met alle mensen die hebben meegewerkt aan het boek.
En daartussendoor, om het “op te leuken” (zoals films dus ook doen), staan hier en daar extra paragrafen met uitleg, waarvan er een of twee daadwerkelijk het verhaal voortzetten. Maar je weet niet welke! Dus je moet al die pagina’s afgaan, doorspitten, totdat je eindelijk door kan met het echte verhaal.
Denk je dat dit het verhaal ten goede komt? Denk je dat mensen dit leuk vinden? Denk je dat lezers al die namen zullen lezen en onthouden?
Nee, boeken hebben altijd een stukje van de auteur helemaal aan het einde. Daarin schrijft diegene vaak een leuk persoonlijk verhaaltje over de totstandkoming van het boek en benoemt daarin iedereen die wat heeft bijgedragen. Vaak niet meer dan 5 pagina’s.
De oplossing lijkt me dan ook logisch: doe hetzelfde met films. Haal die opening credits weg. Vanaf het moment dat je de film aanzet, begint het verhaal, en niets anders dan het verhaal.
Je kunt wel proberen om verhaal en opening credits te verbinden, maar dat zal vrijwel altijd falen, want het bestaan van die credits heeft niks te maken met het verhaal of de wereld die je opzet. Dus het haalt je uit het verhaal en herinnert je aan het feit dat dit gewoon acteurs zijn. Ik zie het alleen werken als je een komische film maakt die zichzelf niet serieus neemt, dan kan je natuurlijk spelen met dit concept.
En aan het einde? Als het verhaal voorbij is, alles vertelt wat vertelt diende te worden, eindigt de film. Simpel!
Om de credits uit te delen, maak je een apart filmpje. Iets als “achter de schermen”, of “over de makers”, of “over dit project”. Deze kan je apart bij de film stoppen, op YouTube zetten (zoals steeds vaker gebeurd), of (na een korte overgang) aan het einde van de film afspelen.
In dit filmpje kan je daadwerkelijk de mensen laten zien. Daadwerkelijk iets uitleggen over wat ze deden en wat ze hebben bijgedragen. Een persoonlijk verhaal vertellen, met wat diepgang, met gezichten, over het project. Dat is interessant én een veel betere manier om credits uit te delen.
De laatste jaren heeft men wel de potentie van de “midcredits scene” en “endcredits scene” ontdekt. Halverwege de aftiteling, en/of helemaal aan het einde, komt er nog een scene van 1 of 2 minuten. Met een grapje, of opzet voor de volgende film, of laatste plot twist. Hoewel ik het idee waardeer, is dit ook niets meer dan een trucje om mensen door de aftiteling te laten zitten. Stop dit dan als epiloog direct na de film.
En als ik de lengte van een film wil weten, geef me dan de echte lengte :p