Hoe meer ik lees en schrijf, hoe meer ik inzie dat personages het allerbelangrijkst zijn in een verhaal. Al is het verhaal nog zo saai, of onsamenhangend, als de personages goed en interessant zijn blijft iedereen hangen.
Voorbeeld! Dit is een van de redenen dat J.K. Rowling zo succesvol werd. Ondanks dat ze veel gaten in Harry Potter laat zitten, hebben de personages vaak een duidelijke functie en kracht binnen het verhaal. Bijvoorbeeld: Hermelien heeft veel kennis van de mensenwereld, Ron heeft veel kennis van de tovenaarswereld, en Harry is de brug. (Eigenlijk is Harry het saaiste en meest vervelende karakter van allemaal, maar goed. Zo’n beetje elk deel is hij vooral boos en in de war, en hij luistert nooit naar anderen.)
Daarom zoek ik al een tijdje naar handige methodes om mijn personages te verbeteren. Onlangs bedacht ik er zelf eentje, en er zijn vast al vele anderen die het ook hebben bedacht, maar ik ga het toch claimen als van mezelf. Ha!
Ik kreeg het idee na het lezen van iemands opmerking:
Goede personages worden gedefinieerd door hun nut
Een personage is goed als het een plek heeft in het verhaal en een duidelijke functie. Als je het karakter weglaat, moet het verhaal niet meer mogelijk zijn, of op z’n minst niet meer goed zijn of kloppen. Natuurlijk heeft iedereen zo zijn eigenaardigheden, maar in verhalen is het vaak goed om karakters uit te vergroten, waardoor ik het met deze methode alleen over de drie hoofdeigenschappen heb.
De hoofdeigenschappen
De hoofdeigenschappen zijn: fysiek, emotioneel en intellectueel. Hoe gebruik je dit? Zie deze drie eigenschappen als knoppen waar je aan kunt draaien. Aan het ene uiteinde zit de waarde 0, aan het andere uiteinde de waarde 10. Dit cijfer geeft aan hoe goed die persoon in die eigenschap is.
Elk personage dat je bedenkt heeft 10 punten. Deze punten mag je op elke manier verdelen over de drie eigenschappen.
Voorbeeld! Ontmoet Henk. Hij heeft 7 punten voor fysiek, 3 punten voor emotioneel, 0 voor intellectueel. Wat is hij? Bijvoorbeeld: een hele sterke bewaker, met het hart de helft van de tijd op de juiste plek, maar geen verstand van wat dan ook. Maar, hij kan ook een getalenteerde ridder zijn die gedreven wordt door liefde voor een prinses, en daardoor domme beslissingen maakt.
Voorbeeld! Ontmoet Annabel. Ze heeft 1 punt voor fysiek, 4 punten voor emotioneel, en 5 voor intellectueel. Wat is ze? Misschien is ze een dierenarts: ze heeft veel kennis van biologie, en veel compassie voor dieren en de natuur, en de wil om te helpen, maar ze is dun en mager en verwaarloost zichzelf (fysiek) een beetje. Of ze is de koningin, en Henk is haar bodyguard.
Zijn dat niet erg weinig punten?
Ja, en dat is ook de bedoeling. Ik heb voor zo weinig punten gekozen om drie redenen:
- Superman is saai. Iemand die alles kan is een saai personage, en maakt alle andere personages overbodig. Ik heb ooit een Superman film gezien, en vervolgens besloten dat nooit meer te doen. Ga maar na: als Sherlock Holmes ook emotioneel perfect was, waarom zouden er nog andere mensen/detectives bestaan?
- Je moet zorgvuldig zijn. Één puntje maakt al een wereld van verschil. Je moet daarom heel goed nadenken hoe je karakter precies in elkaar steekt, en ook nadenken waarom dat zo is. Als iemand 5 punten voor iets heeft, gaat dus ongeveer de helft goed en de helft fout. Wat kan diegene wel? Wat kan diegene niet? Je moet een verklaring vinden voor jouw puntenverdeling. Als jij erachter komt dat jouw personage veel beter is in iets dan je dacht, moet je dus je hele personage heroverwegen en misschien anders neerzetten. (“Oh—dit zijn wel hele slimme opmerkingen. Misschien moet zijn intellect omhoog, maar verliest hij een arm.”)
- Het zet de deur open voor ontwikkeling. Aan het einde van je verhaal, wil je het liefst dat de personages zijn verbeterd. Doorgaans verbeteren de “helden” van je verhaal, en blijft de rest constant of verslechtert, maar je kunt hier natuurlijk mee spelen. Je kunt van een personage zeggen “hij begint op 10 punten, maar eindigt op **15 **punten”, en tijdens het verhaal laat je deze progressie langzaam zien.
Een voorbeeld
Ik merk bij mezelf dat ik een voorkeur heb voor het volgende personage: (0, 10, 0) Oftewel:
- **Fysiek (0): **iemand is waardeloos bij gevechten of sporten, en heeft zelfs een handicap.
- Emotioneel (10): iemands hart zit altijd op de goede plek, en diegene brengt humor en blijdschap en knuffels in de wereld.
- Intellectueel (0): zelfs de meest simpele dingen gaan fout, en die persoon heeft altijd hulp nodig van slimme mensen
Dit is fijn om te schrijven, omdat het personage erg geliefd is (omdat het een hartstikke lief en empathisch karakter is), maar het zorgt ook voor heel veel grappige momenten waarbij andere personages nodig zijn.
Zo is één van de hoofdpersonages in een boek dat ik schrijf een meisje dat:
- niks geeft om school en daar ook haar best niet voor doet
- als gevolg van veel verwondingen, en slecht voor zichzelf zorgen, ook fysiek wat achterstand heeft (en een hersenschudding)
- liever teveel eet dan te weinig, en daardoor een ietwat mollig figuur heeft
- super schattig is, altijd iedereen knuffelt, en een kusje op de wang geeft, op komt voor anderen, altijd lief en vrolijk is, en in het algemeen iedereen om haar heen gelukkig maakt
Om haar te helpen, is een ander hoofdpersonage een beetje het omgekeerde: hij is enorm slim, verbaal (in discussies) sterk, fysiek ook een van de besten, maar een meisje zou hem kunnen zoenen en hij zou niet weten wat de bedoeling is.
Gedurende het verhaal verandert dit personage (waarschijnlijk, ik ben nog aan het denken) in iemand met meer emotie, maar daardoor laat hij wel het intellectuele een beetje varen (daar heeft hij ook simpelweg geen tijd meer voor).
Conclusie
Dit is een hele algemene methode die ikzelf erg handig vind als eerste stap voor personages. Uiteindelijk moet je alle details nog zelf invullen, maar je hebt in ieder geval in het algemeen een gebalanceerd karakter.
Ik had vroeger namelijk altijd moeite met “domme karakters” schrijven, want het leek altijd heel erg gemaakt. Maar toen leerde ik dat iemand die misschien niet goed is in school, dat compenseert met een van de andere gebieden, en toen werd het allemaal een stuk beter.
Dus, ik hoop dat dit iemand helpt.