Onlangs heb ik een musical geschreven met de naam “Kapers van de Eenzame Kust”. De musical zelf (inclusief bladmuziek, extra informatie, etc.) was lange tijd gratis te genieten op dit blog, maar heb ik uiteindelijk eraf gehaald. (Om vele redenen, waaronder dat ik niet meer zoveel gratis wilde weggeven en dat ik het wilde vertalen naar het Engels.)
Voor deze musical wilde ik een logo maken. Een soort “banner” of “huisstijl” waaraan je de musical en al haar onderdelen kunt herkennen. In dit artikel leg ik uit hoe ik dat gedaan heb.
Wat is het idee?
Opgelet: dit artikel bevat lichte spoilers voor deze musical! Het is niet zo erg, maar mocht je de musical ooit nog onwetend willen aanschouwen, is dat wat moeilijker na het lezen van dit artikel.
De musical gaat over de Kapers. Dit is een groep kinderen/jongeren die op een eiland wonen, ver weg van de beschaving, en nooit opgroeien. Dit komt omdat ze een tijdsdiamant in hun bezit hebben—die zet het opgroeien stil. De Kapers proberen zoveel mogelijk kinderen naar hen toe te lokken. Vervolgens spelen ze de hele dag spelletjes, zingen liedjes, dansen, en rennen door de bossen.
Hun eiland heet de eenzame kust, omdat hun kust nergens de zee raakt. Aan alle kanten eindigt het eiland in een hoge klif met een val van tientallen meters naar het water. De hoogste daarvan heet de eenzame klif en speelt een grote rol in het verhaal.
Oftewel, dit zie ik als de belangrijkste elementen van de musical:
- De tijdsdiamant
- De eenzame klif
- Jeugdigheid / kinderen / speelsheid
- Natuur / bossen / ver van de beschaving
- Eenzaamheid
Conclusie? Het ontwerp moet speels zijn, aanspreken bij jongeren/kinderen. De diamant en de klif wilde ik terug laten komen als de belangrijkste symbolen. De rest van het ontwerp moet natuurlijke kleuren hebben, een beetje zijn “vergaan”, vol zitten met takjes en bladeren.
Als laatste wilde ik kijken of ik “eenzaamheid” kon weergeven. Hier wordt zo’n ontwerp natuurlijk een beetje “vaag”. Je gaat op zoek naar manieren om een visueel ontwerp “eenzaam” te maken. Mijn beste ideeën: bepaalde woorden/elementen héél ver van de rest zetten, een stuk kleiner maken, of een compleet andere kleur geven. Daarnaast kon ik misschien twee personen tekenen, eentje helemaal links, en eentje helemaal rechts.
Met deze ideeën ging ik aan de slag!
Het kleurenschema
Oké, ik ben een heel natuurlijk persoon. Een overgroot deel van mijn ontwerpen moet “natuur” of “bomen” of “bossen” uitstralen, meestal met enkele schattige beesten en planten erdoorheen. Het standaard kleurenschema daarvoor is natuurlijk: bruin, groen, en een beetje rood/oranje-achtig.
Ik vind dat leuk, maar ik moet mezelf uitdagen en andere dingen proberen. Dus ik koos twee kleuren die ik nog maar zeer weinig heb gebruikt: blauw en geel. Blauw kon goed voor het water (onder de klif), geel is een goede kleur om aandacht te trekken (naar de titel/tekst).
De achtergrond werd alsnog donkergroen, maar hè, je kunt niet alles hebben.
Dit was één van de eerste compositieschetsen:
Er is een hele hoop mis met deze compositie, maar het gaat even om het kleurenschema. (Ja, dat zwarte kriebelding moet een luchtballon voorstellen :p Ik had mijn tekentablet even niet bij de hand en met je muis tekenen is niet ideaal.)
Het leukste aan deze eerste schets vond ik de golven en het symbool voor de klif. Daarop bouwen we verder. (De golven gaan eventjes weg, maar komen daarna weer terug. Ik was ze vergeten over te kopiëren.)
De klif
De titel van deze musical is vrij lang. Ik wist dus dat ik de tekst als een soort vierkant/rechthoek in elkaar moest draaien, zoals je in het plaatje hierboven ziet. (Andere musicals, zoals “Evita” of “Mamma Mia”, hebben een korte titel en hoeven dit nooit te doen. Dan komt de tekst gewoon naast elkaar, meestal midden op de poster, in een sierlijk lettertype.)
Het voordeel daarvan is dat je een duidelijke rechte lijn krijgt langs de tekst. Als ik de klif omdraaide, kon ik die ertegenaan plakken.
Als je iets ontwerpt, zoek je vaak naar één of twee hele simpele elementen die uniek en herkenbaar zijn. Denk bijvoorbeeld aan YouTube: hun logo is niks anders dan een driehoekje in een rode rechthoek, maar als je iets ziet wat ook maar enigszins daarop lijkt, denk je meteen aan YouTube.
Voor dit logo vond ik de klif de sterkste kandidaat om deze rol te vervullen. Als je dit logo ziet, herken je de klif meteen. Het is een beetje abstract en minimalistisch, maar niet té onduidelijk. (Deze klif = het driehoekje van YouTube.)
In latere versies kan de klif best nog iets veranderen, maar het algehele idee is duidelijk.
Het lettertype
Ik geef meestal de voorkeur aan kleine letters (a, b, c, …) tegenover grote letters (A, B, C, …). Ze zijn mooier, hebben meer detail, en zijn beter te herkennen.
Maar in dit geval … ik vond het maar vervelend. De tekst was moeilijk te lezen. Links en rechts zaten letters bij elkaar in de weg, omdat ze naar boven of onder uitstaken. Toen ik andere musicalposters bekeek, zag ik al snel dat ze vaak de titel in hoofdletters hadden.
Toen dacht ik: “hé, wacht eens even, ik heb een favoriet lettertype dat alleen maar hoofdletters doet!” Dit lettertype heet CUBANO en maakte het plaatje meteen een heel stuk beter.
(Hé, de golven zijn terug. Ik probeerde ze groen te maken, maar dat zag er vooral uit alsof het water vol zat met schimmel. Of dat het een giftig moeras moest voorstellen. Dat was op zich wel te verwachten.)
Dit is meteen een stuk speelser en tegelijkertijd past het beter. De tekst is leesbaarder, omdat hoofdletters allemaal dezelfde hoogte hebben, en dus netjes binnen het rechthoek passen.
Cubano is een fijn lettertype omdat het precies de balans heeft tussen kinderlijk/speels/losjes en professioneel/rustig/modern.
Maar … ik heb het al zo vaak gebruikt. Ik wilde expres iets anders doen!
Opmerking: voor als het nog niet duidelijk was, dat zwarte poppetje dat van de klif hangt, is NIET het uiteindelijke ontwerp. Het was een snelle schets om te zien hoe het in de compositie staat.
Het lettertype 2.0
Ik merkte steeds meer hoe moeilijk mijn idee was. Het lettertype dat ik zocht moest speels zijn, maar nog steeds redelijk strak, anders paste het niet binnen het ontwerp. Daar zijn er niet veel van. Dit was het beste wat ik vond:
Niet slecht, zeker niet slecht. Ik heb nu veel ruimte over aan de rechterkant, maar dat vind ik eigenlijk wel prima. (Je krijgt altijd de neiging om die ruimte op te vullen, maar dat hoeft helemaal niet en ga ik waarschijnlijk niet doen.)
(Zoals je ziet, zijn de letters losjes, maar blijven ze redelijk constant en binnen hun vakje.)
Dit lettertype is nog niet zeker, maar het begint er goed uit te zien. (Als het allemaal alsnog niet werkt, ga ik gewoon terug naar mijn oude geliefde Cubano :p)
Dus ik ging door naar het volgende element: de diamant!
De tijdsdiamant
Eén van de belangrijkste dingen die ik heb geleerd, is dat kunst op z’n best is als het dubbelzinnig is. Als elk element meerdere rollen vervuld, wordt een tekening meer dan slechts wat lijnen en kleuren.
Dus het leek me het leukst om de diamant te gebruiken in de tekst. Het vervult dan twee functies: een diamant voorstellen, maar ook een letter in de titel! De “A” was de meest voor de hand liggende letter om te vervangen.
Het was alleen even zoeken naar een goede manier om dat te doen. Je wilt de diamant duidelijk laten zien, maar ook leesbaarheid behouden.
In het plaatje hierboven is het resultaat niet geweldig. Het lettertype heeft al zijn openingen heel hoog zitten (kijk maar naar de “E”; het middelste streepje staat heel hoog), dus dat moest ik proberen te imiteren. Ik vond het wél leuk hoe de diamant doorschemerde achter de woorden “Eenzame Kust”, dus dat wil ik misschien later terugbrengen.
Dit was hoe ik probeerde een betere “A” te krijgen met de diamant:
Zeker niet perfect, maar wel veelbelovend. (De streepjes moeten sowieso iets dikker. Misschien kan ik die streepjes de “armen” maken van een poppetje dat daaronder, achter de “N”, staat?)
Op dit moment herinnerde ik me ineens mijn plan om eenzaamheid te laten zien. Ik bedacht het volgende:
- Links hangt iemand van de klif … kan ik helemaal rechts iemand laten zien die, in de verte, met de luchtballon wegvliegt?
- Kan ik het woord “eenzame” apart maken, door een andere kleur, grootte, of iets dergelijks te gebruiken?
Ik maakte snel onderstaande schets. Daarna gaf ik het op voor vandaag. Ik ging wel verder als ik mijn tekentablet had en geen luchtballonnen tekende alsof het mislukte lolly’s waren :p
(Die mensen die de diamant “omhoog houden” moeten misschien ogen krijgen, anders is het niet helemaal duidelijk. Verder vind ik het wel een leuk idee, met de N lijkt het namelijk net alsof de twee poppetjes elkaars hand vasthebben. En het past bij het verhaal … )
Bruikbaarheid vs Inventiviteit
Bij vrijwel elk ontwerp loop ik tegen dit probleem aan. Het ontwerp moet bruikbaar zijn (leesbaar, herkenbaar, duidelijk, etc.), maar tegelijkertijd probeer je dat te balanceren met een mooi en uniek ontwerp (mooie kleuren, interessante vormen/letters, texturen, etc.).
Ik stuurde bovenstaande schetsen naar vrienden van mij en vroeg: “wat vind je ervan?” Allemaal bevestigden ze mijn twijfels: het laatste ontwerp (met de diamant en het “dunne” lettertype) is véél leuker en unieker … maar het andere ontwerp (met Cubano) is duidelijker en misschien professioneler.
Hoe los je dit op? Hoe vind je hiertussen een balans? Dit is, voor mij althans, vaak het moeilijkste deel van het ontwerpproces. Ik moet keuzes maken tussen compleet verschillende ontwerpen waaraan ik geen waarde kan verbinden. Ik kan niet zeggen: als we alle elementen optellen, is dit ontwerp een 6, en dit ontwerp een 7, dus we kiezen het tweede ontwerp!
Ik was van plan om, vanaf nu, beide opties zo lang mogelijk open te houden. Beide ontwerpen verder ontwikkelen, totdat hopelijk snel duidelijk werd welke beter was.
Maar bij de volgende stap werd al meteen duidelijk welke beter was :p
Als ik meer elementen aan de compositie toevoegde, zoals een achtergrond of de volledige diamant, werd het dunne lettertype compleet onleesbaar (en “overpowered”). Dus Cubano was de duidelijke winnaar.
Takken en Toevoegingen
Ik vond dat het tijd was voor de “natuurlijke / vergane” look. Het is altijd moeilijk om, wanneer je zoiets toepast, het ontwerp simpel en duidelijk te houden. Natuurlijk zou ik overal planten, bladeren, takken, etc. kunnen tekenen, maar dan is straks het hele ding niet meer te lezen!
Dus ik bedacht een paar opties:
- Op de achtergrond kan ik heel subtiel een “patroon” laten zien. Alsof er krassen zijn gemaakt of dingen in het gras/zand zijn getekend, op de achtergrond. Deze dingen hebben dan natuurlijk betrekking op de musical (een zon en een maan, kettingen, het dagboek van Anna, teddybeer van Milo’s zusje, etc.)
- Ik kan de letters een beetje “uitbreiden” met natuurlijke vormen. Er kan ineens een klimop rond een letter groeien, of sommige letters hebben wortels of plantenknoppen, etc.
- In een andere poster zag ik ooit dat ze de titel onderstreepten. Deze streep was dan een beetje kronkelig, alsof het een tak/stengel was, of alsof iemand het er nonchalant op had geverfd. Dit vind ik leuk … maar ik heb soortgelijke dingen al eens gedaan, en ik weet niet of het past qua ruimte.
- Nope, het past totáál niet qua ruimte.
- Het “we zetten random stippen”-principe. Ik maak en bestudeer al lang grafisch ontwerpen, en als er iets is wat net dat beetje extra en detail toevoegt aan een ontwerp, dan is het om willekeurig stippen of streepjes te zetten. Dat is alles. Als je het een beetje goed doet, staat het niet in de weg, maar geeft het wel die extra textuur en levendigheid/dynamiek aan een plaatje.
- Je moet er maar eens op letten. Kijk naar een ontwerp en zoek naar de willekeurige stippen/strepen/sterretjes/vierkantjes, zeker in de achtergrond.
- Een alternatief is natuurlijk om een textuur op de achtergrond te doen van hout/steen wat vergaan is, om het hele plaatje dat gevoel mee te geven.
Na enkele dingen uitproberen, werd al snel duidelijk dat een patroon (van tekeningen of stippen) op de achtergrond te druk en onduidelijk werd. Het enige nadeel van het Cubano lettertype is dat het vrij dik en aanwezig is, dus alles wat erachter/omheen staat is haast niet te zien.
Dus dan moest ik maar een textuur gebruiken. Uiteindelijk heb ik er twee gebruikt: een “harde” en een “zachte”. De zachte textuur is wat subtieler en voelt meer als een stuk hout waar enkele imperfecties in zitten. De harde textuur heeft harde spikkels en voelt als een stuk afgebrokkeld steen.
Waarom twee? De zachte textuur zit over het hele plaatje heen, om alles een wat ruigere look te geven. Maar, deze textuur is zo zacht, dat je hem in sommige gevallen niet echt ziet (zoals bij de grote letters van de “KAPERS”). Dus gooi ik over sommige onderdelen de harde textuur, om echt overduidelijk spikkels en imperfecties te krijgen.
De woorden “VAN” en “DE” bijvoorbeeld, hebben geen harde textuur over zich heen, omdat ze daarvan compleet onleesbaar werden.
Het is een mooie mix en je krijgt het beste van beide werelden.
Daarnaast heb ik ongelofelijk lopen worstelen met de diamant. Hij paste nergens echt goed. Dus toen dacht ik: “we gaan er helemaal voor!” Ik heb het lettertype een beetje aangepast, om ruimte te maken voor de diamant (en andere toevoegingen). Elke ronde opening (zoals bij de A, de D, etc.) heb ik een stuk groter gemaakt, terwijl ik de algemene vorm behield.
(Ik merk een patroon in mijn ontwerpen. Ik ben nooit tevreden met een standaardlettertype en voel constant de behoefte om deze aan te passen of zelf maar iets te bedenken. Ik weet niet of dat goed is of juist niet.)
Dit was het resultaat:
Ik vind het mooi worden 🙂 (De openingen zal ik waarschijnlijk nog wat aanpassen, misschien iets kleiner maken, want ik heb nu snel het lettertype veranderd om te kijken of het nog leesbaar was.)
Nu hoef ik slechts de blauwe schetsen goed uit te werken en iets meer bloemetjes of blaadjes toevoegen.
Simpele Silhouetten
Ik wilde in eerste instantie de schetsen (zoals de persoon die van de klif hangt) realistisch en gedetailleerd uitwerken. Anders vond ik het ontwerp té simpel en minimalistisch worden.
Maar toen bedacht ik: als ik alles uitwerk, dan verraadt ik veel van het verhaal, en leg ik een bepaalde druk op mensen die het stuk willen uitvoeren. (“Kijk, op de poster staat dat dit personage lang bruin haar heeft, dus dat moeten wij nu ook doen!”)
Dus het moeten maar silhouetten worden.
Opmerking 1: Waar komt die afgebroken ladder bij de klif ineens vandaan? Nou, ik wilde het vaag houden. Het moet niet duidelijk zijn of deze persoon juist op de klif klimt, of ervan af gaat.
Opmerking 2: Ik had nog een opmerking … maar die ben ik vergeten.
Eerst waren de silhouetten blauw, maar toen vielen ze te veel op (dat was te fel). Toen maakte ik ze groen, maar toen vielen ze te weinig op (tussen al het andere groen). Dus uiteindelijk moest ik een soort compromis vinden tussen een zwart/grijs silhouet, en de andere kleuren in de compositie. Dit leidde tot een bruin/beige tint.
Toen ik nog wat bloemen en palmbomen toevoegde, werd het plaatje te vol, hoe ik het ook probeerde.
Dus ik deed nog wat finishing touches (zoals een donkere afloop aan de rand en een soort blauw subtitel (in dat dunne lettertype, heb ik ’m toch nog gebruikt!) en vond het goed geweest.
Het eindresultaat
Is dit een geweldige poster/logo? Mwah. Ik denk dat het veel beter en strakker kan. Zo is er niet echt een balans/patroon voor de kleur “blauw”, kon ik het natuurthema dus nergens kwijt (ik wilde echt heel graag palmbomen!), weet ik niet of de persoon die aan de klif hangt (de … cliffhanger) genoeg is uitgewerkt, en twijfel ik of sommige silhouetten niet meer storend dan helpend zijn.
Maar is het duidelijk, leuk om te zien, en passend voor de musical? Ik denk het wel.
Dit is mijn eerste musicalposter die niet echt een poster is (het design is langwerpig, in plaats van A4/A3 formaat), waarbij ik geen plaatjes van de musical zelf heb, en ook nog eens een vrij lange titel. Ik vind het een mooie eerste poging.
Ik kan altijd later nog dingen toevoegen, veranderen, verbeteren, etc.
Dus zoals altijd is de conclusie: dit is het beste wat ik nu kan en daar moet ik maar mee leren leven :p Het is misschien niet de meest hoopvolle of enthousiaste conclusie, maar als kunstenaar ben je nou eenmaal altijd kritisch op jezelf en bezig te verbeteren. En ik heb een hekel aan mensen die doen alsof dat niet zo is of alsof alles wat ze maken perfect is.
Dus mocht je feedback voor mij hebben, laat vooral een reactie achter. Tot het volgende ontwerp!
