De laatste tijd let ik goed op hoe anderen eten. Dit doe ik omdat ik iets bij mezelf heb gemerkt, en wilde bevestigen of het voor iedereen zo werkte. En dat is gelukt. Veel mensen die ik ken met “eetproblemen”—zij het overgewicht, boeren, scheten, buikpijn, etc.—hebben allemaal één ding gemeen:
Ze eten te snel.
Jup, dit is een artikel over dat men langzamer moet leren eten. Andere kandidaten voor titels waren dan ook “vredig verorberen”, “langzame lekkernijen”, “sloom smullen”, en “meditatief nuttigen”. De laatste is geen alliteratie, omdat ik geen synoniem voor “eten” kon vinden met een “m”. Het beste dat ik kon bedenken is “mee-eten”, maar wat is mee-eten nou eigenlijk? Straks denkt men dat dit een artikel is over stiekem bij vreemdelingen aan tafel schuiven en hun eten inpikken. En hoe spel je mee-eten eigenlijk? Meeëten?
Goed. Ik kwam het eerst op dit idee toen ik zelf last had van dit soort problemen, en op internet ergens las dat je langzamer moest eten en meer moest kauwen. Ik nam het eerst met een korreltje rijst, omdat in diezelfde lijst ook adviezen stonden als “zet rustgevende muziek aan”, “wees mindful” en “voel bij elke hap wat er in je lijf gebeurt”. Ze durfden zelfs te zeggen dat pizza slecht was! Althans, de tomaat op pizza zou voor problemen met maagzuur zorgen, maar ja, ik zeg altijd maar: een pizza zonder tomaat is als een boterham zonder boter of ham.
Even later kwam het weer terug. Ik deed onderzoek naar de Islam, en kwam een uitgebreide maaltijdetiquette tegen, welke onder andere zei dat je “geen nieuwe hap mag nemen voordat de vorige doorgeslikt is”.
Even later kwam het wéér terug. Ik had zoveel problemen met slikken (lang verhaal), dat ik leerde om pas te slikken als het écht moest, en dan ook na te denken over de actie (zodat niks “vast” kwam te zitten.)
Dus toen ging ik erop letten, en eigenlijk had iedereen wel gelijk. Tegenwoordig neemt niemand meer de tijd om te eten. Ze zetten de TV aan, of bedenken hoeveel ze nog moeten doen en willen zo snel mogelijk klaar zijn, of stappen met boterham in de hand de fiets op. Als je goed oplet, zie je dat mensen vaak meteen een tweede of derde hap nemen, zelfs als ze de eerste nog lang niet weghebben. Mensen hebben geleerd om niet met volle mond te praten, dus proppen ze alles zo snel mogelijk weg om het gesprek door te zetten. Kinderen leren vaak (redelijk geforceerd) om grote happen groente te nemen, wat dus ook niet echt helpt.
Waarom is dat zo erg?
Nou, het doel van eten is goede voeding binnenkrijgen, en dat gebeurt niet als je te snel eet. Je kauwt het eten niet in klein genoeg stukken. Daarnaast probeer je te veel in één keer in te nemen, waardoor het eten nog slechter verteert. Als gevolg krijg je het gevoel dat je niet genoeg gegeten hebt, waardoor je heel snel nóg meer eet, en ga zo maar door.
Als je geluk hebt blijft het daarbij, maar de meesten hebben jammer genoeg ook darmen die zo’n geweld niet aankunnen. (Forse buikpijn kan iemand echt platleggen. Ik snap niet waarom mensen verwachten dat iemand gewoon doorwerkt als deze “erge buikpijn heeft”, maar dezelfde persoon naar huis sturen als hij een beetje koortsig is. Ik werk prima met koorts, ik werk niet met buikpijn.)
Opmerking! Veel mensen hebben een soort patroon om op hun school/werk maar nauwelijks te eten, en dat dan in te halen als ze eenmaal thuis zijn. Ik weet zelf nog wel dat ik altijd vier boterhammen mee naar school nam, de laatste paar uur toch vrij hongerig begon te worden, en als ik thuis kwam meteen zeven bakken kwark opvrat. Dat is dus niet goed. Je denkt misschien dat je het inhaalt, maar door het snelle en gehaaste eten (en veel in één keer) gaat het juist minder goed. Hier was ooit onderzoek naar gedaan, maar ik kan die nu niet terugvinden.
Niet met volle mond praten is toch goed?
Jazeker! Ik bedoelde meer dat mensen niet juist met elkaar moeten kletsen terwijl ze eten :p Ik snap het niet. Eten is een soort traditioneel moment geworden om te kletsen. Sterker nog, men gaat uit eten zodat ze een gezellig uitje hebben om te kletsen. Maar het is dus eigenlijk alleen maar onhandig en ongezond om dat te doen! Als je wil kletsen, ga dan gewoon lekker kletsen, en eet daarvoor of daarna. Als je een uitje wilt met de familie, eet van tevoren goed, en ga daarna iets actiefs doen om extra gezond te blijven. Maar vraag me niet om te kletsen terwijl ik juist aan tafel ben gaan zitten om veel te eten. Het is echt de enige activiteit waarbij je juist niet ondertussen kunt praten.
Wat moet je dan doen tijdens het eten?
Eten. Drinken. Tot rust komen. Nadenken over iets. Laat je gedachten en gevoelens gewoon voorbij komen, terwijl je lekker rustig geniet van je eten. Het ontspant, en zorgt dat je het eten beter binnenkrijgt, en wie weet heb je er nog iets aan. (Ik heb een aantal standaard momenten waarop ik bijna al mijn creatieve ideeën bedenk: in bed, onder de douche, op de fiets, en terwijl ik eet.)
Opmerking! Dit is iets dat ze in de mediterrane landen goed begrijpen. Ons lichaam raakt automatisch in een soort slaperige toestand van eten, en (onder andere) daarom doen ze in die landen een siësta. Natuurlijk, je kunt prima door blijven werken tijdens of na het eten, maar dan zet je veel stress op je lichaam. Kijk maar naar andere beesten: honden gaan, vlak nadat ze gegeten hebben, vaak ook even een lekker dutje doen.
Dus, wat is het advies?
Als je eet, neem pas een volgende hap als je vorige doorgeslikt is. Pak geen overdreven grote bakken, of lepels, of pannen. En slik pas door wanneer het natuurlijk voelt, en je minstens een paar keer hebt gekauwd.
Zo, dat was mijn public service announcement van deze maand. (Ik kan geen mooie Nederlandse vertaling vinden. Dienstboodschap? Publieke dienstboodschap? Bericht van de overheid? Brief van de koning? Der Gemeenschappelijkchen Courant? Booodschap van der Hooochsten Oorde? Van den vos Reynaerde?)