Header / Cover Image for 'Ben jij écht volwassen?'
Header / Cover Image for 'Ben jij écht volwassen?'

Ben jij écht volwassen?

Ik kijk regelmatig YouTube filmpjes van andere mensen die een computerspel spelen.

Meestal duren die filmpjes zo’n tien minuten, en is het een leuke manier om pauze te houden. Terwijl iemand anders een spel speelt waar ik zelf superslecht in ben, geeft hij commentaar bij wat er gebeurt, en dat is vaak juist wat het interessant maakt. Ik vergelijk het altijd met een voetbalwedstrijd kijken—zonder geluid kan het ook leuk zijn, maar het voelt toch een stuk minder.

Laatst, echter, zei iemand iets waar ik totaal niet bij stil had gestaan. Hij zei “Oh no, I can’t say that word, this is a family show”.

Iemand van begin twintig zei dat zijn YouTube kanaal een “family show” was!

Toen ik erop begon te letten, merkte ik dat hij inderdaad nooit scheldt of “volwassen onderwerpen” bespreekt. Hij is dat kanaal op zijn zeventiende begonnen, en heeft toen de beslissing gemaakt om het netjes te houden.

Family Show or No Family Show?

Ik vind dat knap. Ik zit namelijk al sinds mijn twaalfde op internet, en heb met de jaren steeds meer en meer online geplaatst, maar heb nooit nagedacht over of ik een “family show” had.

Ik schreef wat ik wilde schrijven en dacht dat de mensen die het zouden lezen automatisch de mensen waren waarvoor het was geschreven. Alsof Google mij helpt en alleen mijn artikelen geeft aan mensen van de juiste leeftijd. Alsof uit de eerste paar regels kinderen kunnen lezen wanneer een onderwerp wat te hoog gegrepen is, en afhaken.

(De enige reden dat ik er altijd mee weg ben gekomen is dat ik van nature niet scheld en veelal onschuldige/kinderachtige dingen bespreek. Ja, ik ben er trots op.)

Toen ik er nog meer op lette, kwam ik erachter dat veel andere mensen daar ook niet over na hadden gedacht. Er zijn veel YouTube kanalen die spellen spelen en er dan commentaar bij leveren, en het overgrote deel daarvan doet dat al schreeuwend en scheldend en vloekend en grommend. En het is niet alsof ze een 18+ restrictie hebben, of hun video beginnen met een waarschuwing. Ze doen het gewoon en geven er niks om wie het ziet of hoort.

Nou kan je natuurlijk denken “ach, iedereen maakt fouten” of “hoe erg is dat vloeken nou eigenlijk?” of “ik heb het allang opgegeven, de internet is een grote enge nare plek” of “als sterren rond zijn, waarom tekenen we ze dan altijd puntig?”

Maar ik vind dat niet kunnen. Kinderen nemen als geen ander gedrag over, en als ze opgroeien met schreeuwende en vloekende YouTubers, krijgen we over twintig jaar een generatie volwassenen die geen zin kan zeggen zonder scheldwoord. En geen telefoon nodig heeft om over lange afstand met elkaar te praten.

De Volwassenheidstest

Dus, wat doen we eraan?

Hetgeen dat meteen naar voren komt is natuurlijk de “leeftijdswaarschuwing”. Je hebt hier verschillende gradaties in.

A) “Ben jij 18 jaar of ouder?” met twee knoppen “Ja” en “Nee”.

Wie dit ooit heeft bedacht was duidelijk niet ouder dan 18. Iedere bimbo kan op “Ja” klikken. Misschien werkt het als je de volgorde van de knoppen omdraait, en er een paar nepknoppen tussen stopt met “misschien”, “wie weet”, “je bent zelf 18 jaar en ouder”, en “ik wil een advocaat”

B) “Vul s.v.p. uw leeftijd in voordat u verdergaat” met daaronder een aantal lijsten om je geboortedatum in te vullen

Oké, misschien dat hele jonge internetgebruikers er nog voor vallen. Maar zelfs ik—iemand ouder dan 18—vul dan random iets in en hoop dat het goedkomt. Ik heb geen zin om echt mijn geboortedatum te zoeken. (Voordat je rare dingen denkt: veel sites vragen dit uit voorzorg, omdat je heel misschien eventueel geweld of grafische content te zien krijgt ergens.)

C) Bij het aanmaken van een account op een website wordt je leeftijd gevraagd, en die kun je later niet meer veranderen. De meesten zullen als kind hun echte leeftijd invullen en worden daardoor voorgoed weggehouden van dingen die niet voor hun leeftijd zijn.

Om eerlijk te zijn, dit heeft me wel een aantal keer geplaagd, zij het om een iets andere reden. Als je met jouw eigen YouTube filmpjes geld wil verdienen, moet je 18 jaar of ouder zijn. Ik had als kind geen reden om op mijn Gmail account de verkeerde leeftijd in te vullen (sterker nog, ik heb mijn gmail account niet aangemaakt, dat heeft mijn broer gedaan), en vervolgens kon ik geen geld verdienen.

(Grappig verhaal: toen ik een paar maanden 18 was kreeg ik ineens een officiële brief van Google, met mijn aanmeldingscode en alles. Vier jaar te laat, Google. Vier jaar te laat.)

Maar goed, de meeste mensen hebben een tweede email-adres, en gebruiken die voor een nieuw account, en opgelost is kees.

De Volwassenheidsquiz

D) Dit is mijn voorstel: weg met de waarschuwingen, en vervang ze door een quiz!

Voordat je een pagina mag zien, krijg je één vraag. Iets dat volwassenen typisch weten (of horen te weten), maar kinderen niet.

Om te zorgen dat kinderen niet Wikipedia erbij halen, zet je er een hele korte timer op, en verbied je de gebruiker om van pagina te wisselen. Alleen als je op tijd de vraag juist beantwoord, mag je de pagina zien. Dit heeft nog een bijkomend voordeel: kinderen zullen elke dag een hoop bijleren, terwijl ze proberen om ergens een keer binnen te komen.

Wat voor vragen zijn dat dan? Nou ja, bijvoorbeeld,

  • Politicus met belachelijk wit kapsel? => Wilders
  • Lening om een huis te kopen? => Hypotheek
  • Waarom kan papa geen nieuwe playstation voor je kopen? => Belasting
  • Door welk spel beland je in de put? => Ganzenbord
  • Hoeveel mensen gaan er dood in Game of Thrones? => Veel, heel veel
  • Heb je na een drie maanden al een nieuwe telefoon nodig? => Nee
  • Waarom stak de student de straat over? => Hij rende weg voor zijn studieschuld
  • Hoeveel is de eigen risico dit jaar? => Geen idee, maar meer dan vorig jaar
  • Voel jij de onbedwingbare neiging om met andere volwassenen te praten over het weer en bezuinigingen? => Ja
  • Herinner jij je een tijd waarin nog met postduiven werd gewerkt? => Elk antwoord is goed, dit is meer een vraag voor de “ben jij ouder dan 120?"-test

Het komt nu waarschijnlijk wat ludiek over, maar ik denk wel dat dit beter werkt.

Ik vind dat kinderen een YouTube account moeten hebben voordat ze filmpjes mogen kijken. Bij het maken van dat account moeten ze aangespoord worden om hun echte leeftijd in te vullen en er moet iets van een test zijn om dit te checken. Vanaf dat moment kan YouTube veilig alles aanraden wat ze mogen zien en de rest wegmoffelen. Dit vraagt, natuurlijk, ook medewerking van de makers van die filmpjes. Zij moeten aangeven voor welk publiek het is, net als bij films en spellen al sinds jaar en dag het geval is.

Uiteindelijk weet ik ook wel dat dit niet perfect haalbaar is. Dat het toch vooral in handen van de ouders is en dat kinderen zelf moeten leren (kritisch) nadenken. Als ouders hun kinderen leren dat almaar schelden en schreeuwen niet de bedoeling is, en waarom dat niet de bedoeling is, zullen die kinderen vanzelf van dat soort filmpjes wegblijven. Of ze maken zelf de overwogen keuze om ze te blijven kijken maar er niet door te worden beïnvloed.

Hey, zo’n slecht idee was het blijkbaar niet, want YouTube heeft dit nu daadwerkelijk (soort van) gedaan! Ze hebben YouTube kids opgericht en een duidelijk onderscheid tussen kanalen voor kinderen en kanalen die “niet perse voor kinderen zijn”.

Als dat allemaal niet werkt kun je altijd nog een programmaatje schrijven dat de bezoeker blijft vragen “nee maar ben je écht volwassen?” totdat de bezoeker gewoon weggaat omdat hij zo geïrriteerd is en opgeeft.

P.S. Vanaf nu is dit blog officieel een “family show”. Niet dat het uitmaakt, maar toch.