Na het lezen en recenseren van de Grishatrilogie, kon het (soort van) vervolg De Kraaienduologie natuurlijk niet achterblijven!
Deze bestaat, zoals verwacht, uit twee boeken genaamd “List en Leugens” en “Kraai en Koninkrijk”.
(Zoals zo vaak, heb ik de serie in het Engels gelezen, want ik vind de originele taal meestal gewoon veel fijner lezen en veel beter overkomen. Dus vergeef me als ik soms de Engelse termen gebruik.)
Over de Grishatrilogie was ik … tevreden. Niet enthousiast, niet diep teleurgesteld, het was oké. Maar de elementen die ik wél goed vond, hingen vooral samen met de schrijfstijl (en dus de schrijfster zelf), wat mij toch genoeg motivatie gaf om dit vervolg te lezen. (Bovendien waren velen online wild enthousiast over deze boeken.)
Wat vond ik ervan? Ik vond het inderdaad beter dan de originele trilogie! Ik geef het 9 uit 10 sterren. (Hoewel het misschien eerder 8.5 uit 10 is, maar ik heb geen halve ster.)
Zoals altijd, is de recensie kort en spoilervrij, tot aan de spoilergrens (waaronder ik in iets meer detail ga).
Wat is het idee?
Kaz is (praktisch) de leider van de Dregs, een gang in de stad Ketterdam. Een succesvolle leider, gevreesd, gemeen, iedereen te slim af. Hij heeft eigenhandig de Dregs weer groot en rijk gemaakt.
En dan krijgt hij een bijzondere opdracht aangeboden. Voor maar liefst 30 miljoen kruge … moet hij iemand helpen ontsnappen uit de zwaarst bewaakte gevangenis ter wereld. Waarom? Die persoon kent het geheime recept om jurda parem te maken, een middel dat de krachten van elke Grisha tot goddelijke hoogte brengt, en dat mag niet in de verkeerde handen vallen.
Dus natuurlijk doet hij het. Hij verzamelt een crew van bijzondere personages die om uiteenlopende redenen vastzitten bij de Dregs en bedenkt een groots plan om dit te laten slagen. Maar zoals verwacht, hebben de meeste personages zo hun eigen motivaties, en kan niet alles goedgaan bij zo’n gevaarlijke heist …
Oftewel, het is een “heist drama”, over een groep jongeren die proberen onmogelijke opdrachten te vervullen en daarmee heel veel geld te verdienen. Dit is een hele slechte samenvatting van het boek, maar ik kan niks beters geven zonder het gevaar enorme spoilers te vertellen.
Wat vond ik leuk?
Geweldige karakters
Zoals meestal bij dit soort verhalen, heeft elk personage z’n eigen nut binnen de crew, die weer voortkomt uit diens persoonlijkheid en achtergrond. Maar waar veel verhalen de mist ingaan met cliché alleskunnende personages, vond ik ze in dit boek juist heel gelaagd en goed uit de verf komen. Iedereen heeft een duidelijke persoonlijkheid, een interessante backstory, die ook nog op de juiste manier (en de juiste momenten) door het verhaal wordt gestrooid.
Daarom noem ik het ook een “heist drama”, niet gewoon een “heist” (of andere termen die doen denken aan blockbusters vol actie). Het besteed behoorlijk veel tijd aan de karakters, waar ze vandaan komen, waar ze heen gaan, en waarom. En, voor het grootste deel, vind ik die tijd goed besteed.
Sterke wereld
Hoewel ik eigenlijk niet vind dat er veel worldbuilding wordt gedaan in de boeken, heb je toch een frisse en unieke indruk van de plekken.
Er zijn veel culturen die net wat anders zijn en op leuke manier samenhangen. Er zijn uitspraken, gewoontes, plekken die heel uniek zijn, maar binnen het verhaal (en de persoonlijkheden) juist heel logisch en passend.
(Het is wel grappig hoe je soms niet eens doorhebt dat een uitspraak niet “echt” is, of niet in onze wereld ooit wordt gezegd. Als een verhaal het goed gebruikt, sta je voor je het weet zelf als een idioot allemaal niet bestaande spreekwoorden uit te kramen. “Pas wel op met fietsen, Tiamo, het is hartstikke glad” “No mourners, no funerals!”)
Veel actie, tempo, en slimmigheid
Daarnaast zaten de boeken vol spannende scènes, actie, gevaar, en al dat soort dingen die komen kijken bij inbreken, stelen, bedriegen, oplichten, en wegwezen. Dat is natuurlijk altijd een goed punt in een verhaal. Meestal had ik wel zin om verder te lezen, en soms, als ik echt bij een climactisch punt was, las ik zonder het te merken veel te lang door.
Uit al die plannen en strategische acties, vond ik de grote inzichten van Kaz het leukst. Vaak zaten ze in een onmogelijke situatie, en dan bedacht Kaz alsnog iets slims om alles als puzzelstukjes in elkaar te laten vallen … maar niet altijd. Als hij een genie was die alle problemen zo oploste, was het natuurlijk niet leuk. Dat was voorspelbaar geweest. (Had hij die hele crew nooit nodig gehad.)
Dit boek vind een juiste balans tussen Kaz neerzetten als een echte leider en strateeg, die de belangrijke beslissingen neemt en het laatste woord heeft, zonder dat hij de hele show runt en overal met een magisch antwoord op de proppen komt.
Toch emotionele impact
En misschien wel het allerbelangrijkste: toen het boek richting het einde ging, voelde ik me toch een beetje verdrietig. (Onder de spoilergrens leg ik dit verder uit.)
Wat vond ik minder leuk?
Vreemd begin/einde
Zoals eerder genoemd: de eerste paar hoofdstukken en laatste paar hoofdstukken voelden … vreemd. Zowel te snel als te langzaam. Veel dingen kwamen nooit meer terug, maar enkele specifieke details (die ik dus enigszins had gemist) bleken dan weer héél belangrijk te worden later. Het einde voelde afgeraffeld, maar ook weer niet.
Ik kan het niet goed uitdrukken. Het voelde gewoon anders dan de rest van het boek. Alsof ze het boek had geschreven, maar toen besefte dat ze een pakkend begin moest schrijven om meer boeken te verkopen, en toen dus met een andere stijl en intentie een paar hoofdstukken had aangepast.
Maar dat is slechts een detail, een klein minpuntje.
Overbodigheid
Een groter minpuntje is de introductie van een paar grote gevaarlijke vechtmensen (volgens mij heetten ze de Kherguud, maar dat weet ik niet meer zeker) die een paar keer heel indrukwekkend (heel onverwacht) aan komen stormen … maar verder totaal geen invloed hebben op het plot en mij vooral irriteerden. Maar misschien had ik iets gemist dat hun significantie moest bevorderen :p
Nederlandse invloeden
Het boek leent veel vanuit het Nederlands. (Zo heet de hoofdpersoon dus Kaz Brekker, ze leven in Ketterdam, een ander persoon heet Jesper, er is een ontmoeting op de Goedmedbridge, etcetera.)
Maar het is Engels. En ik kan vertellen dat het behoorlijk verwarrend is om die talen steeds door elkaar te zien gaan; het haalt je nogal uit de flow als Nederlander.
Daarnaast zag ik sommige plot twists allang aankomen. (Want ja, jij weet precies waar die ene naam naar verwijst, maar een Engelse lezer zal geen idee hebben wat het betekent.
Over voorspelbaarheid
Daarover gesproken: ja, het boek is niet helemaal vrij van clichés of voorspelbaarheid, dat is ook haast onmogelijk. (Wederom, onder de spoilergrens licht ik het toe.) Bijna elk boek heeft wel een “zuchtmoment” of een “ja, die zag ik al aankomen, wat een saaie oplossing”.
Waar het om gaat, denk ik, is hoe je hiermee omgaat en hoe je het verweeft met het verhaal. Want iets is vaak voorspelbaar met een reden. Veel mensen hebben het al geschreven, omdat het een interessante plotwending is, of iets met veel opties, of iets dat van zichzelf gewoon cool is. Dus als je expres al die clichés probeert te vermijden, is de kans groot dat je gewoon een veel slechter verhaal schrijft, omdat je die intuïtieve kennis van goede verhalen negeert.
Conclusie
Goede duologie. Beter dan de Grishatrilogie. Je hoeft die niet persé eerst te lezen, hoewel het misschien wel het handigst is.
Eigenlijk weinig op aan te merken in negatieve zin. Ik kan vooral positieve punten benoemen en, nogmaals, zeggen dat ik het jammer vond om de laatste hoofdstukken te lezen en het boek weg te moeten leggen.
Daarbij moet ik zeggen dat ik misschien ook wel een persoonlijke voorkeur heb voor dit soort boeken: het is fantasy, het is drama, het heeft uitgewerkte karakters die de spotlight krijgen, maar het is ook veel actie en een goed tempo.
Spoilergrens
Hieronder komen dus spoilers!
Maar omdat ik zo weinig had aan te merken op het boek, is dit stukje eigenlijk heel kort. (Zeker in vergelijking met vorige recensies.)
Einde
Matthias sterft aan het einde, maar daarom was ik niet verdrietig. Ik weet niet precies wat ik daarvan vond. Natuurlijk best een onverwachte en poëtische manier om te gaan voor hem, maar ook weer … niet geweldig uitgewerkt? Het deed niets met me, terwijl zijn personage verder wel interessant leek en ik hem veel vond toevoegen.
Nee, waarom ik een beetje verdrietig was, kwam omdat iedereen een beetje uit elkaar ging en er geen volgende spannende actie meer kwam vanuit deze groep.
Dat is natuurlijk precies de kracht van focussen op karakter in een boek. Het maakt me niet uit wat ze in hemelsnaam doen, zolang ik deze groep figuren maar kan volgen terwijl ze het doen. Dat is de “band” die je opbouwt. En dat doet dit boek héél goed.
Jan van Eck
Kijk. Het feit dat hij (Jan van Eck) aan het einde van deel 1 de crew oplicht en ze niet het geld geeft voor de opdracht … had iemand ooit iets anders verwacht? :p
Dat boek ging nóóit eindigen met “hé, hier heb je de 30 miljoen kruge die ik had beloofd, fijn leven nog! En iedereen leefde lang en gelukkig.”
Daarnaast vond ik sommige stukjes wel héél technisch worden, zoals wanneer ze praatten over bepaalde markten, economie, en hoe ze het Van Eck Empire naar de grond gingen werken. Het was nog wel te volgen … maar het was ook niet makkelijk en vloeiend. Ik heb hier ook vast het een en ander gemist.
Nog meer?
Hmmja, dat was het eigenlijk wel. Ik ga proberen binnenkort die Netflix serie te kijken die zowel deze boeken als de Grishatrilogie adapteert. (Maar zoals reguliere lezers weten, heb ik nooit eens de tijd en rust om een serie te kijken :p)
Ook kom ik er dus net achter dat er nog meer boeken zijn, zoals de Nikolai Lantsov duologie. Ik moet even kijken wat ik daarmee doe. Ik wil best meer lezen van deze schrijfster, in deze wereld, maar ik ben nu al maanden in die wereld (literair gezien, natuurlijk) en ga eventjes voor iets anders denk ik.
