Dit is geen spelrecensie, zoals ik die normaal gesproken schrijf.
Ik heb namelijk nooit Cards Against Humanity zelf gespeeld en, als je dit blog enigszins volgt, zal de conclusie al helder zijn: het is het slechtste wat de bordspelhobby ooit is overkomen.
Toch vond ik het nodig dit artikel te schrijven, omdat dit spel me aan het denken heeft gezet.
Ik ben een groot voorstander van volledige vrijheid van meningsuiting, van het recht om dingen te zeggen die anderen misschien beledigend vinden, van het recht om overal grappen over te maken.
Ook hou ik van woordgrappen en heb ik als kind eindeloos verschillende zinnen aan elkaar geplakt en rare associaties gemaakt, gewoon om te kijken wat er gebeurt.
Dit spel is het toppunt van die filosofie: alles mag, alles kan, je schakelt willekeurige woorden en zinsdelen aan elkaar, en doordat het zo “gewaagd” is wordt het spannend en grappig. En toch vind ik het verschrikkelijk. (Ja, dit moest dikgedrukt en cursief.)
Hoe komt dat?
Wat is het idee?
Het spel zelf is extreem simpel. Dit zijn alle regels:
Iemand trekt een zwarte kaart. Daarop staat een tekst met enkele gaten (“blanks”) om in te vullen, of een vraag die je moet beantwoorden.
Bijvoorbeeld: “For my next trick, I will pull ____ out of ____”
Bijvoorbeeld: “What has been making life difficult at the nudist colony?”
Alle andere spelers hebben witte kaarten in hun hand met daarop willekeurige teksten. Iedereen speelt zo’n kaart (of meerdere kaarten) om “antwoord” te geven.
Bijvoorbeeld: iemand speelt “diminishing returns” en “my future”.
Samen krijg je: “for my next trick, I will pull diminishing returns out of my future.”
Als iedereen hun kaart heeft ingeleverd, worden ze onthuld en opgelezen. De meest “grappige” wint deze ronde.
Waarom is dit spel goed?
De populariteit van dit spel is grotendeels te danken aan de simpliciteit. Die paar zinnen hierboven leggen letterlijk het hele spel uit, inclusief voorbeelden! Iedereen kan meteen spelen, je hoeft niks op te zetten, je hoeft geen extra regels uit te leggen. Het wordt gewoon meteen een competitie om uit enkele onderdelen (de kaarten in je hand + de kaart op tafel) de leukste zin te maken.
Je denkt nu misschien: “puh, een simpeler spel is niet meteen beter.”
En ik snap de gedachte, maar je hebt geen gelijk. Een simpel spel is wél beter, want het is ongelofelijk moeilijk om iets te maken dat zo simpel is als CAH, maar tegelijkertijd speelbaar is, geen gaten in de spelregels heeft, en plezier oplevert. Simpeler en toegankelijker is vrijwel altijd beter, en daarom is het spel zo populair geworden en zo vaak verkocht over de hele wereld.
Maar dit heeft een keerzijde: heel veel mensen kennen geen andere (bord)spellen dan CAH. Voor veel mensen, vaak vriendengroepen of families, is dit hun eerste introductie tot deze wereld. Dit spel was simpel en populair genoeg dat ze voor het eerst in hun leven (of misschien het eerst in lange tijd) een spelletje hebben gespeeld.
Daardoor is CAH nu een soort kopstuk van de spellenwereld geworden. Een klassieker, net zoals dat iedereen Monopoly en Risk kent, en misschien (Kolonisten van) Catan.
Het probleem van bekendheid
Dit is een probleem.
Waarom? Omdat het verder een ongelofelijk slecht spel is dat tegen alles ingaat waar spellen voorstaan.
Het geeft nu miljoenen mensen een compleet verkeerd beeld van (bord)spellen.
Wat uiteindelijk leidt tot …
- Ofwel teleurgestelde mensen (omdat de andere spellen NIET op CAH lijken)
- Ofwel verveelde mensen (die CAH ook verschrikkelijk vinden, en daardoor nooit meer een ander spel willen proberen)
- Ofwel vervelende mensen (die nu denken dat ze bij elk spel heel veel beledigende dingen moeten roepen, en anders is het geen goed spel.)
En op alle drie de situaties zit helemaal niemand te wachten, zeker niet de bordspellenwereld. Dus waarom is het zo’n slecht spel?
Waarom is dit spel slecht?
Het hele idee van het spel is dat grappen een vaste formule volgen. Als je een willekeurig woord (gekozen uit een handjevol opties) combineert met een willekeurige zin, dan moet daar sowieso iets grappigs uitkomen!
Hier, laten we het proberen.
Ik geef jou de zin: “Oh nee, ik ben mijn ____ vergeten!”
Nu geef ik jou vijf willekeurige woorden: “Beer”, “Ontbijt”, “Statafel”, “Drinkfles”, “Ventilator”
Kom op! Volgens de formule moet hier iets grappigs uitkomen! Waar blijft de grap? Waar blijft—
Grappen zijn geen vaste formule.
Je kunt niet zomaar twee dingen combineren en dan verwachten dat het grappig wordt. Het is niet eens waar als je alle woorden mocht invullen die je wilt, en al helemaal niet als je moet kiezen uit een paar vaste opties.
Toch is dit het hele idee van het spel. Er is niks anders. Er zijn geen andere acties die je kunt doen, geen andere mogelijkheid om te winnen, geen andere route die grappige/interessante/spannende situaties oplevert.
Ook heb je spellen waarbij je ter plekke een verhaal moet improviseren volgens creatieve regels, wat enerzijds grappig en anderzijds uitdagend is, en dát maakt het spel goed.
Denk aan Someone Has Died, een spel waar iemand zogenaamd is gestorven en iedereen ter plekke probeert de ander te overtuigen dat zij de erfenis moeten krijgen! De twist? Je krijgt enkele kaartjes met persoonseigenschappen of voorwerpen die je moet meenemen in je verhaal.
Dus dit hele spel is gebaseerd op iets wat niet werkt en heeft geen andere eigenschap die het een goed spel maakt.
Maar ik vind het grappig!
Oké, dus laten we even doen alsof grappen wel bestaan uit een vaste formule en iedereen dankzij een paar kaarten ineens caberatier kan worden. Heel veel mensen spelen CAH omdat ze zich oprecht kapot lachen, en dan moet het wel een goed spel zijn toch?
Ten eerste: dat is geen argument. Heel veel mensen genieten van roken, of alcohol drinken, of bergen suiker eten—maakt het nog niet gezond of goed.
Ten tweede: spellen zijn, in hun kern, een extreem sociale bezigheid. Je spreekt met elkaar regels af, wetende dat je daarvoor plezier terugkrijgt.
Maar wat houdt mensen tegen om die regels gewoon te breken? Waarom zouden mensen niet valsspelen, of hun eigen regels bedenken, of gewoon zeggen “ik vind deze regel stom, ik ga iets anders proberen”? Het enige wat in hun weg staat is dit sociale contract.
Je kunt een spel niet spelen zonder anderen of zonder de regels te volgen. Dus een spel werkt alleen als iedereen meedoet aan dit sociale contract.
Maar dit ongeschreven contract kent nog meer elementen.
Iemand zou bijvoorbeeld ook kunnen zeggen: “hmm, ik sta achter, ik ga gewoon nooit meer een beurt nemen! Of oneindig lang over mijn beurt doen!” Tja, het staat nergens in de regels dat je beurt niet oneindig lang mag zijn. Wat dan?
Dan komen we bij de onderlinge verstandhouding dat iedereen zijn best gaat doen om er een leuk spel van te maken. Een spel werkt alleen als iedereen het ook echt wil spelen en echt wil winnen. Als dat niet zo is, kan men de regels wel volgen, wordt het nog steeds een saai spel.
De Sociale Sfeer
Oftewel, het creëeren en behouden van de juiste sociale sfeer is essentieel bij spellen.
Hopelijk zie je waar ik heenga met deze redenering:
Cards Against Humanity bevat veel elementen waarvan de kans groot is dat iemand zich er niet comfortabel bij voelt. In een spel is dat het allerlaatste dat je wilt, want dan wordt het sociale contract gebroken en heeft uiteindelijk iedereen minder plezier.
Je speelt spellen niet voor jezelf. Het zijn middelen om als groep, gezamenlijk, plezier te hebben. Dus als een deel van de groep dat plezier niet heeft, of als bijvoorbeeld niemand anders om jouw grappen lacht, valt het spel uiteen.
Spellen zijn niet de plek om diepgaande discussies te houden over morele kwesties, of racisme, of vrijheid van meningsuiting, of wat dan ook. Daar zijn ze niet voor gemaakt. Bovendien moet je dit, in veel gevallen, zelfs opzij zetten om een spel überhaupt op te pakken.
Dus als ik een spel speel, laat ik mijn meningen er even buiten en ga ik zorgen dat iedereen een zo goed mogelijke tijd heeft.
CAH maakt dat onmogelijk. Stel iemand maakt, middels diens kaarten, een grap over aanranding. Jij bent ooit aangerand. Wat ga je doen?
Ga je er iets over zeggen? Waardoor iedereen oncomfortabel wordt, of niet meer durft te lachen over dingen, of hun hele plezier voor het spel verliest? Of misschien zelfs boos wordt op jou en de boel uit de hand laat lopen?
Of houd je je stil? Waardoor je de rest van het spel niet meer echt meedoet en een verschrikkelijke tijd hebt? Waardoor binnen enkele rondes alle andere spelers ook een verschrikkelijke tijd hebben, want één van hun medespelers doet niet diens best en verbreekt langzaam het sociale contract?
Er zijn geen goede opties. En CAH is een spel dat bijna 100% draait op het maken van “grappen” die slechts grappig zijn omdat ze in elke andere setting waarschijnlijk extreem aanstootgevend zouden worden gevonden. Dus het is een slecht spel dat óók nog eens tegen alles ingaat waarvoor spellen zijn gemaakt.
Hoe zijn we in vredesnaam zo ver gekomen?
Conclusie
Er zijn mensen die zeggen: “Ja, maar, ik haal gewoon van te voren de meest aanstootgevende kaarten uit de stapel!”
Hou toch op. Hoe zielig is het om een spel te kopen en vervolgens, vlak voordat je vrienden langskomen, door alle kaarten heen te moeten en de helft weg te gooien, zodat het enigszins functioneert als een normaal spel.
Er zijn mensen die zeggen: “Pff, vrijheid van meningsuiting, we mogen alles zeggen en dat is zo grappig!”
Hopelijk heb ik hierboven duidelijk gemaakt dat spellen daarvoor niet gemaakt zijn en niet de juiste plek zijn. Als je een spel wilt spelen, in de traditionele zin van “ik wil dat de hele groep gegarandeerd samen een leuke tijd heeft”, is CAH de allerslechtste keuze die je kan maken.
En er zijn mensen die zeggen: “Bordspellen? Dat is voor nerds en stomme mensen. Kijk maar naar die Cards Against Humanity!”
En dat stemt mij verdrietig, want bordspellen zijn véél leuker, en beter, en gaver, en inclusiever, en allerlei mooie woorden. CAH is de uitzondering, het enige spel dat we het liefste zouden verbannen. Alsjeblieft, als je dit denkt, of iemand kent die zo denkt, haal ze over om andere spellen te proberen.
CAH is je geld en energie niet waard, hier zijn wat alternatieven:
- Someone Has Died. Hierboven al uitgelegd. Heeft een gratis “print n play” waardoor je het kan uitproberen.
- Funemployed. Je moet zogenaamd een sollicitatiegesprek houden, maar je hebt vier kaarten in de hand met woorden die je moet gebruiken (en op de een of andere manier moet neerzetten als een positieve eigenschap)
- Bring your Own Book. Iedereen pakt een boek. Elke ronde stelt iemand een vraag of geeft een stelling, vervolgens moet iedereen door zijn boek bladeren op zoek naar een zin die het grappigste antwoord is.
- Enkele Jackbox spellen, zoals Quiplash (men krijgt een vraag/stelling, je mag elk antwoord geven dat je wilt, de leukste wint) of Patently Stupid (iedereen krijgt een probleem en moet ter plekke iets uitvinden om dat op te lossen, inclusief tekening en tagline)
- Je hebt ontelbare spellen waarbij je moet tekenen om de gaten in te vullen, of woorden te combineren, of de meest grappige situatie te maken. Pictomania, Trapwords, A Fake Artist Goes To New York, Telestrations, Drawful (ook van die Jackbox).
- Ik laat er nu heel veel weg: als je iets leuks zoekt, stuur mij een mail met je voorkeuren! Ik ken vast wel iets leuks voor je.
Zoals ik al zei: het idee is goed. Geef mensen een paar woorden die ze moeten gebruiken, of moeten combineren met een stelling/vraag, en je hebt een ongelofelijk simpel spel met oneindige mogelijkheden. Er zijn tientallen spellen die dit goed doen, door de juiste regels erbij te stoppen en veel vrijheid te geven. En, guess what, ze hebben geen enkele kaart nodig met iets “stouts” erop!
En daarom schrijf ik dit stuk. Iedereen mag alles zeggen wat ze willen, iedereen mag grappen maken over alles, maar spellen zijn daarvoor een slechte plek en CAH is objectief een slecht spel.
Het feit dat het zo populair is, zorgt ervoor dat ik extra moeite moet doen om het naar beneden te halen en mensen te overtuigen (bord)spellen nog een kans te geven. En dat doe ik ook, elke keer als iemand wéér in mijn bijzijn voorstelt om Cards Against Humanity te spelen :p
