Onlangs kreeg ik een verjaardagskaart in de post. (Dit was niet toevallig, aangezien ik onlangs jarig was. Dat gezegd hebbende: de kaart was bijna een week te laat, dus is het dan nog wel een verjaardagskaart?)
Ik vind het heel lief als mensen kaarten sturen, zeker in deze moderne tijd waarin alles digitaal gaat. Daar gaat dit artikel ook niet over. Nee, het gaat over het ontwerp van deze verjaardagskaart. Hij ligt nu al een paar dagen naast mijn laptop, en elke keer als ik opzij kijk stoor ik me meer en meer aan deze gruwelijke vertoning. (Dat heeft ook te maken met de glanzende sterretjes die op de kaart staan. Eén verkeerde lichtstraal en je ziet vijf minuten lang alleen nog maar sterretjes.)
Dit is het legendarische ontwerp wat blijkbaar door de audities is gekomen en door het hele land op verjaardagskaarten staat gedrukt:
Op dit moment heb je waarschijnlijk één van onderstaande reacties:
- Oh! Mijn ogen doen pijn! Hoe heeft dit kunnen gebeuren!?
- Had je geen betere foto kunnen nemen? (Nee. Mijn mobiel was de goedkoopste uit de winkel en is inmiddels al vijf jaar oud. Ik ben alle goden dankbaar dat hij het überhaupt nog doet.)
- Maar Tiamo, zo erg is het toch niet? Ziet er gewoon uit als een vrolijke verjaardagskaart. Lekker kleurrijk! Lekker hip!
Zie je, dat is dus het probleem. Bijna alle verjaardagskaarten zien er ongeveer zo uit. We zijn eraan gewend geraakt dat er complete onzin op staat. Ik zeg nu voor eens en voor altijd: dit gaat te ver!
Algemene opmerkingen
Laten we beginnen bij het begin: wat moet deze kaart overbrengen? Nou, het is een verjaardagskaart, dus “gefeliciteerd”, “hoera” en “feestje” lijken me gepaste uitspraken. Ook de sterretjes en stipjes in verschillende kleuren op de achtergrond passen goed. So far, so good.
Het enige probleem is de hiërarchie tussen deze elementen. Het woord “gefeliciteerd” is niet heel goed leesbaar en lijkt minder belangrijk dan “hoera”. Je zou het zo missen. In plaats daarvan wordt je oog getrokken naar de woorden “proost!” en “waar is dat feestje!”, mede omdat ze glanzend zijn. Je weet gewoon niet waar je moet kijken en wordt “overdonderd” met informatie. (Je zou bijna denken dat deze kaart een uitnodiging is voor een feest of de aankondiging dat de verstuurder iets te vieren heeft. Proost, onze zoon is geboren!)
Daarnaast ben ik geen fan van vijf verschillende lettertypes door elkaar heen gooien. En ik ben zeker geen fan van bijna alles met HOOFDLETTERS schrijven. Hoofdletters zijn voor het begin van een zin; als je ze gebruikt voor hele woorden of zinnen vermindert de leesbaarheid aanzienlijk. (Daarnaast is het letterlijk schreeuwen om aandacht :p)
Bewijsstukken
Met deze algemene opmerkingen uit de weg, gaan we door naar bewijsstuk A t/m F.
Bewijsstuk A: Deze pijl is één van de meest prominente elementen. De schaduwen (en het 3D effect) zijn verrassend goed uitgewerkt … het is alleen jammer dat de witte stippen de vorm niet bepaald volgen. Ze beginnen niet in het midden, vliegen daarna helemaal uit de bocht, maar eindigen dan wel weer in het midden. (Daarnaast zie ik nog een detail, maar dat is een beetje nitpicky. Als je goed kijkt bij de linkerrand van de bocht, zie je een knik. De bocht is niet helemaal netjes rond gemaakt.)
Die ene vraagteken van mij (bij het woord “hoera!”) geeft aan dat de ruimtes tussen de letters niet kloppen. Nu lijkt het alsof er staat: “HOER A”. Wat natuurlijk geen hele gepaste boodschap is voor een verjaardagskaart. (In de foto valt de ruimte mee, maar geloof me, in het echt kun je er niet omheen.)
Bewijsstuk B: Het vlak rondom het woord “hoera!” heeft ook een 3D effect gekregen. Hartstikke leuk, alleen klopt het perspectief niet. De rode rand hoort hier een beetje dunner te worden, omdat je zogenaamd steeds verder weg beweegt. Dingen die verder weg zijn, worden kleiner. (Iedereen kent wel die “perspectieflijnen” die je vroeger leerde bij tekenen of beeldende vorming. Iedereen weet ook dat deze lijnen verdwijnen naar een “horizon” in de verte, en niet horizontaal lopen.)
Kijk maar eens goed naar die rand. Omdat het perspectief niet klopt, voelt het alsof de rand zelfs dikker wordt (richting de plek waar mijn “B” staat). Maar ik heb het gementen en de rand blijft overal even dik. Ik ben er vrij zeker van dat ze gewoon de blauwe rechthoek hebben gekopieerd, rood hebben gemaakt, en een stukje naar rechts/onder hebben geschoven. (Dit wordt een terugkerend thema.)
Bewijsstuk C: “Waar is dat feestje” is een vraag en hoort te eindigen met een vraagteken. (“Hier is dat feestje!” mag wel weer met een uitroepteken natuurlijk.)
Nog belangrijker vind ik de letter “j”. Deze steekt uit en raakt bijna de rand van het oranje vlak om de letters heen. Dit is vervelend: het creëert een visuele spanning, omdat de “j” niet genoeg ruimte heeft. Wat nóg vervelender is, is dat ze het hele woord “feestje!” een stukje omhoog hebben geschoven om te zorgen dat de “j” binnen het vlak bleef. Daardoor staat dit woord niet meer in het midden, wat al helemaal verwarrend is.
(We kunnen nog wel even doorgaan. De woorden “waar is dat” staan wél in het midden van hun vlak, dus het is ook niet alsof ze consistent waren in hun asymmetrische plaatsing. De hele tekst “waar is dat feestje!” is in hoofdletters, maar zoals iedereen weet, steken hoofdletters niet of nauwelijks uit. Kijk maar: “WAAR IS DAT FEESTJE!” De “J” staat gewoon op dezelfde hoogte in bijna alle lettertypes. Dus het lijkt alsof ze alleen maar meer problemen voor zichzelf hebben gecreëerd :p)
Bewijsstuk D: De vormen en kleuren hier zijn best leuk. Het ging, wederom, fout bij de schaduwen. De grijze schaduw is inconsistent en onnatuurlijk. De schaduw is bijvoorbeeld te dun aan de ene kant van de cirkel en weer te dik aan de andere kant. (Daarnaast staat de schaduw aan beide kanten van het voorwerp, wat alleen kan met een lichtbron die precies in het midden van het voorwerp schijnt. Maar … alle andere elementen hebben een lichtbron van linksboven?)
Ik ben er weer vrij zeker van dat ze gewoon de vorm twee keer hebben gekopieerd, grijs hebben gemaakt, en een beetje opzij hebben geschoven. (Een beginnersfout die ik vroeger ook héél vaak maakte, dus ik begrijp het op zich wel.)
De twee vraagtekens van mij betekenen: waarom is dit glanzend? Het trekt daardoor te veel aandacht, terwijl het die helemaal niet nodig heeft. (Het is een beetje alsof je een rouwkaart maakt, waarbij “gecondoleerd” in kleine zwarte letters in de hoek staat, maar “GEMAAKT DOOR HALLMARK CARDS” met glanzende grote letters in het midden staat.)
Bewijsstuk E: De wimpel met “GEFELICITEERD!” staat een beetje schuin. Dat is prima. Het is speels, vrolijk, dynamisch. De stippellijn daaronder, echter, staat ook schuin … maar niet onder dezelfde hoek. Het lijkt alsof iemand geen zin had om moeite te doen de lijnen parallel te laten lopen. Kan het nog erger? Ja. Die stippellijn is óók niet parallel met de randen van de kaart. Ze hadden een van de twee opties moeten kiezen, niet iets ertussenin :p
Bewijsstuk F: Het gebruikte symbool hier wordt in Amerika gebruikt als badge voor de politie of om routes aan te duiden. Ik zie niet wat dat te maken heeft met verjaardag. (“Gefeliciteerd! Nu ben je 18 en is de kans groter dat je in aanraking komt met de politie. Proost!”)
Ik zie al helemaal niet wat het te maken heeft met het woord “kus” :p Waarom hebben ze dat woord ook in hoofdletters gedaan!? Waarom hebben ze het in zo’n saai lettertype gedaan? Het woord “kus” moet liefde, warmte, zachtheid uitstralen. Daarvoor heb je een heel ander lettertype nodig.
Mijn pijl eronder geeft aan dat de “U” niet mooi uitgelijnd is met de kleurverandering van de badge. (Halverwege de badge verandert hij van donkerrood naar lichtrood; een veelgebruikt schaduweffect in moderne logo’s.) Het was echt niet zo moeilijk geweest om die lijn precies door het midden van de U te laten gaan.
Conclusie
Conclusie 1: dit geeft mij hoop. Er zijn gewoon mensen die geld hebben verdiend met het ontwerpen van deze kaart. Dan moet ik zeker ook een toekomst hebben. Aan de andere kant maakt het mij verdrietig. Zoals ik al eerder opmerkte: bijna elke verjaardagskaart is deze explosie van incoherente symbolen, kleuren en lettertypes. “Je bent nu 34! Doe eens lekker gek!”
(Ik beeld me nu een oud echtpaar in dat naar de Bruna gaat om een kaart te halen. Ze staan voor dat rek, bekijken alle kaarten, maar elke kaart die ze kiezen lijkt te “saai” of “oubollig”. Dan zien ze deze kaart en zegt de een tegen de ander: “hm, ziet er hip uit, deze nemen we!”)
Conclusie 2: Ik moet stoppen met verjaardagskaarten analyseren. Ik ben blij dat mensen iets sturen 🙂