Enkele jaren geleden zag ik toevallig een animatiefilm genaamd The Book of Life, samen met mijn broertje en zusje. Ik was in lange tijd niet meer zó gecharmeerd van een film! De visuele kant was prachtig en uniek. Het verhaal was sterk, grappig en diepgaand tegelijkertijd. Het ging in de kern over de Dia de los Muertos (Dag van de Doden; een festival uit Mexico), maar ook over zoveel meer. Jammer genoeg was het een redelijk onbekende film van een kleine animatiestudio, die daardoor niet de aandacht kreeg die het verdiende.
Niet lang daarna zag ik de animatiefilm Kubo and the Two Strings. Ook van deze film was ik zeer gecharmeerd. Zoals de titel suggereert, had de hoofdpersoon een magische gitaar (… met twee snaren …) die magische dingen deed. Deze film kreeg gelukkig wel de aandacht die het verdiende.
En toen kwam Coco. Of zoals ik het meteen noemde: de mashup tussen The Book of Life en Kubo. (Ik mag Kubo zeggen. Two Strings is ook acceptabel.)
Ik merkte dat ik meteen een beetje chagrijnig was. Jahoor, het grote Disney heeft alle goede ideeën weer gejat van de kleinere studios. Coco gaat over een jongen met een gitaar die hem op magische wijze naar het land van de doden brengt. Hoe overduidelijk kan het zijn?
Om die reden wilde ik de film lang niet zien. (De andere reden was dat ik weinig tijd heb voor films en series. Correctie: ik maak te weinig tijd voor films en series.)
Tot vandaag! Ik heb geprobeerd mijn vooroordelen aan de kant te schuiven en Coco met open hersenen te aanschouwen. (Ik heb zojuist geleerd dat je de uitdrukking open mind het beste maar niet kan vertalen naar het Nederlands.)
Wat vind ik ervan? De film krijgt van mij een voorzichtige 8 uit 10 sterren.
Wat betekent dat? Nou, het liefst zou ik iets van 7.5 uit 10 doen, maar dat leest zo onhandig en is moeilijk te rechtvaardigen.
Waarom krijgt het deze score? Lees hieronder verder!
Wat is het idee?
De hoofdpersoon (Miguel) wil graag muzikant worden, maar zijn familie is fel tegen elke vorm van muziek. De film verklaart dit door te zeggen dat zijn overgrootvader een muzikant was, op een dag vertrok om de wereld rond te trekken met zijn muziek, en nooit meer terugkwam. Vanzelfsprekend heeft de familie toen besloten om muziek de schuld te geven.
(Hmm … waar heb ik dat eerder gezien … ohja, de film Book of Life! :p Daar heb je ook een personage wat steeds onredelijk wordt weggezet omdat zijn droom is om muzikant te worden.)
Miguel wil aan zijn familie bewijzen dat hij voorbestemd is om muziek te maken. Hoe doe je dat? Je doet mee aan een talentenshow in je dorp! Wat heb je daarvoor nodig? Een gitaar!
Jammer genoeg heeft z’n familie net zijn vorige gitaar vernield. (Want dat is wat je doet, als liefhebbende familie.) Gelukkig staat er middenin het dorp een monument ter ere van Ernesto de La Cruz, zogenaamd de grootste muzikant aller tijden. Miguel besluit om daaruit een gitaar te stelen. Als hij hierop speelt … komt hij ineens in de wereld van de doden!
Wat deze film NIET is
Coco is een film van Disney en Pixar. Inmiddels brengt dat voor de meeste kijkers bepaalde verwachtingen mee. Deze film lost enkele daarvan in … maar de meeste niet.
Meestal staat (slapstick) humor voorop in deze animatiefilms. In deze film zijn maar weinig grappen, en nog minder écht goede grappen.
Meestal speelt muziek een hoofdrol (voor zowel het plot als het thema van de film). Disneyfilms zijn eigenlijk een soort “musicalfilms”. In deze film zijn maar weinig nummers, die meestal het plot niet verder brengen. Ze zijn er omdat de karakters in het verhaal een liedje spelen (voor, bijvoorbeeld, zo’n talentenshow). En eigenlijk onthoudt je maar één liedje van de hele film: Remember Me.
Meestal bouwt Pixar een hele wereld op, met bijzondere wezens en gewoontes. Vrijwel elke Pixar film begint met de vraag: “wat als?” (Toy Story: “wat als poppen levend waren?” Wall-E: “wat als in de toekomst de aarde is vergaan?”) Hoewel ze een poging doen, heb je in deze film niet het idee dat je echt in een andere, bijzondere wereld terechtkomt.
Wat deze film WEL is
De visuele kant van de film is prachtig. Ik ben verliefd op de ontwerpen van de schedels, met alle mooie versieringen. Het is knap hoe ze alle dode personages (die dus alleen een skelet zijn) toch uniek en duidelijk hebben kunnen neerzetten. Zowel het land van de doden als het land van de levenden had een fijne, warme, mooie sfeer. Aan het begin van de film heb je ook een nachtscene op het kerkhof, die verlicht wordt door allerlei kaarsen en andere lichtjes, en dat is gewoon prachtig. (Hoewel ook een beetje gestolen van de lampionnenscene in de film Kubo. Sorry, ik kan het niet laten.)
In plaats van de bekende onderdelen van Pixar films, krijg je nu een veelal serieus en diepgaand verhaal. Het verhaal is sterk geankerd in de werkelijkheid, en behandelt continu thema’s zoals leven en dood, familie, en wat je nalaat.
Dit kernthema staat als een huis. Dat moet ook wel, want bijna de hele film draait erom. Elke scene stelt nieuwe vragen en introduceert nieuwe interessante feiten. Deze film is vooral bedoeld voor kinderen (en families), en in dat opzicht introduceert het ideeën over de dood op een goede manier. Kinderen die hun oma zijn verloren leren nu dat die oma niet “echt” weg is, zolang ze haar blijven herinneren. Kinderen die soms denken dat hun familie de pot op kan, krijgen misschien ook iets aardigere gedachten. Kinderen die muzikant willen worden, leren dat je daarvoor eerst even een trip naar het land der doden moet maken (en je kostbare gitaar uit de buurt van je tante moet houden).
In de basis is het plot helder en rechtlijnig. Je weet precies waar je naartoe gaat en waarom, en er zijn niet heel veel omwegen.
In het verhaal zaten verder enkele plot twists die ik niet (helemaal) aan zag komen en daadwerkelijk interessant waren. Zo is er het principe dat je in het land der doden alleen blijft leven als mensen je blijven herinneren. Dus als niemand je meer herinnert, vervaag je en ben je voorgoed weg. Ook kun je alleen de oversteek maken naar het land der levenden als zij jouw foto hebben opgehangen.
(Hoewel dit ook vragen opriep. Hoe deden ze dat in de tijd voordat mensen foto’s konden nemen? Ging iedereen toen gewoon meteen dood? En hoe doen ze dat over honderd jaar, als alle families een gigantische hoeveelheid foto’s moeten ophangen? Of stappen ze dan over naar een moderner systeem? “Ja, zolang mijn foto ergens op een USB-stick staat, blijf ik leven!”)
De rest van het plot … is matig.
Kabouter Plot
Pas op! Wie deze sectie trotseert, heeft spoilers geleerd! (Sla dit gerust over als je de film nog wilt zien.)
(Die woordgrap moest ik even maken. Ik hoop dat Pixar ooit een film met kabouters maakt, dan zou de grap nóg beter zijn. Als het dan ook nog een korte film is, heb ik de heilige graal in handen.)
Aan het begin van de film voelde ik al wat frustratie. Het is echt compleet onlogisch om zo tegen muziek te zijn. Hun probleem zit bij de verdwenen echtgenoot van hun overgrootmoeder. Waarom zou je alle muziek uit je leven verbannen? En als je dan een zoon hebt die muzikant wil worden, dan praat je er toch rustig over? Maar nee hoor, ze worden meteen agressief en vernielen onder andere de gitaar. (Zeker als later blijkt dat de echtgenoot er niks aan kon doen en dat de hele familie enorm veel liefde/talent voor muziek heeft.)
Dus het eerste half uur dacht ik alleen maar: “Miguel, zoek uno betere familia!”
Daarna kwamen we in het land der doden. Ik dacht: yes, een hele nieuwe wereld, ik ben benieuwd wat voor grappige dingen ze hebben bedacht! Nou, dat viel een beetje tegen. Ze hadden echt wel een paar slimme dingen bedacht. Vooral de weergave van hoe overleden mensen op de Dag des Doden over bruggen teruglopen naar de echte wereld, en onzichtbaar “samenzijn” met hun geliefden, vond ik sterk.
Maar daar bleef het bij. Ze hadden niet iets meer tijd genomen om verder na te denken over deze wereld. Bijna het hele land der doden werkte exact hetzelfde als het land der levenden. Het verschil was vooral dat iedereen een skelet was en heel veel gebouwen een skelettenthema hadden. Er moeten toch andere consequenties zijn?
Bijvoorbeeld, links en rechts drinken de skeletten van alles, MAAR SKELETTEN HEBBEN GEEN KEEL. De drank zou regelrecht uit hun mond naar buiten spuiten. Ik zeg niet dat dit een goede toevoeging was geweest, maar over dit soort dingen kun je nadenken. Hoe ziet een wereld van de doden er anders uit? Gedragen ze zich anders? Hebben ze andere gewoontes of tradities? Hebben ze andere behoeftes of architectuur? Hebben ze bijvoorbeeld doktoren of tandartsen? Ik vind dat ze hier meer uit hadden kunnen halen.
Dus het tweede half uur dacht ik alleen maar: “Wanneero komen wij bij die echte interessanto verhalia?”
Daarna kwam een plot twist die ik allang zag aankomen: dat idool van Miguel, Ernesto de La Cruz, blijkt niet zo goed en leuk als hij dacht. Het blijkt zelfs een moordenaar die niet bang is om nog een keer te moorden. Waar hebben we dit eerder gezien? OVERAL. Disney wil heel graag duidelijk maken dat je geen idolen moet hebben, want die zijn altijd (haast) crimineel :p
Maar dáárna kwamen plot twists die ik niet aan zag komen. De persoon die Miguel de hele tijd had geholpen, Hector, bleek zijn echte overgrootvader te zijn! Hij had samengewerkt met Ernesto, maar Ernesto had hem vermoord om zijn liedjes en gitaar te stelen! (Hector werd dus gehaat door zijn hele familie … omdat hij vermoord was? Het is niet logisch. Zelfs nadat dit bekend is geworden, heeft zijn vrouw nog moeite hem te vergeven. “Oh, je had ook niet weg moeten gaan!” “Maar ik kwam juist weer terug naar huis omdat ik jou miste, en toen heeft iemand mij vermoord!” “Had je maar niet dood moeten gaan!” “Maar—” “Niet doodgaan, hoe moeilijk is het?!”)
Dus het laatste half uur dacht ik alleen maar: “Oh, okidoki, nu nog even wachto tot die happy endingo van het verhalo …” (Ik weet dat dit geen fatsoenlijk Spaans is. Ik kan daadwerkelijk een beetje Spaans, maar als ik dat ga gebruiken snapt niemand meer wat hier staat.)
Uiteindelijk weten ze iedereen te redden, iedereens foto op te hangen, en oma Coco weer even blij te maken door een liedje te zingen.
Wat zeg je? Oh ja, daar komt de titel van de film vandaan. Coco. Dat is dus het kind van die Hector, en die miste hij enorm, maar dankzij Miguel en zijn acties kan hij haar weer ontmoeten in het land der doden! Op zich snap ik wel waarom ze de film zo hebben genoemd, mede omdat het een korte catchy titel is, maar het is niet heel sterk.
Ik denk dat de film sterker was geweest als ze écht inzoomden op Coco en haar relatie met haar vader. Ze hadden er de tijd en mogelijkheden voor. In plaats daarvan komt Coco nauwelijks in beeld, zowel als oude oma als klein kind. Het grootste deel van de film is het plot gewoon … zichzelf vooruit aan het duwen. Men had het verhaal efficiënter kunnen vertellen, door alle gebeurtenissen meer betekenis te geven.
Conclusie
De visuele kant van de film is prachtig. De thema’s zijn aansprekend en goed weergegeven, de ideeën zijn sterk, en het verhaal is gewoon degelijk.
Er zijn alleen wel een paar zwakke plekken in het plot, die te groot zijn om door de vingers te zien. Daarnaast is de wereld niet heel goed uit de verf gekomen en had men meer kunnen doen met het land der doden.
Ook vind ik het jammer en raar dat ze niet meer muziek hadden. De hele film gaat over iemand die muzikant wil worden! Er is zoveel prachtige Spaanse muziek op de wereld! (Maar misschien is dat mijn probleem, aangezien ik zelf muzikant ben en al mijn hele leven Spaanse gitaar speel. Ik had gewoon meer verwacht.)
Uiteindelijk was de film bijna precies wat ik verwachtte: een mix van The Book of Life aan en Kubo and the Two Strings. Het enige jammere is dat de film daardoor niet precies weet wat het wil. Het heeft veel van de goede kanten, en het heeft een paar unieke elementen die het voor mij wel echt een andere film maken, maar uiteindelijk is het niet een film die bijblijft.
Daarom krijgt deze film een voorzichtige 4 uit 5 sterren.
Ohja, ik raad je aan om The Book of Life en Kubo and the Two Strings te kijken. Het zijn de betere films, en dan zie je misschien wat ik bedoel als ik vergelijkingen trek.